Bảo đảm chất lượng hàng hóa tốt là góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu hai con số

Sáng 10/3, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cho biết, nội dung sửa đổi, bổ sung các điều, khoản tại Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa nhằm để thể chế hóa thực hiện các chính sách: đổi mới việc xác định sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn (sản phẩm, hàng hóa nhóm 2) và hoạt động kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa; ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; tăng cường tính hiệu quả của hoạt động quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa, đẩy mạnh phân công, phân cấp quản lý để phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định trình bày Tờ trình về dự thảo Luật. (Ảnh: DUY LINH)

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy khẳng định, Thường trực Ủy ban tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa với những lý do như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ.

Về chính sách của nhà nước về hoạt động liên quan đến chất lượng sản phẩm, hàng hóa, Thường trực Ủy ban cho rằng, các chính sách tại Điều 6 dự thảo Luật còn chưa rõ, chưa cụ thể hóa đầy đủ tại các điều khoản cụ thể, dẫn đến khó áp dụng. Thường trực Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo cần làm rõ nội dung nào ngân sách nhà nước đầu tư, nội dung nào nhà nước hỗ trợ, nội dung nào khuyến khích xã hội hóa; đề nghị bổ sung một số chính sách và luật hóa thành các điều luật trong dự thảo Luật như tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm; quản lý chất lượng đối với sản phẩm hàng hóa trọng điểm, chiến lược quốc gia.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy trình bày báo cáo thẩm tra. (Ảnh: DUY LINH)

Cũng theo Thường trực Ủy ban, quy định về ứng dụng công nghệ trong việc quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa tại Điều 7b dự thảo Luật còn chung chung, chưa thể hiện rõ nội dung trọng tâm trong ứng dụng khoa học và công nghệ để quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa phù hợp với xu hướng mới; chưa làm rõ các cơ chế hỗ trợ (tài chính, kỹ thuật, thuế...), chưa có quy định cụ thể về cách tiếp cận hỗ trợ, thiếu lộ trình và cơ chế thực thi...

Ngoài ra, Thường trực Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc việc quy định cụ thể về mã số, mã vạch cho sản phẩm, hàng hóa tại dự thảo Luật. Có ý kiến cho rằng, không nên quy định mã số, mã vạch trong dự thảo Luật mà chỉ nên quy định trong các văn bản dưới luật để tạo tính linh hoạt và tăng tính chủ động của Chính phủ. Luật chỉ nên quy định nguyên tắc chung về truy xuất nguồn gốc, số hóa quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa, để nâng cao tính minh bạch và quản lý chất lượng, giảm gánh nặng thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Chú trọng công tác phân loại, kiểm soát chất lượng sản phẩm, hàng hóa

Đóng góp ý kiến vào dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu quan điểm: để kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc hiện nay, Chính phủ nên sửa đổi một số điều của Luật hiện hành và có thể nghiên cứu sửa đổi toàn bộ Luật vào năm 2026. Phạm vi sửa đổi Luật nên tập trung vào 4 nhóm chính sách đã được Quốc hội thông qua.

Ban soạn thảo dự án Luật cần quy định rõ trách nhiệm của các bộ ngành, cơ quan trong quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa dựa trên tiêu chuẩn kỹ thuật, bảo đảm quyền lợi của các bên để làm sao không bị chồng với các luật chuyên ngành như Luật An toàn thực phẩm, Luật Công nghiệp công nghệ số...

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, Chính phủ chú trọng đến công tác phân loại, quản lý cũng như kiểm soát chất lượng sản phẩm, hàng hóa ở trong nước và hàng hóa từ nước ngoài xuất khẩu vào Việt Nam. Đặc biệt là phòng chống việc một số nước lấy nhãn mác hàng hóa Việt Nam để mang đi nước khác tiêu thụ, nhập lậu hàng hóa Việt Nam để xuất khẩu đi nước khác...

Việc bảo đảm chất lượng hàng hóa tốt sẽ tạo được niềm tin vững chắc cho người dân ở trong nước, khuyến khích người Việt dùng hàng Việt; đồng thời bảo vệ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu hai con số.

Bên cạnh nâng cao chất lượng sản phẩm và hàng hóa, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị cần lưu tâm đến việc đẩy mạnh ứng dụng những thành tựu cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, trí tuệ nhân tạo trong việc truy xuất hàng hóa, giảm thiểu thủ tục hành chính, chi phí cho các doanh nghiệp.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu. (Ảnh: DUY LINH)

Nêu quan điểm tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đã ban hành từ lâu, dù đã được sửa đổi vào năm 2018, nhưng vẫn còn một số chồng chéo với các luật khác. Đây là vấn đề mà Chính phủ cần đặt trong tổng thể với các luật khác để tiếp tục rà soát, làm rõ phạm vi điều chỉnh; cần thiết nghiên cứu có sự điều chỉnh toàn bộ dự thảo Luật cho phù hợp.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Chỉ thị 38 của Ban Bí thư về đẩy mạnh công tác tiêu chuẩn đo lường chất lượng quốc gia đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Đồng thời, làm rõ nội dung trọng tâm trong ứng dụng khoa học công nghệ để quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa, cơ chế tài chính, cách tiếp cận, hỗ trợ lộ trình, tận dụng được lợi thế về khoa học công nghệ trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Rà soát có quy định công bố hợp chuẩn, hợp quy theo hướng áp dụng các công nghệ mới trong quản lý nhằm tiết kiệm chi phí, giảm tối đa thủ tục hành chính, tránh chồng chéo, trùng lặp, bảo đảm sự thống nhất về công bố hợp quy...

VĂN TOẢN