Sinh năm 600 trước Công nguyên, Cyrus đại đế hay còn gọi Cyrus II là con trai của vua Cambyses I. Sau khi vua cha qua đời, ông đăng cơ lên ngôi hoàng đế vào năm 559 trước Công nguyên và cai trị đế quốc Ba Tư hùng mạnh.
Sau khi lên ngôi, Cyrus đại đế thực hiện nhiều chiến dịch quân sự nhằm mở rộng lãnh thổ. Trong đó, ông chỉ huy quân đội đánh bại vua xứ Media là Astyages tại Ecbatana, thống nhất dân tộc Ba Tư và Media vào năm 550 trước Công nguyên.
Cyrus đại đế còn đích thâ cầm quân tiêu diệt đế quốc Lydia năm 547 trước Công nguyên. Sau cuộc chinh phạt đế quốc Babylonia vào năm 539 trước Công nguyên, ông hoàng Ba Tư này tự xưng là Vua của các vị vua.
Dưới triều đại của Cyrus đại đế, Ba Tư là quốc gia rộng lớn nhất thế giới với diện tích vào thời kỳ cực thinh là 7,5 triệu km2.
Lãnh thổ Ba Tư trải dài trên 3 châu lục: châu Á, châu Âu và châu Phi. Theo đó, Cyrus đại đế đưa đế quốc Ba Tư trở thành cường cường khiến nhiều quốc gia láng giềng khiếp sợ.
Vào năm 530 trước Công nguyên, Cyrus đại đế băng hà, hưởng thọ 70 tuổi. Nhiều sử liệu viết ông qua đời vì tuổi già. Thế nhưng, một số giai thoại cho rằng ông chết khi dẫn quân chiến đấu với người Massagetae.
Sau khi Cyrus đại đế qua đời, con trai ông là Cambyses II lên ngôi vua. Tân vương Ba Tư này an táng cho cha ở lăng mộ bề thế tại kinh thành Pasargadae (nay là lãnh thổ Iran).
Lăng mộn của Cyrus đại đế có hình dáng khá giống một ngôi nhà nhỏ. Mộ của ông được làm từ đá sa thạch trắng với chiều cao khoảng 11m.
Kích thước mặt đáy lăng mộ là 12 x 13m. Bên trong lăng mộ đặt quan tài bằng vàng chứa thi hài của Cyrus Đại đế.
Ông hoàng vĩ đại của người Ba Tư được mai tàng cùng với nhiều vũ khí, đồ trang sức, áo choàng... Hàng năm, hàng ngàn du khách ghé thăm lăng mộ của Cyrus đại đế và tìm hiểu cuộc đời của ông.
Mời độc giả xem video: Phát hiện ngôi mộ cổ hơn 1.400 năm. Nguồn: Thời sự Hà Tĩnh.
Tâm Anh (theo LV)