Bạch Long Vĩ – nơi căng tràn sức trẻ tình nguyện, sáng tạo của thanh niên

Tự hào biển, đảo quê hương

Những ngày cuối tháng 5, con tàu Bạch Long của Tổng đội Thanh niên xung phong (TNXP) Hải Phòng rẽ sóng đưa đoàn Hành trình tuổi trẻ vì biển, đảo quê hương, do anh Ngô Văn Cương – Bí thư T.Ư Đoàn dẫn đầu, đến với đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ. Hòn đảo nơi đầu sóng ngọn gió, xa đất liền nhất trong Vịnh Bắc Bộ.

Biển yên ả sóng. Vị mặn nồng lan trong gió sộc thẳng vào khứu giác, những tốp cá chuồn lấp lánh ánh mặt trời vút trên mặt nước, cùng hình ảnh con tàu đánh cá xa xa… xua đi cảm giác diệu vợi “ngày đàng gang nước”. Tàu ra đảo gần 6 tiếng đồng hồ, nếu gặp ngày biển động sóng to gió lớn thì thêm vài tiếng đồng hồ nữa.

Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ hiện lên giữa trùng khơi. Ảnh: Xuân Tùng

Từ phía chân trời dần hiện lên chấm xanh đảo nhỏ. Bạch Long Vĩ có dạng hình tam giác với địa hình một dải đồi cao thoải, như bàn tay úp xuống với các ngón thon dài chụm lại. Đảo rộng hơn 3km2, là huyện đảo duy nhất không có đơn vị xã.

Ấn tượng đầu tiên khi đặt chân lên đảo là những tầng tán xanh rợp bóng của hàng dương, rặng dừa, phượng vĩ… và sắc màu rực rỡ của cây hoa. Nơi đâu trên đảo cũng có thể bắt gặp những công trình xây dựng ghi dấu ấn của thanh niên xung phong, từ đường sá, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, quảng trường, công viên.

Đặc biệt, công trình cột cờ TNXP Bạch Long Vĩ - một trong những biểu tượng của đảo Thanh niên. Hai mặt trước và sau cột cờ nổi bật hình ảnh Quốc huy, Quốc kỳ của nước CHXHCN Việt Nam và dòng chữ Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ; Vĩ độ 20 08 41B, kinh độ 107 42 51Đ; Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Tổng đội TNXP Hải Phòng.

Công trình được xây dựng và khánh thành năm 1998, đánh dấu cột mốc 5 năm TNXP ra đảo. Mới đây công trình được sửa chữa, nâng cấp với nhiều hạng mục, như thay thế phần cáp cố định cột, làm mới phần thân cột, ốp lại đá các mặt cột, làm mới Quốc huy và chữ viết trên thân cột, làm mới và mở rộng khoảng sân với diện tích 25 m2 tại cột cờ.

Đoàn hành trình Tuổi trẻ vì biển, đảo quê hương do anh Ngô Văn Cương - Bí thư T.Ư Đoàn dẫn đầu tham dự lễ chào cờ tại cột cờ TNXP Bạch Long Vĩ. Ảnh: Xuân Tùng

Tại đây, đoàn hành trình với đồng phục áo xanh thanh niên và thanh niên xung phong đã chứng kiến khoảnh khắc cắt băng khánh thành công trình và trang nghiêm thực hiện nghi lễ chào cờ. Tất cả đã dâng trào cảm xúc vinh dự, tự hào khi hướng về cột cờ - cột mốc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, cất lên giai điệu hào hùng: … Tiến lên, cùng tiến lên/Nước non Việt Nam ta vững bền ngân vang khắp đảo thanh niên, hòa cùng thanh âm trùng khơi.

Cảm xúc tự hào và ý thức trách nhiệm với biển đảo quê hương càng dâng trào hơn khi đoàn dâng hương tại Nghĩa trang liệt sĩ trên đảo, đọc những dòng thông tin của những người đã hy sinh; đến thăm chùa Bạch Long trên đảo, tận mắt nhìn thấy những viên gạch in dấu chủ quyền đất nước với dòng chữ "Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Nhiều thành viên trong đoàn đã chụp lại những tấm hình để lưu dấu kỷ niệm và chia sẻ trên trang mạng xã hội cá nhân.

Bí thư T.Ư Đoàn Ngô Văn Cương thăm, động viên lực lượng TNXP trên đảo Bạch Long Vĩ. Ảnh: Xuân Tùng

Cống hiến thanh xuân

Trước diện mạo mới khang trang của cột cờ và thêm một lần chứng kiến đoàn đại biểu đất liền chào cờ, anh Trần Văn Hiên - Liên đội trưởng Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ cũng dậy lên bao cảm xúc tự hào, hạnh phúc và những bồi hồi của năm tháng tuổi trẻ ra đảo cách đây 34 năm.

