Bệnh viện Bạch Mai lập kỷ lục can thiệp đột quỵ trong 6 phút

Trong y học can thiệp thần kinh, “thời gian là não” không phải câu khẩu hiệu. Nó là sự thật khốc liệt, mỗi giây trôi qua, hàng triệu tế bào thần kinh có thể vĩnh viễn mất đi.

Vì vậy, tối ưu hóa thời gian Puncture-to-Reperfusion (P2R - từ chọc mạch đến tái thông) luôn là thước đo năng lực của các trung tâm đột quỵ hàng đầu thế giới. Những báo cáo được công bố rộng rãi cho thấy kỷ lục nhanh nhất chỉ khoảng 7 phút, mức được xem là tiệm cận giới hạn của kỹ thuật.

Thế nhưng, một ê-kíp can thiệp thần kinh của Bệnh viện Bạch Mai vừa xác lập cột mốc mới: 6 phút.

Điều đặc biệt hơn, bệnh nhân là cụ ông 73 tuổi, có nhiều bệnh nền và đang điều trị nội trú tại Trung tâm Hô hấp - nhóm bệnh nhân vốn tiềm ẩn rủi ro cao khi thực hiện thủ thuật mạch não.

Thành tích ấy không chỉ là sự xuất sắc của một ê-kíp, mà còn khẳng định tầm vóc mới của y học can thiệp Việt Nam.

BSCKII Nguyễn Tất Thiện và ê-kíp đã chạy đua với thời gian để giành lại sự sống cho người bệnh

Trưa hôm đó, tại Trung tâm Điện quang can thiệp, BSCK II Nguyễn Tất Thiện cùng ê–kíp của mình vừa xử lý xong một ca AVM vỡ phức tạp, trong lúc đang tranh thủ ăn nhanh để chuẩn bị làm ca phình mạch theo lịch thì nhận được tin nhắn khẩn từ ThS.BS Nguyễn Minh Anh (Trung tâm Đột quỵ) trên nhóm Viber nội viện.

BSCKII Nguyễn Tất Thiện và ê-kíp đã chạy đua với thời gian để giành lại sự sống cho người bệnh

Bệnh nhân 73 tuổi đang điều trị tại Trung tâm Hô hấp đột ngột liệt nửa người, ý thức lơ mơ. Kết quả MRI xác định tắc động mạch thân nền - dạng đột quỵ cực kỳ nguy hiểm với tỷ lệ tử vong 80-90% nếu không tái thông kịp thời.

Không có bất cứ cuộc họp chính thức nào, chỉ một phút sau tin nhắn, chỉ đạo được đưa ra: “Chuyển thẳng bệnh nhân sang phòng can thiệp”.

13h28: Kim chọc mạch được đưa vào.

13h34: Huyết khối được lấy ra, dòng chảy phục hồi hoàn toàn.

Kỳ tích của một hệ thống đa chuyên khoa - P2R: 6 phút.

Trong giới can thiệp mạch não, con số này gần như “không thể tin nổi”. Ở nhiều trung tâm hàng đầu châu Âu, Mỹ, Nhật, P2R trung bình từ 24 đến 40 phút; những ca xuất sắc nhất cũng chỉ khoảng 7–10 phút. Việc một bệnh viện Việt Nam đạt mốc 6 phút cho thấy quy trình xử trí đột quỵ trong nước đang tiệm cận, thậm chí vượt qua một số chuẩn mực quốc tế.

Sự nhuần nhuyễn của ê- kíp trong thao tác để cứu người bệnh - Ảnh BVCC

Theo BS Thiện, bí quyết không chỉ nằm ở thao tác kỹ thuật, kinh nghiệm phán đoán, mà còn là sự phối hợp nhuần nhuyễn của ê-kíp: “Trong khoảnh khắc đó, chúng tôi chỉ mong làm nhanh nhất có thể cho người bệnh, có khi cảm thấy thao tác tay vẫn bị chậm hơn so với những gì đầu mình muốn”.

