Ấn Độ công bố gói cải cách thuế lịch sử

Chính phủ Ấn Độ vừa công bố gói cải cách toàn diện Thuế Hàng hóa và Dịch vụ (GST) với bảy trụ cột quan trọng, được đánh giá là bước ngoặt định hình tương lai kinh tế đất nước.

Điểm nhấn lớn nhất là quyết định tinh gọn hệ thống thuế gián thu từ bốn bậc (5%, 12%, 18% và 28%) xuống chỉ còn hai bậc 5% và 18% áp dụng cho hàng hóa và dịch vụ trên toàn quốc.

Theo chính phủ, thế hệ GST 2.0 sẽ củng cố nguyên tắc “Một quốc gia, Một hệ thống thuế”, qua đó mở rộng diện người nộp, đảm bảo nguồn thu ổn định và đơn giản hóa quy trình thu nộp.

Trên nền tảng này, trụ cột thứ hai nhấn mạnh lợi ích của cơ cấu hai bậc, gồm: vừa giảm tranh chấp phân loại, vừa đẩy nhanh tiến độ hoàn thuế, giúp tăng thanh khoản và hướng tới một hệ thống thuế minh bạch, công bằng hơn.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm nhỏ và ít rủi ro, trụ cột thứ ba đưa ra thủ tục đăng ký nhanh gọn, thời gian cấp phép rút xuống còn ba ngày, đồng thời cho phép hoàn thuế tạm ứng 90% cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Việc áp dụng hóa đơn điện tử và trí tuệ nhân tạo giúp số hóa toàn bộ quá trình, nâng cao khả năng giám sát và giảm gánh nặng kê khai.

Các chuyên gia nhận định cải cách GST 2.0 không chỉ đơn giản hóa hệ thống thuế mà còn giảm gánh nặng cho người dân, hỗ trợ doanh nghiệp và tạo thêm động lực tăng trưởng cho nền kinh tế Ấn Độ. Ảnh: Times of India

Trụ cột thứ tư hướng trực tiếp đến lợi ích người tiêu dùng khi hàng hóa thiết yếu chỉ chịu mức thuế 0% - 5%, còn các mặt hàng giá trị cao như ô tô và đồ gia dụng giảm từ 28% xuống 18%. Nhờ đó, người dân có thể tiếp cận sản phẩm với chi phí hợp lý hơn, phản ánh rõ định hướng lấy tiêu dùng làm trung tâm của cải cách.

Ở trụ cột thứ năm, chính phủ đặt mục tiêu xử lý tình trạng “thuế suất nghịch đảo” - tức thuế áp cho nguyên liệu đầu vào cao hơn thuế đánh trên sản phẩm đầu ra, khiến doanh nghiệp khó duy trì sản xuất.

Ngoài ra, cải cách cũng hướng đến việc đơn giản hóa thủ tục và đẩy nhanh hoàn thuế, qua đó hỗ trợ chương trình “Make in India” và mở rộng cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa.

Cùng với đó, trụ cột thứ sáu nhấn mạnh tầm quan trọng của nguồn thu bền vững cho các bang. Khi thuế suất được hợp lý hóa, tiêu dùng nội địa tăng, các địa phương sẽ có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển.

Trụ cột cuối cùng nhấn mạnh hiệu ứng lan tỏa khi thuế suất thấp không chỉ khuyến khích hộ gia đình tăng tiết kiệm mà còn thúc đẩy chi tiêu, qua đó kích thích sản xuất công nghiệp và mở rộng năng lực cung ứng.

Những thay đổi này không chỉ là điều chỉnh kỹ thuật về thuế suất, mà còn phản ánh sự chuyển mình quyết liệt của hệ thống GST, hướng tới sự đơn giản, công bằng và thân thiện hơn với người dân lẫn doanh nghiệp.

Các chuyên gia dự báo tác động của cải cách sẽ sớm được cảm nhận rõ rệt. Giá nhiều mặt hàng tiêu dùng phổ biến như dầu dưỡng tóc, kem đánh răng hay vật liệu xây dựng dự kiến giảm, qua đó thúc đẩy nhu cầu về nhà ở và hạ tầng.

Họ cũng nhấn mạnh các thiết bị điện tử gia dụng như máy điều hòa, tủ lạnh, tivi sẽ trở nên dễ tiếp cận hơn, vừa mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, vừa tạo điều kiện mở rộng thị phần cho các nhà sản xuất lớn như Samsung hay LG.

Theo dự báo của IDFC First Bank, một ngân hàng thương mại tư nhân lớn tại Ấn Độ, GDP danh nghĩa của Ấn Độ có thể tăng thêm 0,6% trong vòng một năm sau cải cách. Tuy nhiên, song hành với lợi ích đó là áp lực không nhỏ lên ngân sách, đặc biệt ở cấp bang. Năm ngoái, nguồn thu từ GST đạt khoảng 224 tỷ USD, và việc điều chỉnh lần này được ước tính có thể làm hụt khoảng 20 tỷ USD.

Thủ tướng Narendra Modi khẳng định cải cách GST 2.0 là một bước ngoặt mang tính lịch sử.

Ông nhấn mạnh, việc giảm gánh nặng thuế cho hàng hóa thiết yếu và ô tô nhỏ không chỉ giúp người dân trực tiếp hưởng lợi mà còn tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế. Trên hết, kế hoạch này thể hiện rõ hình ảnh một Ấn Độ cải cách, quyết đoán và kiên định với mục tiêu trở thành nền kinh tế phát triển vào năm 2047.

Tùng Lâm