ADB: 4,7 triệu người dân ASEAN rơi vào cảnh nghèo cùng cực vì Covid-19

Người dân sinh sống một khu phố nghèo tại quận Tondo, thủ đô Manila, Philippines. Ảnh: Reuters

Covid-19 đảo ngược thành quả giảm nghèo

Báo cáo của ADB cho biết năm ngoái, số người dân nghèo cùng cực, được định nghĩa là sống dựa vào mức thu nhập dưới 1,9 đô la Mỹ/ngày, ở ASEAN là 24,3 triệu người, chiếm 3,7% tổng dân số 650 triệu người. Nhưng trước đại dịch, con số này đang trong xu hướng giảm với chỉ 14,9 triệu người vào năm 2019, giảm so với 18 triệu người vào năm 2018 và 21,2 triệu người vào năm 2017.

ADB cũng cho biết số lao động có việc làm ở Đông Nam Á trong năm 2021 ít hơn 9,3 triệu so với kịch bản không có đại dịch vì biện pháp kiểm soát Covid-19 làm giảm hoạt động kinh tế, khiến hàng triệu người mất việc làm, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch.

Những đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất là lao động phổ thông và người làm việc trong lĩnh vực bán lẻ và nền kinh tế phi chính thức, cũng như các doanh nghiệp nhỏ không có sự hiện diện của kỹ thuật số.

ADB nhận định tác động của đại dịch đối với nghèo đói và thất nghiệp có thể sẽ kéo dài vì những người lao động thất nghiệp sẽ trở nên kém kỹ năng đồng thời khả năng tiếp cận các cơ hội của người nghèo ngày càng giảm sút.

“Khi điều này xảy ra, tình trạng xói mòn bất bình đẳng thu nhập trầm trọng có thể kéo dài qua các thế hệ khác”, ADB nhận định.

Chủ tịch ADB, Masatsugu Asakawa nói: “Đại dịch đã dẫn đến tình trạng thất nghiệp lan rộng, dẫn đến bất bình đẳng thu nhập ngày càng trầm trọng và mức độ nghèo đói gia tăng, đặc biệt là ở phụ nữ, lao động trẻ và người giá tại Đông Nam Á”.

ADB cho rằng việc trang bị các công cụ số hóa cho doanh nghiệp nhỏ và cung cấp các chương trình đào tạo kỹ năng cho những lao động mất việc trong những ngành chịu tác động nặng nề từ đại dịch sẽ bảo đảm họ không bị bỏ lại đằng sau trong trạng thái bình thường mới của công việc.

Để cải thiện các hệ thống kinh tế và xã hội ở Đông Nam Á, ADB kêu gọi các nhà hoạch định chính sách ưu tiên các cải cách nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và năng suất.

Các biện pháp như vậy có thể bao gồm các kế hoạch tạo việc làm, đặc biệt là tại các doanh nghiệp nhỏ.

Biến thể Omicron và chiến sự Ukraine tác động đến tăng trưởng

ADB dự báo tốc độ tăng trưởng trong năm 2022 của ASEAN là 5,1% nhưng cảnh báo triển vọng tăng trưởng của khu vực có thể tổn thất 0,8 điểm phần trăm nếu biến thể Omicron lây lan mạnh hơn nữa, gây ra các cú sốc nguồn cung và nhu cầu, có thể tác động đến các hoạt động kinh tế trong 6 tháng.

ADB cho rằng Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Lào là những nền kinh tế dễ bị tổn thương nhất trong làn sóng lây nhiễm Omicron hiện nay.

ADB hạ dự báo triển vọng tăng trưởng của Việt Nam, Thái Lan, Singapore lần lượt 1,9 điểm, 1,1 điểm và 0,2 điểm % nếu số ca nhiễm Covid-19 tiếp tục tăng vọt trong thời gian dài.

ADB đưa ra hai kịch bản tăng trưởng phân nhánh trong khu vực với triển vọng lạc quan hơn cho Singapore, Philippines, Malaysia và Indonesia. Trong khi đó, Thái Lan, Việt Nam, Brunei, Campuchia và Lào tăng trưởng kém khả quan hơn do nhiều yếu tố bao gồm nền kinh tế phụ thuộc nhiều hơn vào du lịch.

ADB nhận định vết sẹo lâu dài đối với nền kinh tế và thị trường lao động do hậu quả của đại dịch vẫn là mối đe dọa đối với Philippines vì “các lĩnh vực sử dụng nhiều việc làm như du lịch sẽ mất một thời gian để phục hồi”.

Trong khi đó, Campuchia có thể chứng kiến GDP tăng trưởng thấp hơn trong thời gian dài so với mức tăng trưởng bình thường nếu như đại dịch không xuất hiện. ADB ghi nhận lĩnh vực may mặc của Campuchia đã vượt qua những cú sốc lớn nhưng ngành du lịch và khách sạn của nước này đang suy sụp. Lĩnh vực xây dựng và bất động sản tăng trưởng chậm lại rõ rệt.

Tương tự, tăng trưởng của Lào sẽ thấp hơn trước đại dịch cho đến năm 2023. Lĩnh vực du lịch, nằm dưới sự chi phối của các doanh nghiệp nhỏ chậm tiếp cận công nghệ, chiếm 1/10 quy mô nền kinh tế Lào.

ADB cho rằng Thái Lan có thể mất hơn 2 năm mới có thể phục hồi đầy đủ lượng khách quốc tế và mức chi tiêu của họ trước đại dịch.

Tổng giám đốc ADB, Ramesh Subramaniam, nói triển vọng tăng trưởng của Đông Nam Á cũng sẽ được điều chỉnh để phản ánh tác động “có thể kiểm soát được” từ chiến tranh Nga – Ukraine.

Chiến sự tại Ukraine đã buộc các nhà hoạch định chính sách của châu Á phải suy nghĩ lại về các kịch bản kinh tế trong năm 2022 khi rủi ro tăng trưởng yếu cùng với giá cả tăng cao gây phức tạp thêm cho kế hoạch điều chỉnh chính sách tiền tệ của họ.

ADB cảnh báo ASEAN vẫn đối mặt với nhiều thách thức, gồm các biến thể Covid-19 mới nổi, làn sóng thắt chặt lãi suất toàn cầu, tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng, lạm phát tăng cao.

Chủ tịch ADB, Masatsugu Asakawa kêu gọi các chính phủ trong khu vực cải thiện hệ thống y tế, tinh giản các quy định để thúc đẩy khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh, thông minh và áp dụng công nghệ để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng.

Theo Reuters, Business Times

Chánh Tài