Thành công không chỉ đến từ kỹ năng của bác sĩ can thiệp, mà là kết quả của toàn bộ hệ thống vận hành như một dây chuyền hoàn chỉnh. Tại Trung tâm Hô hấp - nơi tưởng chừng không thuộc tuyến đầu đột quỵ chính các bác sĩ hô hấp đã nhận diện sớm bất thường, kích hoạt báo động kịp thời.

Ngay sau tín hiệu báo động, chuỗi phối hợp đa chuyên khoa được kích hoạt: Hô hấp - Đột quỵ - Điện quang - Can thiệp thần kinh. Mỗi đơn vị một nhiệm vụ, nhưng tất cả thống nhất trong mục tiêu chung đó là rút ngắn từng giây cho người bệnh.

Ê- kíp đã tạo ra kỷ lục mới trong y văn, từ lúc chọc mạch đến khi dòng máu tái thông chỉ với 6 phút.

Kiểm tra chức năng vận động của bệnh nhân sau can thiệp - Ảnh BVCC

PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhận định: “Điểm mạnh lớn nhất của Bạch Mai không chỉ là công nghệ hay kỹ thuật cao, mà là sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa các chuyên khoa. Tất cả đều hướng về một mục tiêu, chăm sóc sức khỏe nhân dân bằng trí tuệ, trái tim và trách nhiệm”.

Theo GS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, yếu tố hệ thống chính là chìa khóa vàng: “Có chuyên gia giỏi là cần thiết, nhưng chưa đủ. Môi trường để họ cộng hưởng, phối hợp như một đội thực thụ mới quyết định thành công trong những ca bệnh phức tạp như tắc thân nền”.

Tại Bạch Mai, tinh thần làm việc nhóm không chỉ được nhắc đến trên poster hay hội nghị. Nó là văn hóa thấm vào từng thành viên. Mỗi người đều biết mình cần làm gì trong từng giây, phối hợp với ai, và chủ động thay thế hoặc hỗ trợ khi cần.

Khi báo động đột quỵ vang lên, hệ thống chuyển sang “chế độ chiến đấu”. Đằng sau những kỷ lục là những bữa ăn dở dang, giấc ngủ chập chờn và những ca cấp cứu lúc nửa đêm. Nhưng như BS Thiện chia sẻ: “Khoảnh khắc bệnh nhân tỉnh lại, nói được, cử động được chính là liều dopamine tinh thần giúp chúng tôi tiếp tục”.

Chỉ 5 phút sau tái thông, cụ ông 73 tuổi mở mắt, giao tiếp tốt. Với ê-kíp, đó là khoảnh khắc xúc động nhưng không bất ngờ. Khi dòng máu trở lại sớm, não bộ còn nguyên cơ hội phục hồi.

ThS.BS Nguyễn Minh Anh kiểm tra cho bệnh nhân trước khi được xuất viện - Ảnh BVCC

Khẳng định vị thế của y học Việt Nam

Câu chuyện tại Bạch Mai cho thấy Việt Nam không chỉ theo kịp thế giới trong can thiệp đột quỵ, mà đang từng bước thiết lập những chuẩn mực mới. Với cộng đồng y khoa quốc tế, đây là minh chứng mạnh mẽ về năng lực chuyên sâu của các trung tâm trong nước.

Với nhà quản lý, đó là thành quả của chiến lược xây dựng các trung tâm chuyên sâu và gắn kết đa chuyên khoa. Với người dân, đây là sự bảo chứng rằng ngay tại Việt Nam, bệnh nhân hoàn toàn có cơ hội tiếp cận kỹ thuật hiện đại nhất.

Kỷ lục 6 phút rồi sẽ được vượt qua - có thể bởi chính Bạch Mai. Nhưng giá trị bền vững nằm ở tinh thần không bỏ lỡ “một giây vàng”, sự sẵn sàng 24/7 và văn hóa trách nhiệm của người làm nghề. Đó chính là “chuẩn Bạch Mai”, góp phần viết tiếp hành trình hội nhập và phát triển của y học Việt Nam.

Thúy Nga