AI phát hiện mối đe dọa dưới biển: Lĩnh vực mới trong công nghệ quốc phòng
Nỗ lực hiện đại hóa năng lực tác chiến dưới biển của Lầu Năm Góc mở ra 'chân trời mới' cho trí tuệ nhân tạo (AI). Khi căng thẳng địa chính trị cùng các mối đe dọa an ninh hàng hải leo thang, nhu cầu về giải pháp bằng AI phát hiện, vô hiệu hóa mối đe dọa càng tăng mạnh.
Ở lĩnh vực mới nổi này, công ty khởi nghiệp Spear AI do cựu quân nhân hải quân Mỹ thành lập định vị bản thân là một nhà đổi mới chiến lược, tận dụng chuyên môn quân sự và công nghệ độc quyền để giải quyết một điểm yếu nghiêm trọng trong khả năng xử lý dữ liệu âm thanh thụ động phát hiện mối đe dọa theo thời gian thực.

Nhu cầu về giải pháp phát hiện, vô hiệu hóa mối đe dọa bằng AI càng tăng mạnh - Ảnh: AInvest
Nền tảng trí tuệ nhân tạo phát triển bởi Spear AI có thể chuyển đổi dữ liệu âm thanh phi cấu trúc, chưa được phân loại thành thông tin tình báo hữu ích. Khác với các mô hình AI truyền thống dựa trên tập dữ liệu được chọn lọc như hình ảnh hay văn bản, sản phẩm của công ty tập trung vào tín hiệu âm thanh thụ động – một hỗn hợp hỗn loạn giữa tiếng cá voi, tiếng ồn đại dương lẫn tiếng do mối đe dọa phát ra.
Tháng 3 vừa qua, hải quân Mỹ ký hợp đồng trị giá 6 triệu USD với Spear AI. Nền tảng chuyên môn của 2 đồng sáng lập (cựu chuyên gia phân tích thuộc đặc nhiệm SEAL Michael Hunter cùng cựu chỉ huy tàu ngầm John McGunnigle) đảm bảo công cụ ghi nhận âm thanh phục vụ tốt cho nhu cầu nhiệm vụ thực tế chứ không phải chỉ là hiệu suất trên lý thuyết.
Thị trường AI phát hiện mối đe dọa dưới biển
Trị giá thị trường AI phát hiện mối đe dọa dưới nước toàn cầu dự kiến tăng từ 15,68 tỉ USD năm 2025 lên 25,63 tỉ USD vào năm 2032, nhờ tiến bộ trong hệ thống định vị bằng sóng âm (sonar), phương tiện tự hành dưới nước (AUV) và chiến lược tác chiến đa mặt trận. Nhiều “ông lớn” như Lockheed Martin, Northrop Grumman, BAE Systems đều đầu tư mạnh cho sonar lẫn AUV được hỗ trợ bởi AI.
Nhưng Spear AI lại không đi theo xu thế chung. Họ đặt trọng tâm vào nền tảng ghi nhận - phân loại âm thanh trang bị cho tàu ngầm, không ưu tiên phát triển thiết bị như các nhà thầu quốc phòng truyền thống mà chú trọng phần mềm dễ triển khai nhanh chóng. Nền tảng OMEGA của công ty dựa trên máy học tăng cường để mô phỏng kịch bản thời bình, thời điểm leo thang căng thẳng, thời chiến, sau đó phân chia rõ hơn bằng cách cho phép huấn luyện chiến thuật và thử nghiệm tác chiến.
Việc nhận được hợp đồng từ hải quân Mỹ dù quy mô hiện tại còn khiêm tốn (chỉ 80 nhân viên) làm nổi bật hiệu quả hoạt động của Spear AI. Ở vòng gọi vốn đầu tiên công ty huy động được 2,3 triệu USD - đủ để tăng gấp đôi lực lượng lao động cũng như năng lực nghiên cứu và phát triển. Spear AI dường như đang đi theo con đường như “ông lớn” lĩnh vực AI quốc phòng Palantir, biến hợp đồng công thành nguồn thu hàng trăm triệu USD nếu kết hợp với dịch vụ định kỳ.