Bình Dương khởi công xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc
Chào mừng 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, UBND tỉnh Bình Dương tổ chức lễ khởi công xây dựng dự án Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng 3,6ha với tổng vốn đầu tư xây dựng 83 tỷ đồng.
Phát biểu lại lễ khởi công, ông Võ Văn Minh - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cho biết: Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh - là nhà nho yêu nước. Cụ đã từ bỏ chốn quan trường, đi khắp miền Nam truyền bá tư tưởng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, tìm đường đánh đuổi ngoại xâm.

Nghi thức khởi công xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyên Sinh Sắc.
Trong hành trình lớn của cụ từ Nghệ An đến nơi dừng chân cuối cùng ở Đồng Tháp, từ năm 1923 - 1926, cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc sinh sống tại chùa Hội Khánh thuộc thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương hiện nay. Đây là nơi cụ lưu lại sinh sống và hoạt động với thời gian lâu và liên tục nhất, hơn 3 năm.
Suốt thời gian này, cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc cùng các nhà nho, nhà sư thành lập Hội Danh dự yêu nước và thông qua hoạt động dạy học, bốc thuốc, chữa bệnh cho người dân để truyền bá tư tưởng yêu nước.
"Để giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn và giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương thống nhất chủ trương xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc kết hợp chỉnh trang đô thị khu vực liền kề khuôn viên chùa Hội Khánh. Đây là công trình có ý nghĩa lịch sử, văn hóa đặc biệt quan trọng", ông Võ Văn Minh nhấn mạnh.
Dự án được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt Quy hoạch chi tiết rút gọn tỷ lệ 1/500 ngày 8/5 trên khu đất rộng 3,6ha tại phường Phú Cường, thành phố Thủ Dầu Một.
Mục tiêu của dự án là cụ thể hóa định hướng Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 phường Phú Cường, làm cơ sở pháp lý triển khai tiếp theo. Đồng thời, tôn vinh giá trị lịch sử, nhân văn sự nghiệp cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc và giữ gìn, tôn tạo bản sắc văn hóa địa phương nói riêng, cũng như vùng Đông Nam Bộ nói chung.
Công trình được xây dựng góp phần phát triển thương hiệu du lịch Bình Dương gắn liền bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc; thu hút các doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển du lịch; thu hút khách du lịch nội địa và quốc tế tham quan, nghỉ dưỡng tại Bình Dương.

Phối cảnh dự án chỉnh trang đô thị và xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyên Sinh Sắc.
Theo quy hoạch, dự án được phân thành những hạng mục có chức năng cụ thể như: Cổng chào và quảng trường - nơi đón tiếp chính của tổng thể dự án với vật liệu mái ngói, cột gỗ. Công trình sử dụng vật liệu bê tông kết hợp tranh gốm sứ, mang nét đặc trưng của Bình Dương với hình thức cổng tam quan, nhằm tạo điểm nhấn và sự trang trọng.
Nhà thờ và nhà lễ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là công trình trung tâm của dự án, thiết kế theo phong cách dân gian Nam Bộ với mái ngói đỏ hai tầng, vật liệu truyền thống như gỗ, gạch, ngói. Công trình gồm 2 khu trưng bày chính (mỗi khu 200m²), kết nối bằng hồ sen, tạo không gian trang nghiêm, gần gũi. Bố trí không gian giúp tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của cụ qua hoạt động dạy học, bốc thuốc và khu hành lễ trưng bày di vật, hình ảnh cụ Nguyễn Sinh Sắc.
Tầng hầm là nhà trưng bày nằm dưới nhà lễ, kết nối bằng cầu thang và lối từ sân cảnh quan. Không gian gồm các khu sảnh đón tiếp, trưng bày kỹ thuật số, tranh hội họa, gốm Bình Dương, phòng chiếu phim, kho… được bố trí hiện đại, ứng dụng công nghệ thông tin, mã QR, cảm ứng, ánh sáng, giúp tái hiện sinh động giá trị lịch sử - văn hóa, thu hút khách tham quan.
Ngoài ra, còn có những công trình nhà quản lý - điều hành, nhà đón tiếp (2 tầng), nhà truyền thống - phục vụ du lịch (3 tầng). Bên cạnh đó, dự án quyết định giữ lại 1 hạng mục bảo tồn, đó là công trình Nhà pháp y được xây dụng hơn 100 năm trước (từ thời Pháp), diện tích khoảng 300m2. Mục tiêu bảo tồn là thể hiện sự liên kết thời gian từ quá khứ đến hiện tại.
Cũng theo thiết kế, phần lớn dự án là hệ thống cây xanh, mặt nước, lối đi bộ cùng các khu vực chức năng được nghiên cứu bố trí mảng xanh hài hòa, tạo cảnh quan sinh động, không khí môi trường trong lành.
Không gian xanh nơi đây không chỉ góp phần tôn vinh giá trị văn hóa – lịch sử, mà còn trở thành công viên trung tâm của khu vực, điểm đến thân thiện, gần gũi, giúp người dân vui chơi giải trí, hòa mình với thiên nhiên, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho cộng đồng dân cư.

Vị trí quy hoạch dự án chỉnh trang đô thị và xây dựng khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại Thủ Dầu Một, Bình Dương.
Ông Nguyễn Ngọc Văn – Giám đốc Ban QLDA đầu tư xây dựng tỉnh Bình Dương cho hay, dự án được triển khai thực hiện trong giai đoạn năm 2025 - 2028, bao gồm những hạng mục chính: Nhà thờ và nhà lễ Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc với kiến trúc dân gian Nam Bộ kết hợp truyền thống phù hợp kiến trúc chùa Hội Khánh.
Không gian trưng bày tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Quảng trường phía trước lấy cảm hứng từ họa tiết trống đồng, phục vụ sinh hoạt cộng đồng và giáo dục truyền thống. Hạ tầng cảnh quan đô thị được chỉnh trang đồng bộ, tạo điểm nhấn cho khu trung tâm thành phố Thủ Dầu Một.
Nguồn vốn thực hiện kết hợp giữa đầu tư công và xã hội hóa từ Tổng công ty Becamex với chi phí xây dựng hơn 83 tỷ đồng. Phần còn lại được đầu tư bằng nguồn ngân sách Nhà nước.