6 dấu hiệu cảnh báo sớm chứng mất trí nhớ ở người trung niên
Chuyên gia tiết lộ những dấu hiệu khởi phát sớm chứng mất trí nhớ mà người từ 40 đến 64 tuổi cần nhận biết để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Sa sút trí tuệ (mất trí nhớ) là một nhóm các tình trạng thoái hóa thần kinh ảnh hưởng đến các kỹ năng nhận thức thiết yếu và khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Căn bệnh này thường được cho là chỉ xuất hiện ở tuổi già (sau 60 tuổi), nhưng có thể khởi phát sớm ngay từ tuổi trung niên.

Mất trí nhớ đột ngột và liên tục. Ảnh: AI.
Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Translational Psychiatry (17/02/2025) cho thấy tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ ở những người từ 40 đến 64 tuổi đã tăng gấp đôi đáng báo động trên toàn cầu trong ba thập kỷ qua. Điều này cho thấy ngay cả người ở độ tuổi 40 và 50 cũng không tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh.
Để làm rõ những dấu hiệu, chuyên gia về chứng sa sút trí tuệ Neha Sinha chia sẻ, người trung niên thường nhầm lẫn chứng hay quên của mình là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng chúng là hai tình trạng khác biệt.
Neha Sinha nhấn mạnh: "Khi chúng ta già đi, trí nhớ có thể mờ đi một chút. Nhưng có sự khác biệt rõ ràng giữa lão hóa thông thường và chứng mất trí nhớ”. Việc bỏ qua sự khác biệt này có thể dẫn đến chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị.
Mất trí nhớ sớm không đơn thuần là quên những điều nhỏ nhặt. Sự suy giảm nhận thức còn nghiêm trọng hơn nhiều so với chứng hay quên thông thường. Cấu trúc não bộ thay đổi trong chứng mất trí nhớ, chứ không chỉ dừng lại ở khả năng ghi nhớ.
Chẳng hạn, nếu một người trung niên thỉnh thoảng quên mất mình đã cất chìa khóa ở đâu, thì một người mắc chứng mất trí nhớ giai đoạn đầu có thể hoàn toàn quên mất chìa khóa dùng để làm gì, hoặc cách sử dụng chúng như thế nào.
Theo nhà tâm lý học, việc nhận biết các dấu hiệu ban đầu là vô cùng quan trọng để tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Dưới đây là 6 dấu hiệu cảnh báo sớm về mất trí nhớ mà người trung niên cần lưu ý
Mất trí nhớ đột ngột và liên tục
Việc liên tục quên thông tin gần đây, các ngày quan trọng hoặc lặp lại câu hỏi, làm gián đoạn nghiêm trọng cuộc sống hàng ngày là dấu hiệu của sự suy giảm nhận thức. Điều này thường dẫn đến sự phụ thuộc vào gia đình trong những công việc thường ngày mà trước đây có thể tự mình quản lý.
Dấu hiệu khó khăn khi thực hiện các nhiệm vụ quen thuộc
Những công việc từng là bản năng, chẳng hạn như làm theo công thức nấu ăn, thanh toán hóa đơn hoặc tìm đường đến một địa điểm quen thuộc, có thể đột nhiên trở nên khó hiểu hoặc không thể hoàn thành. Sự mất chức năng này gây khó chịu và lo lắng.
Nhầm lẫn về thời gian hoặc địa điểm cũng là dấu hiệu
Mất đi khả năng nhận biết ngày tháng, mùa hoặc thậm chí là môi trường xung quanh là một dấu hiệu đáng lo ngại. Người bệnh (thay cho 'mất trí nhớ') có thể trở nên mất phương hướng, không biết mình đến nơi nào đó bằng cách nào hoặc hôm nay là ngày nào, dẫn đến lo lắng và thu mình.
Các vấn đề mới về ngôn ngữ
Những khó khăn về ngôn ngữ thường xuất hiện một cách tinh tế: dừng lại giữa cuộc trò chuyện, cố gắng tìm từ ngữ phù hợp hoặc sử dụng từ ngữ không chính xác. Những gián đoạn này khiến việc giao tiếp ngày càng trở nên cô lập và gây đau khổ về mặt cảm xúc.
Khả năng phán đoán kém hoặc giảm sút
Cần đặc biệt chú ý đến sự suy giảm khả năng phán đoán. Điều này có thể bao gồm việc một người phán đoán kém về các vấn đề tài chính, mắc lừa tiền bạc hoặc mua những món hàng có giá trị lớn bất thường.
Rút lui hoặc tâm trạng chán nản
Sự thu mình về mặt cảm xúc, mất hứng thú với các hoạt động xã hội hoặc tâm trạng chán nản dai dẳng đôi khi có thể xuất hiện trước các triệu chứng về nhận thức. Những gì có vẻ như là chứng trầm cảm nhẹ thực chất có thể phản ánh những thay đổi sớm của não liên quan đến chứng mất trí nhớ.