Cuối năm 1991, chàng trai trẻ Trần Văn Hiên (quê Thái Bình) vào bộ đội và nhận nhiệm vụ tại đảo Bạch Long Vĩ. Sau gần 4 năm trong quân đội, anh xin xuất ngũ, chuyển sang công tác lực lượng TNXP để tiếp tục đóng góp xây dựng đảo và vun đắp hạnh phúc gia đình với nữ TNXP Vũ Thị Hải Yến (quê Kiến Thụy, Hải Phòng) – một trong 62 đội viên đầu tiên ra xây dựng đảo.

Anh Hiên vẫn nhớ những ngày đầu ra đảo còn rất hoang sơ, chỉ có cát đá trắng xóa và xương rồng, thừa nắng gió nhưng thiếu thiếu mưa, giếng nước ngọt trơ đáy… và không có dân. Cơ sở hạ tầng là những công trình phục vụ công tác quốc phòng, phương tiện đi lại thiếu thốn, khó khăn.

Nơi trú chân của đội TNXP lên xây dựng đảo là dãy phòng xây bằng đá, mỗi phòng rộng 10m2, được bộ đội nhường.

Nhiệm vụ của đội TNXP nhanh chóng ổn định nơi ăn chốn ở và xây dựng các công trình hạ tầng, trồng cây để đón dân ra đảo. “Không chỉ điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, cuộc sống khó khăn về vật chất mà còn nghèo tinh thần, liên lạc hạn chế”, anh Hiên nói.

Anh Trần Văn Hiên – Liên đội trưởng Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ có thâm niên hơn 30 năm ở đảo Bạch Long Vĩ. Vợ chồng anh đã gắn bó với Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ từ những ngày đầu xây dựng đến nay.

Khoát tay về phía công viên TNXP, công viên Tuổi trẻ, những dãy nhà TNXP và xa hơn là những công trình trường, trạm… anh Hiên hồ hởi: “Với lòng quyết tâm vượt khó và tinh thần đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau, những bàn tay khối óc của TNXP Bạch Long Vĩ thời kỳ đầu, đã biến những bãi cát sỏi đá cằn cỗi thành những dãy nhà, những hộ gia đình, khu chăn nuôi, vườn rau xanh tươi để ổn định cuộc sống”.

Theo anh Hiên, trải qua 3 thập kỷ xây dựng và phát triển, đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ đã thực sự có nhiều đổi thay. Từ Đội TNXP Bạch Long Vĩ ban đầu, nay đã nâng cấp thành Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ. Cán bộ, đội viên Liên đội TNXP đã tham gia triển khai 12 dự án với tổng mức đầu tư hơn 260 tỷ đồng tại Bạch Long Vĩ, trong đó chủ yếu là các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, dự án bảo vệ và phát triển môi trường, môi sinh. Các công trình xây dựng đang được quản lý, khai thác hiệu quả cao, góp phần nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho cán bộ, đội viên TNXP Bạch Long Vĩ.

Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ, đội viên TNXP có trình độ ngang tầm với sự phát triển của huyện đảo. Hàng năm, các cán bộ, đội viên TNXP được vào đất liền theo học các lớp đại học, cao đẳng, trung cấp nhằm nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề… đảm bảo nâng cao hiệu quả chất lượng công tác.

"Kể từ khi ra đảo lập nghiệp đến nay, đã có nhiều thế hệ TNXP Bạch Long Vĩ trưởng thành, đã có 55 đồng chí được tuyển dụng chuyển sang các ban, ngành của huyện. Khu dân cư TNXP đã trở thành khu dân cư đông đúc với 38 hộ gia đình, có 45 cháu sinh ra tại đảo, 100% các hộ gia đình TNXP đã xác định xây dựng cuộc sống lâu dài trên đảo và coi đây là quê hương thứ 2 của mình", anh Hiên nói.

Một thoáng Bạch Long Vĩ

Dọc con đường lớn trên đảo, những ngôi nhà khang trang và cửa hàng, tạp hóa của người dân nằm san sát nhau, với đủ các loại hàng hóa, dịch vụ, từ quần áo, ngư cụ, điện thoại di động… đến hải sản, lương thực thực phẩm. Khi chiều buông, không gian ấy trở mình lung linh đèn điện và rộn ràng nhạc trẻ càng tôn thêm sự nhộn nhịp, sầm uất cho đảo nhỏ giữa bốn bề sóng nước. Góp vào khung cảnh ấy có sự hiện diện của Trung tâm dịch vụ thanh niên tọa lạc ở vị trí đắc địa.

