'Bí kíp' giúp người dân tộc thiểu số miền núi ở Quảng Trị liên tục giàu lên

Quảng Trị, vùng đất miền Trung đầy nắng gió, không chỉ nổi bật với lịch sử hào hùng mà còn là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số, đặc biệt là các dân tộc miền núi như Tà Ôi, Pa Kô, Vân Kiều. Một trong những ví dụ điển hình trong việc ứng dụng thương mại điện tử vào sản xuất là trường hợp của bà con dân tộc Tà Ôi ở huyện Đakrông.

Đổi mới tư duy

Huyện Đakrông, nơi sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc Tà Ôi, Pa Kô, là một khu vực còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế và cơ sở hạ tầng. Với địa hình chủ yếu là đồi núi, huyện Đakrông có thế mạnh về phát triển lâm nghiệp.

Trước đây, sản phẩm nông sản đặc trưng của người dân trên địa bàn huyện như rau củ, gạo, và các loại thảo dược chỉ được tiêu thụ chủ yếu tại các chợ địa phương, với giá trị không cao. Người dân chủ yếu sống nhờ vào sản xuất nông nghiệp và khai thác rừng tự nhiên, song việc tiêu thụ sản phẩm gặp rất nhiều khó khăn.

Nhận thấy tiềm năng và cơ hội từ việc ứng dụng công nghệ, một nhóm nông dân thuộc dân tộc Tà Ôi đã thành lập HTX Nông Sản Sạch Đakrông. Mục tiêu của HTX không chỉ là sản xuất các sản phẩm sạch, an toàn mà còn tìm cách mở rộng thị trường, cải thiện thu nhập cho các thành viên trong cộng đồng.

Ứng dụng công nghệ thông tin giúp đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị đưa sản phẩm đi xa hơn.

Đáng chú ý, dù có xuất phát điểm không cao, song các thành viên HTX đã chủ động ứng dụng công nghệ, đặc biệt là thương mại điện tử vào sản xuất, chính điều này đã trở thành yếu tố quan trọng giúp HTX đưa sản phẩm vươn xa hơn.

Để ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin vào sản xuất, kinh doanh, các thành viên HTX bắt đầu học cách sử dụng điện thoại thông minh để truy cập các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, và Facebook. HTX sử dụng những nền tảng này để giới thiệu các sản phẩm nông sản sạch của thành viên, từ gạo hữu cơ, rau quả đến các loại thảo dược tự nhiên.

Một trong những bước tiến lớn của HTX là việc tạo dựng các trang bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử. Các sản phẩm của HTX được chụp ảnh đẹp, mô tả chi tiết và đăng tải lên các sàn thương mại điện tử. Nhờ đó, sản phẩm của họ đã được khách hàng từ các thành phố lớn, thậm chí cả khách hàng quốc tế, biết đến và đặt mua.

Thêm điểm tựa cất cánh

Việc ứng dụng thương mại điện tử đã mang lại kết quả rõ rệt cho HTX Nông Sản Sạch Đakrông. Sản phẩm của HTX không chỉ có mặt ở các chợ truyền thống trong tỉnh mà còn vươn ra các thị trường rộng lớn hơn, từ các tỉnh thành trong cả nước đến nước ngoài.

Doanh thu từ việc bán hàng online đã tăng trưởng mạnh, giúp các thành viên trong HTX có thêm thu nhập ổn định và nâng cao đời sống. Đặc biệt, việc phát triển các sản phẩm bán online đã tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân địa phương.

HTX Nông Sản Sạch Đakrông là một ví dụ điển hình về việc ứng dụng thương mại điện tử vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của người dân tộc thiểu số ở Quảng Trị.

Không chỉ là cánh chim lẻ, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị ngày càng có nhiều HTX điển hình như HTX Nông Sản Sạch Đakrông. Kết quả này đến từ những chính sách, chương trình hỗ trợ thiết thực của Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị và Liên minh HTX Việt Nam.

Cụ thể, thời gian qua, Liên minh HTX Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực cho các hợp tác xã, đặc biệt là tại các tỉnh miền Trung, trong đó có Quảng Trị. Chính sách hỗ trợ này nhằm giúp các HTX phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, cũng như cải thiện đời sống cho các thành viên.

Một trong những chương trình hỗ trợ quan trọng mà Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị triển khai tại Quảng Trị là đào tạo và tập huấn cho các thành viên của các HTX, tổ hợp tác.

Những lớp học này tập trung vào việc nâng cao năng lực quản lý, phát triển sản xuất, và sử dụng công nghệ thông tin cho việc tiêu thụ sản phẩm qua các kênh thương mại điện tử. Các lớp đào tạo cũng bao gồm kỹ năng lãnh đạo, kế toán, marketing, và xây dựng thương hiệu.

