Bên trong chiến dịch đột kích truy quét người nhập cư tại nhà máy Hàn Quốc ở Mỹ

Theo kênh CNN ngày 7/9, khi cảnh sát bang chặn các tuyến đường dẫn vào nhà máy Hyundai và lập vành đai an ninh, gần 500 sĩ quan liên bang, bang và địa phương đã tràn vào cơ sở sản xuất pin rộng lớn vẫn đang trong quá trình xây dựng này (xem video dưới. Nguồn: Reuters).

Các đặc vụ hành động nhanh chóng, xếp công nhân thành hàng dọc tường. Tin tức về cuộc truy quét lan rộng khắp khu vực, khiến nhiều công nhân hoảng loạn bỏ chạy.

Các sĩ quan lần lượt thẩm vấn từng công nhân để xác định ai ở Mỹ hợp pháp, cho phép một số rời đi và đưa những người còn lại vào trại giam, chuyển họ đến Trung tâm xử lý nhập cư ICE Folkston. Đến 8 giờ tối, công việc hoàn tất.

Cuộc truy quét này diễn ra tại Ellabell, cách thành phố Savannah của Georgia khoảng 40 km về phía Tây. Đây là kết quả của cuộc điều tra được nhà chức trách mô tả là phối hợp chặt chẽ, có sự tham gia của nhiều cơ quan liên bang và bang, sau nhiều tuần thu thập tình báo, tập trung trong một ngày then chốt. Đây là cuộc truy quét lớn nhất từ trước tới nay trong chiến dịch trấn áp nhập cư tại nơi làm việc của chính quyền Tổng thống Trump.

Công nhân mô tả cảnh tượng căng thẳng, hỗn loạn

Một công nhân xây dựng tại nhà máy xe điện này kể rằng các đặc vụ liên bang đột kích cơ sở này như thể đây là một “vùng chiến sự”.

Người này cho biết mình nằm trong nhóm đầu tiên bị gom lại. Ông nói: “Họ chỉ bảo mọi người đứng vào sát tường. Chúng tôi đứng đó khoảng một tiếng rồi bị đưa sang khu khác chờ. Sau đó, chúng tôi được đưa vào tòa nhà khác để làm thủ tục”.

Theo đoạn video do CNN thu được, các đặc vụ đeo mặt nạ và trang bị vũ khí đã ra lệnh cho công nhân xây dựng xếp hàng khi nhà máy bị đột kích.

Các đặc vụ yêu cầu mỗi công nhân cung cấp số an sinh xã hội, ngày sinh và các thông tin nhận dạng khác. Những người được xác minh hợp pháp nhận một tờ giấy ghi “được phép rời đi” để xuất trình khi ra khỏi nhà máy.

Một công nhân khác kể rằng ông trốn trong ống thông gió để tránh bị bắt. Ông kể: “Mọi người chạy ra ngoài hô lớn là giới chức nhập cư đã đến. Chúng tôi trốn trong ống thông gió, nóng khủng khiếp”.

Văn phòng Công tố Mỹ tại khu vực Nam Georgia cho biết trong lúc truy quét, một số người đã cố chạy thoát, trong đó có người chạy xuống ao nước thải. Các đặc vụ đã dùng thuyền vớt họ lên. Một người còn lặn dưới thuyền, cố lật thuyền nhưng thất bại. Những người này bị bắt giữ và xác định là lao động bất hợp pháp.

Phần lớn người bị bắt là công dân Hàn Quốc

Một lệnh khám xét nộp tại tòa án khu vực Nam Georgia chỉ định bốn người cụ thể để khám xét, nhưng nhà chức trách đã triển khai lực lượng và trang thiết bị lớn, cho thấy ý định tiến hành một cuộc truy quét rộng hơn.

Ông Steven Schrank, đặc vụ phụ trách Điều tra An ninh Nội địa, cho biết cả 475 người bị bắt đều ở Mỹ bất hợp pháp. Một số vượt biên trái phép, một số nhập cảnh theo diện miễn thị thực nhưng không được phép làm việc, số khác đã quá hạn thị thực. Ông Schrank nói phần lớn là công dân Hàn Quốc, nhưng không có số liệu cụ thể theo quốc tịch.

Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Hyun cho biết trên 300 người bị bắt là công dân Hàn Quốc.

Lãnh sự quán Mexico tại Atlanta xác nhận có 23 công nhân Mexico bị bắt và đã tiếp xúc với một số người tại trung tâm giam giữ nhập cư Folkston, cách hiện trường hơn 160 km về phía Nam.

Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung đã chỉ đạo giới chức thực hiện mọi biện pháp cần thiết để hỗ trợ công dân.

Bộ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Cho Huyn nói: “Nếu cần, tôi sẵn sàng đích thân sang Washington DC để trực tiếp làm việc với giới chức Mỹ nhằm giải quyết vấn đề này”.