Giới thiệu với đoàn đại biểu hành trình, chị Nguyễn Bích Hợp – Tổng đội trưởng Tổng đội TNXP Hải Phòng cho biết, trung tâm là mô hình kinh doanh dịch vụ ăn uống, bán và giới thiệu các sản phẩm do đội viên TNXP Bạch Long Vĩ và các đơn vị trực thuộc Tổng đội tăng gia. Đây là mô hình mới nhằm góp phần phát triển kinh tế, cải thiện đời sống cán bộ, đội viên TNXP.

Bên cạnh đó, Tổng đội còn triển khai thành công mô hình trồng dưa Kim Cô nương do Sở Khoa học Công nghệ Hải Phòng hỗ trợ, hiện chuẩn bị thu hoạch vụ thứ 2; đề án nuôi lợn thịt tại Liên đội TNXP Bạch Long Vĩ do Trung tâm tài năng trẻ của T.Ư Đoàn hỗ trợ; tiếp tục nghiên cứu thí điểm 2 mô hình mới là mô hình quảng bá các sản phẩm hải sản Bạch Long Vĩ tới tay người tiêu dùng, đặc biệt tập trung cao trong dịp lễ, tết hằng năm; xây dựng điểm checkin trên đảo phục vụ các đoàn khách ra thăm, làm việc tại huyện đảo.

Tổng Đội TNXP là một trong những đơn vị có thành tích xuất sắc trong năm 2023 được T.Ư Đoàn tặng Bằng khen. (Chị Nguyễn Bích Hợp, thứ 4 từ phải sang, nhận bằng khen). Ảnh: Xuân Tùng

Nhiều nguồn lực hướng về đảo Bạch Long Vĩ

Chị Nguyễn Thị Thủy - Phó Bí thư Thành Đoàn Hải Phòng cho biết, trong định hướng phát triển TP Hải Phòng, đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ được xác định xây dựng thành trung tâm hậu cần nghề cá và tìm kiếm cứu nạn khu vực phía Bắc. Thành Đoàn Hải Phòng đã chỉ đạo Tổng đội TNXP Hải Phòng (đơn vị trực thuộc Thành Đoàn) triển khai nhiều nhiệm vụ cụ thể, thiết thực.

Trong đó, đơn vị tiếp tục tuyển chọn và tổ chức đưa TNXP ra xây dựng huyện đảo (hiện tuyển mới được 26 đội viên, nâng tổng số đội viên TNXP lên 56 người). Thành Đoàn cũng đã ban hành chương trình Đoàn Thanh niên xung kích xây dựng Đảo Bạch Long Vĩ giai đoạn 2023 - 2027 với 7 chỉ tiêu cụ thể, 5 nội dung giải pháp thực hiện.

Chị Nguyễn Thị Thủy (bên trái ảnh) cùng đoàn viên thanh niên, TNXP tham gia chương trình Hãy làm sạch biển tại đảo Bạch Long Vĩ.

Chị Thủy cho biết thêm, Đảo Thanh niên Bạch Long Vĩ luôn là một trong những địa bàn trọng tâm triển khai các hoạt động của tuổi trẻ thành phố Hoa phượng đỏ. Ngay trong Chiến dịch Thanh niên tình nguyện Hè 2024, Thành Đoàn xác định tiếp tục đẩy mạnh chủ trương “3 liên kết” là: liên kết lực lượng TNXP, lực lượng vũ trang, lực lượng TNTN ra đảo; liên kết địa bàn toàn huyện đảo và các đơn vị trực thuộc Thành Đoàn; liên kết cộng đồng (tổ chức Đoàn với các tổ chức, cá nhân và nhân dân trên đảo trong triển khai các hoạt động tình nguyện tại chỗ).

Thành Đoàn cũng duy trì thường xuyên 2 đội hình TNTN trực trên đảo và đội viên TNXP tăng cường ra đảo triển khai các hoạt động, như: hành trình vì biển đảo quê hương; dọn dẹp vệ sinh môi trường, làm sạch biển; hoạt động tri ân anh hùng liệt sĩ gắn với Ngày cao điểm Chung tay xây dựng Nông thôn mới; duy trì công trình “Thắp sáng biển đảo” với việc thay mới bóng đèn, sửa đường điện, lắp đặt các dụng cụ điện các loại cho các hộ gia đình trên đảo.

Các lực lượng cũng thực hiện có hiệu quả các mô hình giúp dân phát triển kinh tế - xã hội; tích cực tuyên truyền vận động cư dân tham gia lao động sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình; tổ chức tập huấn nuôi trồng thủy sản, hải sản cho người dân và đội viên TNXP…

Dự kiến tổng nguồn lực Thành Đoàn Hải Phòng triển khai và kết nối với các tỉnh thành Đoàn bạn thực hiện trong Chiến dịch TNTN Hè 2024 trên Đảo thanh niên Bạch Long Vĩ là gần 1,2 tỷ đồng.

Xuân Tùng - Nguyễn Hoàn