Bấp bênh cây sắn Mường Lát

Niên vụ 2023 - 2024, toàn huyện Mường Lát có khoảng gần 3.000ha sắn, năng suất ước đạt 180 tạ/ha, sản lượng ước đạt 54.000 tấn, với giá sắn (từ 2,4 - 2,6 triệu đồng/1 tấn), toàn huyện đạt hơn 100 tỷ đồng. Nếu như vụ sắn năm trước được mùa, được giá, thu nhập từ cây sắn góp phần giúp người dân Mường Lát cải thiện đời sống thì giá sắn năm nay xuống thấp, khiến người dân trồng sắn gặp nhiều khó khăn khi tiêu thụ.

Năm nay vụ sắn ở Mường Lát cho năng suất khá cao nhưng giá thu mua thấp hơn nhiều so với năm ngoái.

Đại diện Phòng Nông nghiệp và Môi trường, huyện Mường Lát cho hay, nguyên nhân khiến sắn rớt giá sâu là do nhiều vùng ở các tỉnh phía Bắc mở rộng diện tích, ngoài ra tinh bột sắn xuất sang thị trường Trung Quốc, châu Âu chậm. Năm nay, với hơn 3.000ha sắn trên toàn huyện, nhưng Công ty CP Sản xuất chế biến nông lâm sản và vật tư nông nghiệp Phúc Thịnh (Công ty Phúc Thịnh) chỉ bao tiêu được khoảng 1.600ha, số còn lại phụ thuộc vào thương lái và các nhà máy sắn. Nếu như niên vụ 2023 - 2024 toàn huyện Mường Lát đạt hơn 100 tỷ đồng từ sắn thì năm nay ước đạt chỉ một nửa.

Ông Hà Văn Ca - Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho hay, đến thời điểm hiện tại sản lượng sắn trên địa bàn còn lại khoảng 8.400 tấn (tương đương khoảng 9% sản lượng và diện tích). Theo ông Ca, Công ty Phúc Thịnh (đơn vị cam kết bao tiêu cho người dân) vẫn đang tiếp tục mua với giá 1.500 đồng/kg (địa điểm tập kết) và đến 30/4 sẽ kết thúc. Một số điểm tại chân ruộng, ở bản làng xa xôi giá thu mua từ 1.100 - 1.300 đồng/kg. Giá sắn năm nay xuống thấp, việc tiêu thụ gặp khó khăn, nhưng doanh nghiệp vẫn đang thu mua, không xảy ra việc ế ẩm, Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho biết thêm.

Vừa qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa phối hợp với huyện Mường Lát bàn cách tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho cây sắn của địa phương. Theo đó, niên vụ năm 2025 -2026, người dân phải ký kết hợp đồng bao tiêu với nhà máy, nếu giá thị trường xuống quá thấp thì doanh nghiệp sẽ mua một mức giá "bảo hiểm" để người dân không bị thua lỗ. Khi ký kết hợp đồng bao tiêu vùng nguyên liệu, doanh nghiệp sẽ có trách nhiệm giúp đỡ về kỹ thuật, phân bón, từ đó năng suất và sản lượng của cây sắn sẽ tăng lên.

Theo tìm hiểu của phóng viên, Mường Lát huyện biên viễn, cách trung tâm hành chính tỉnh Thanh Hóa gần 300km, có diện tích 812,41km², dân số 41.857 người, mật độ dân số đạt 54 người/km². Từ năm 2012 đến năm 2019, Mường Lát đã trồng trên 17.000ha xoan và cây lát, nâng độ che phủ rừng lên 74%. Sau hơn 10 năm, do không hiệu quả nên đồng bào Mường Lát đã ồ ạt chặt bỏ cây xoan, lát chuyển sang trồng sắn.

Tuy nhiên, việc tiêu thụ sắn nguyên liệu của đơn vị liên kết phụ thuộc nhiều vào thị trường ngoài nước, do đó giá sắn không ổn định, lên hoặc xuống tùy từng năm, dẫn đến có khi được mùa mất giá và ngược lại, được giá lại mất mùa!

Trần Thắng