Thông qua các lớp tập huấn, các thành viên HTX không chỉ nâng cao được kiến thức chuyên môn mà còn có khả năng quản lý hiệu quả hơn, giúp các HTX phát triển bền vững và cạnh tranh trong thị trường.

Nhiều chương trình hỗ trợ đang được triển khai nhằm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị nâng cao giá trị sản xuất.

Đặc biệt, nhận thức rõ trở ngại lớn đối với các HTX tại Quảng Trị, đặc biệt là các HTX của người dân tộc thiểu số, là vấn đề tài chính để đầu tư vào sản xuất và mở rộng quy mô, Liên minh HTX Việt Nam đã phối hợp với Liên minh HTX tỉnh, cùng các ngân hàng, tổ chức tài chính, và các đơn vị hỗ trợ khác để triển khai chương trình hỗ trợ tín dụng.

Liên minh HTX hỗ trợ các HTX vay vốn với lãi suất ưu đãi, giúp họ đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hiện đại, hoặc mở rộng quy mô sản xuất. Các HTX cũng có thể được hỗ trợ trong việc xây dựng các dự án kinh doanh khả thi để tiếp cận các nguồn vốn đầu tư...

Chính sách hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam tại Quảng Trị đã và đang giúp các HTX, đặc biệt là các HTX của người dân tộc thiểu số, vượt qua nhiều khó khăn trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm và tiếp cận các nguồn lực tài chính.

Các chương trình hỗ trợ từ đào tạo, tài chính, tiêu thụ sản phẩm đến ứng dụng công nghệ đều góp phần vào sự phát triển bền vững của các HTX, nâng cao thu nhập cho các thành viên, nông dân liên kết.

Định hướng đi bền vững

Những chính sách hỗ trợ kịp thời từ Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh cũng là điểm tựa để các HTX trên địa bàn tỉnh Quảng Trị ngày càng thể hiện dấu ấn đậm nét, phát huy vai trò “cầu nối” liên kết người nông dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển kinh tế theo hướng hàng hóa, giảm tự cung tự cấp.

Điển hình có thể kể đến HTX Vanpa được thành lập từ năm 2017, tại xã Ba Lòng, xuất phát điểm với 24 thành viên trong đó có 20 thành viên là người dân tộc Vân Kiều. Đây là mô hình HTX kiểu mới hướng vào sản xuất kinh doanh cây dược liệu có giá trị cao, phục vụ thị trường nông sản, dược liệu trong và ngoài nước.

Ông Đoàn Văn Linh, đại diện HTX, cho hay việc tham gia vào HTX đã và đang giúp các thành viên, hộ liên kết tại địa phương thoát ra khỏi hình thức sản xuất nhỏ lẻ để chuyển sang hình thức hợp tác, phân công lao động, sản xuất với quy mô lớn.

Hiện, mô hình trồng sả của HTX được sản xuất theo hướng liên kết giữa người dân địa phương với HTX, trong đó các thành viên có trách nhiệm trồng, chăm sóc, bảo vệ và thu hoạch sả. HTX điều hành các khâu cung cấp giống, làm đất, phân bón vi sinh, và bao tiêu sản phẩm.

Lá sả tươi sau khi thu hoạch, sơ chế sẽ được HTX thu mua 1.000 đồng/kg, bình quân 1 ha mỗi năm thu hoạch lá từ 4 - 5 lượt, với sản lượng 40 - 50 tấn lá sả cho thu nhập 40 - 50 triệu đồng/ha mỗi năm.

Thành công từ mô hình sản xuất cây sả, HTX Vanpa đã mở rộng sang trồng các loại cây gừng, nghệ, tràm, hương nhu. Để tạo ra nguồn nguyên liệu ổn định cho cơ sở chế biến tinh dầu, HTX đang liên kết, tạo việc làm thu nhập ổn định cho gần 100 hộ nông dân, chủ yếu là người dân đồng bào Vân Kiều, Pa Cô.

Các hộ liên kết được HTX hỗ trợ từ sản xuất đến tiêu thụ để trồng 4 loại cây chính là sả, hương nhu, gừng và nghệ, với tổng diện tích là 35 ha ở 2 huyện miền núi là Hướng Hóa và Đakrông.

Có thể nói, diện mạo nông nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị ngày càng khởi sắc. Với những thành công hiện tại, thời gian tới, tỉnh Quảng Trị dự kiến tiếp tục đẩy mạnh thêm nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực hơn để thúc đẩy các mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm, hàng hóa chủ lực, có quy mô và có sức lan tỏa, cần có quy hoạch theo quy mô toàn vùng. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, hướng dẫn để các HTX xây dựng được dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh khả thi...

Thiên Ý