Yên Bái nâng cao năng lực số để xây dựng cộng đồng công dân số
Nhằm tạo thói quen sử dụng công nghệ số cho toàn dân, từng bước nâng mức độ khó và mở rộng phạm vi sử dụng các nền tảng, công nghệ mới cho người dân theo xu thế phát triển, thời gian qua, tỉnh Yên Bái đã luôn quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu và phổ cập kiến thức, kỹ năng số cơ bản, tạo thói quen sử dụng công nghệ số cho toàn dân. Từ đó, góp phần thúc đẩy triển khai thành công chính quyền số, kinh tế số, xã hội số, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.

Cán bộ Công ty Điện lực Yên Bái hướng dẫn khách hàng cách thức tải App và các tính năng linh hoạt, giúp khách hàng dễ tiếp cận dịch vụ điện trên nền tảng trực tuyến.
Để nâng cao năng lực số cho người dân, tỉnh xác định việc đầu tiên là phải đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ chuyển đổi số (CĐS). Toàn tỉnh hiện có 93,4% thôn, bản, tổ dân phố có đường truyền Internet băng rộng cố định; 100% thôn/bản có điện lưới được phủ sóng di động 4G, đã có 40 trạm phát sóng di động 5G; 80% nhà văn hóa thôn, bản, tổ dân phố có Internet.
Các nền tảng số tiếp tục được phát triển, nâng cấp và hoàn thiện, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và đảm bảo hoạt động thông suốt giữa các cấp chính quyền và đáp ứng yêu cầu phục vụ người dân, doanh nghiệp. Đến nay, đã có 70% hộ gia đình sử dụng dịch vụ Internet đường truyền băng rộng cáp quang; 20% người dân có chữ ký số cá nhân; trên 75% người dùng điện thoại, thiết bị thông minh được tiếp cận, sử dụng các dịch vụ chính quyền điện tử, đô thị thông minh; 90% người dân được lập hồ sơ sức khỏe điện tử.
Để đưa được kỹ năng số ngày càng đến gần hơn với người dân, để người dân thực sự là những người sử dụng và thụ hưởng được thành quả của CĐS, tỉnh đã triển khai nhiều mô hình, sáng kiến CĐS thiết thực, hiệu quả, hướng tới người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Tiêu biểu là việc xây dựng thành công mô hình CĐS tại thôn đặc biệt khó khăn - thôn Khe Bành, xã Châu Quế Hạ, huyện Văn Yên. Hay việc chỉ đạo triển khai sáng kiến tổ chức các chiến dịch "Phổ cập nền tảng số thiết yếu đến người dân” tại các xã, phường, thị trấn. Trong đó, lấy tổ CĐS cộng đồng làm lực lượng nòng cốt để hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng các nền tảng số thiết yếu phục vụ cuộc sống, như: VneID, cổng dịch vụ công, Yên Bái-S, Sổ tay đảng viên điện tử tỉnh Yên Bái, ứng dụng thanh toán không dùng tiền mặt, quản lý thuế Etax mobile..
Đến nay, bản đồ số hộ kinh doanh đã có dữ liệu của 19.000 hộ kinh doanh do cơ quan thuế lập bộ quản lý thuế, đã có 6.725 hộ kinh doanh (đạt 81,3%) nộp thuế qua App EtaxMobile. Tỷ lệ người dân trưởng thành trên địa bàn tỉnh sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt đạt 82%.
Một số địa phương đã triển khai các mô hình kinh tế số du lịch như: Mô hình ứng dụng công nghệ số phục vụ phát triển du lịch tại xã Phình Hồ, huyện Trạm Tấu; xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn; mô hình "Homestay số” tại huyện Mù Cang Chải. 100% cơ sở y tế thực hiện thanh toán dịch vụ y tế không dùng tiền mặt. 100% trường phổ thông sử dụng ổn định sổ điểm, học bạ điện tử; có 259/442 trường học thực hiện thu học phí và các khoản thu dịch vụ giáo dục bằng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt (đạt 58,6%)...
Chị Nguyễn Khánh Chi, huyện Văn Yên chia sẻ: "Khi có kiến thức và sử dụng hiệu quả một phần công nghệ số để áp dụng trong đời sống và công việc hàng ngày đã giúp tôi có thể tương tác, làm việc trong môi trường số một cách an toàn, hiệu quả và dễ dàng tham gia vào các hoạt động kinh tế”.
Nắm bắt được xu thế phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), Yên Bái là tỉnh đầu tiên trong cả nước phát động triển khai phong trào "Bình dân học AI”. Đến nay, tỷ lệ cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã biết khai thác sử dụng các nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) hữu dụng, an toàn, lành mạnh, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả công việc đạt khoảng 25%; nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ hộ nông dân đã ứng dụng có hiệu quả các nền tảng AI trong phát triển kinh tế.
Đồng chí Nguyễn Thúc Mạnh - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh nhìn nhận: "Việc phổ cập kiến thức, kỹ năng số cho người dân là cơ sở để xây dựng một cộng đồng công dân số hiện đại, nơi mà mọi người dân đều có thể tham gia và đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Bởi khi người dân có đủ năng lực để sử dụng các công nghệ số thì sẽ dễ dàng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ công trực tuyến, thúc đẩy sự phát triển của thị trường số, dịch vụ số... Từ đó, người dân có thể cải thiện chất lượng cuộc sống, tối ưu hóa thời gian và tài chính, góp phần nâng cao sự hài lòng và hạnh phúc trong cuộc sống hàng ngày”.
Với quan điểm chuyển đổi số "Toàn dân, Toàn diện”, "lấy người dân làm trung tâm” và thông qua các các mô hình, sáng kiến được triển khai đã góp phần nâng cao rõ rệt nhận thức, kiến thức, kỹ năng số cơ bản cho người dân, nhất là người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Từ đó, từng bước tạo cho người dân có thói quen sử dụng công nghệ để ứng dụng vào thực tiễn nâng cao dân trí, tri thức khoa học công nghệ phục vụ sự phát triển bền vững, toàn diện của địa phương.