3 món thịt quen thuộc thường xuất hiện trên mâm cơm, bị WHO cảnh báo: Ăn càng nhiều, ung thư càng tiến sát
Ngoài ung thư, nhóm thực phẩm này còn làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu và suy giảm trí nhớ do tác động của kim loại nặng lên hệ thần kinh.
Nhiều nghiên cứu y khoa chỉ ra rằng chế độ ăn uống chiếm đến 35% các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư. Đáng chú ý, một số món thịt quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày đang âm thầm đe dọa sức khỏe, thậm chí được đánh giá nguy hiểm hơn cả các món muối chua nếu tiêu thụ thường xuyên.
Trường hợp của anh Trương, 45 tuổi, chủ một quán ăn, là lời cảnh báo rõ rệt. Ba tháng liên tục sụt 10 kg, đau dạ dày tái phát, anh được chẩn đoán ung thư tuyến dạ dày giai đoạn muộn. Khai thác thói quen sinh hoạt cho thấy anh dùng nhiều thực phẩm hun khói, thịt nướng, và các loại thịt viên chế biến sẵn — nhóm thực phẩm được xác định chứa nhiều hóa chất có khả năng gây ung thư.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 40% tổng số ca ung thư có thể phòng ngừa được nếu hạn chế những tác nhân nguy cơ cao, trong đó chế độ ăn chiếm vai trò đáng kể. Dưới đây là 3 nhóm thực phẩm động vật được xếp vào diện rủi ro cao.
Xúc xích, thịt xông khói, jambon hay lạp xưởng đều chứa nitrit – chất bảo quản giúp tạo màu và ức chế vi khuẩn. Ảnh minh họa
Thịt chế biến sẵn: Nhóm nguy cơ hàng đầu
Xúc xích, thịt xông khói, jambon hay lạp xưởng đều chứa nitrit – chất bảo quản giúp tạo màu và ức chế vi khuẩn. Khi vào cơ thể, nitrit có thể chuyển hóa thành nitrosamine, hợp chất được WHO liệt vào nhóm chất gây ung thư mạnh.
Nhiều bằng chứng cho thấy tiêu thụ quá mức thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và đại trực tràng với mức độ tỷ lệ thuận theo lượng ăn vào.
Thịt đỏ nấu ở nhiệt độ cao: Nguy cơ nhân đôi
Các món nướng, chiên hoặc rán từ thịt bò, thịt cừu… dễ tạo ra hợp chất dị vòng (HCA) và đa vòng thơm (PAH) khi tiếp xúc với nhiệt độ quá cao. Đây là hai nhóm chất được chứng minh gây đột biến DNA.
Thống kê dịch tễ cho thấy:
Nguy cơ ung thư tụy tăng khoảng 60% ở nhóm ăn nhiều thịt đỏ nướng.
Nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt tăng gần 30%.
Các món nướng, chiên hoặc rán từ thịt bò, thịt cừu… dễ tạo ra hợp chất dị vòng (HCA) và đa vòng thơm (PAH) khi tiếp xúc với nhiệt độ quá cao. Ảnh minh họa
Hải sản nhiễm kim loại nặng: Nguy hiểm tiềm ẩn
Một số loại cá biển sống ở vùng nước ô nhiễm có thể tích tụ thủy ngân, cadimi – các kim loại nặng có thời gian bán hủy dài và dễ gây tổn thương tế bào. Ngoài việc làm gián đoạn cơ chế sửa chữa DNA, chúng còn liên quan đến các bệnh ung thư vú, tuyến tiền liệt và nhiều khối u nội tiết khác.
So sánh cho thấy các loại hải sản nhiễm kim loại nặng có nguy cơ gây ung thư cao gấp 3–5 lần so với các món dưa muối phổ biến.
Tác động lên cơ thể: từ đột biến gene đến tổn thương hệ tiêu hóa
Các chất gây ung thư trong thịt chế biến sẵn, thịt nướng và thủy sản nhiễm độc có thể:
Phá hủy DNA, gây đột biến.
Tạo gốc tự do, gây stress oxy hóa.
Làm suy giảm enzyme sửa chữa tế bào, khiến tổn thương tích tụ lâu dài.
Khi cùng xuất hiện trong chế độ ăn, mức độ nguy hại không chỉ cộng dồn mà có thể tăng gấp nhiều lần. Thí nghiệm cho thấy động vật cùng lúc tiếp xúc với nitrosamine và hợp chất dị vòng có tỷ lệ hình thành khối u cao gấp 3 lần.
Đảm bảo một chế độ ăn an toàn không quá khó, quan trọng là nhận diện được những rủi ro tiềm ẩn trong chính các món quen thuộc. Sự thay đổi nhỏ trong lựa chọn và cách chế biến mỗi ngày sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bản thân và gia đình.
