4 vấn đề ngành Giao thông cần thực hiện thời gian tới

Bộ trưởng đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, ngành Giao thông vận tải là xương sống, mạch máu, giao thông phải đi trước mở đường, góp phần phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh. Phiên chất vấn đã cho thấy tính thiết yếu của lĩnh vực, sự quan tâm của các vị đại biểu Quốc hội đối với lĩnh vực rất quan trọng này.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, phiên chất vấn diễn ra sôi nổi với tinh thần xây dựng và trách nhiệm cao.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể giữ cương vị đứng đầu ngành Giao thông vận tải từ nhiệm kỳ khóa 14 là một trong các Bộ trưởng có kinh nghiệm và nắm chắc thực trạng vấn đề thuộc lĩnh vực quản lý. Với tinh thần cầu thị, Bộ trưởng đã trả lời đầy đủ, thẳng thắn các câu hỏi của đại biểu Quốc hội, mỗi một vấn đề đều có định hướng, đề xuất phương án cụ thể để xử lý trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đã phát biểu làm rõ thêm rất nhiều vấn đề. Qua báo cáo của Bộ Giao thông vận tải gửi đến các vị đại biểu Quốc hội và diễn biến của phiên chất vấn lần này cho thấy thời gian qua ngành Giao thông vận tải đã phát huy tinh thần trách nhiệm, nỗ lực vượt khó hoàn thành khối lượng công việc lớn.

Bộ Giao thông vận tải cũng có kết quả giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản cao trong giai đoạn 2020-2021 và giai đoạn trước đó là 2016-2020. Bộ đã chú trọng đến công tác cải cách thủ tục hành chính, công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường, đã xây dựng, ban hành 57 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, 167 tiêu chuẩn Việt Nam và 43 tiêu chuẩn cơ sở; đang tiến hành xây dựng, điều chỉnh 535 định mức kinh tế kỹ thuật.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành Giao thông vận tải vẫn còn những vướng mắc, khó khăn, hạn chế cả trong việc chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và quản lý khai thác vận hành khi đưa các dự án, công trình vào sử dụng.

Đối với các dự án, công trình quan trọng quốc gia, các dự án giao thông sử dụng ngân sách nhà nước phần lớn các dự án đều chậm tiến độ. Một số dự án thành phần chưa lựa chọn nhà đầu tư theo kế hoạch ban đầu.

Công tác đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư kéo dài, tiến độ xây dựng các quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức còn chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu về phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực giao thông vận tải.

Đặc biệt, một số công trình giao thông xảy ra sự cố không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế, hư hỏng cục bộ, xuống cấp sau một thời gian ngắn đưa vào sử dụng.

Việc chậm tiến độ các dự án giao thông quan trọng khá phổ biến, thường kéo dài thêm 2-3 năm làm tăng tổng mức đầu tư từ 1,5 đến 2,5 lần hoặc nhiều hơn so với tổng mức đầu tư ban đầu, làm giảm hiệu quả đầu tư.

Công tác giải phóng mặt bằng còn gặp nhiều khó khăn. Hồ sơ quản lý chất lượng chưa đầy đủ, thiết kế bản vẽ thi công chưa phù hợp, phải điều chỉnh, bổ sung nhiều lần; chưa kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong quá trình thi công. Công tác nghiệm thu công trình còn nhiều sai sót; vai trò, trách nhiệm, chất lượng công tác tư vấn giám sát chưa được quan tâm và đề cao đúng mức, nhất là tư vấn trong nước…

Lưu ý 4 vấn đề

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Giao thông vận tải, các Bộ trưởng, Trưởng ngành có liên quan tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt thực hiện các giải pháp đã đề ra, nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế, trong đó tập trung vào 4 vấn đề chính:

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành phát biểu tại phiên chất vấn.

Thứ nhất, tiếp tục rà soát, xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường sắt; triển khai quyết liệt các Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ để đẩy nhanh việc phê duyệt, tiến độ triển khai dự án; giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia theo nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm khả thi cả về tiến độ và bố trí vốn cũng như chất lượng công trình; đồng thời triển khai hàng loạt dự án quốc gia theo Nghị quyết của Quốc hội.

Thứ hai, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương bảo đảm dự án phù hợp với các quy hoạch liên quan không gian phát triển kinh tế- xã hội của địa phương nhằm phát huy hiệu quả đầu tư; khẩn trương giải quyết dứt điểm những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai các dự án, công trình giao thông trọng điểm quốc gia.

Thứ ba, kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm chất lượng, tiến độ từ các bước khảo sát, lập hồ sơ thiết kế, dự toán đến công tác lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng và triển khai thi công, kiểm soát chất lượng đầu vào đến kiểm soát quy trình thi công, công tác thí nghiệm, nghiệm thu;

Lựa chọn chủ đầu tư, Ban quản lý dự án có đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện dự án; yêu cầu Ban Quản lý dự án, nhà thầu có tiến độ tổng thể, chi tiết, ký cam kết về tiến độ hoàn thành dự án; theo dõi, kiểm soát chặt chẽ tiến độ; kiên quyết xử lý các trường hợp tiêu cực; nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong công tác quản lý, phòng, chống tham nhũng trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng;

Quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong từng khâu, từng công việc, từ vị trí có thể tiềm ẩn nguy cơ nguy cơ tham nhũng, tiêu cực của đơn vị; chủ động phòng ngừa, tập trung thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; tăng cường tổ chức kiểm tra, thanh tra định kỳ, đột xuất các dự án trọng điểm trong quá trình tổ chức triển khai.

Thứ tư, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn về nguồn vật liệu, đặc biệt là giải quyết khó khăn về nguồn cung cấp vật liệu san lấp tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long; kiểm tra việc xây dựng, công bố giá, chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng theo đúng quy định của pháp luật; kiểm soát tình trạng biến động giá nguyên, nhiên vật liệu xây dựng và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, nâng giá trục lợi;

Phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương trình cấp có thẩm quyền có phương án giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập, tồn tại trạm thu phí Dự án BOT nhanh trong năm 2022 trên cơ sở bảo đảm hài hòa lợi ích của nhân dân, Nhà nước, nhà đầu tư; tiếp tục chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ tập trung rà soát, hoàn thiện quá trình vận hành, có biện pháp phát huy tối đa hiệu quả hệ thống thu phí tự động không dừng.

Bình Nguyên