Đại sứ Hàn Quốc tại Mỹ và Tổng lãnh sự Hàn Quốc tại Atlanta đã lập đội phản ứng hiện trường, nhấn mạnh rằng quyền lợi của công dân và hoạt động kinh tế của doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư tại Mỹ phải được bảo vệ.

Ông Schrank lưu ý một số công nhân có thể là nhà thầu hoặc thầu phụ. Người phát ngôn Hyundai nói với CNN rằng ông không tin người bị bắt là nhân viên trực tiếp của Hyundai.

Hyundai ra tuyên bố tối 5/9: “Chúng tôi đang rà soát quy trình để đảm bảo mọi bên tham gia dự án đều tuân thủ tiêu chuẩn pháp lý cao mà chúng tôi đặt ra cho chính mình. Điều này bao gồm việc kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động tuyển dụng của các nhà thầu và thầu phụ. Hyundai không khoan nhượng với những ai vi phạm pháp luật”.

Theo luật Mỹ, ở lại Mỹ không giấy tờ hợp pháp thường bị coi là vi phạm dân sự chứ không phải hình sự. Doanh nghiệp Mỹ sử dụng hệ thống E-Verify ra đời cách đây hơn 20 năm để kiểm tra điều kiện làm việc của người mới được tuyển dụng, nhưng chính quyền Tổng thống Trump chỉ trích hệ thống này không đáng tin cậy.

Trong số người bị bắt có một thường trú nhân hợp pháp từng bị giam giữ vì phạm tội liên quan đến vũ khí và ma túy. Bà Lindsay Williams, phụ trách truyền thông của ICE, nói rằng những tội danh này có thể ảnh hưởng đến tình trạng nhập cư.

Hàn Quốc thông báo sẽ cử nhà ngoại giao đến hiện trường, đồng thời liên hệ với Đại sứ quán Mỹ tại Seoul để kêu gọi Washington hết sức thận trọng trong việc xử lý quyền lợi công dân Hàn Quốc.

Ông James Woo, Giám đốc truyền thông của tổ chức Asian Americans Advancing Justice – Atlanta (Người Mỹ gốc Á thúc đẩy công lý – Atlanta), cho biết thân nhân và bạn bè đang chật vật tìm cách liên lạc với những người bị giam giữ. Ông nói nhiều thành viên gia đình của họ vẫn ở Hàn Quốc vì hầu hết chỉ sang Mỹ làm việc tạm thời.

Luật sư nhập cư Charles Kuck tại Georgia nói rằng hai khách hàng của ông bị bắt trong chiến dịch, dù họ đến Mỹ theo diện miễn thị thực cho phép du lịch hoặc làm việc tối đa 90 ngày. Ông nói: “Họ được phép làm việc ở Mỹ theo diện này. Họ chỉ tham gia hoạt động phù hợp với chương trình”. Hai kỹ sư này đến Mỹ để tư vấn công việc ngắn hạn và dự kiến sớm quay về Hàn Quốc.

Nhiều cơ quan liên bang cùng tham gia điều tra

Chiến dịch có sự phối hợp của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa (HSI), Sở An toàn Công cộng Georgia, Văn phòng Thanh tra Bộ Lao động, Cục Điều tra Liên bang (FBI), Cơ quan Chống ma túy Mỹ (DEA), Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP), Cục Rượu, Thuốc lá, Vũ khí và Chất nổ (ATF), Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) và Cảnh sát bang Georgia.

Trong họp báo, ông Schrank nói: “Đây không phải chiến dịch nhập cư chỉ đơn giản gom người đưa lên xe buýt. Đây là cuộc điều tra hình sự kéo dài nhiều tháng, chúng tôi đã thu thập bằng chứng, thẩm vấn, gom tài liệu và trình tòa để xin lệnh khám xét”.

Bộ An ninh Nội địa Mỹ nói rằng tất cả các cơ quan đã cùng thực thi lệnh khám xét trong khuôn khổ điều tra hình sự liên quan đến cáo buộc tuyển dụng bất hợp pháp và các tội nghiêm trọng khác.

Bộ này tuyên bố: “Chúng tôi gửi thông điệp rõ ràng: những người lợi dụng lao động, phá hoại kinh tế và vi phạm luật liên bang sẽ bị trừng trị”.

Đây là cuộc truy quét lớn nhất trong lịch sử của Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa thuộc ICE.

Năm 2022, Hyundai ký thỏa thuận với bang Georgia xây dựng các cơ sở sản xuất xe điện và pin chuyên dụng đầu tiên tại Mỹ ở hạt Bryan. Nhà máy Hyundai rộng 1.174ha gồm hai phần: một nhà máy sản xuất xe điện và một nhà máy pin liên doanh với LG. Dự kiến nhà máy sẽ tuyển tới 8.500 lao động khi hoàn thành.

Cuộc truy quét đã khiến việc xây dựng nhà máy pin xe điện bị gián đoạn.

Thùy Dương/Báo Tin tức và Dân tộc