Bộ Công Thương: Hơn 5.500 cửa hàng đóng cửa sau cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại

Toàn cảnh họp báo. Ảnh: Mai Trang.

Tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương tổ chức chiều 19/6, ông Hoàng Ánh Dương, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường, cho biết: trong thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương trong việc triển khai Công điện số 65, các địa phương và lực lượng chức năng trên cả nước đã đồng loạt tiến hành các biện pháp kiểm tra, kiểm soát, cũng như mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận và hàng giả.

“Qua đợt cao điểm này, chúng tôi cũng đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, theo nắm bắt tình hình và báo cáo từ các địa phương gửi về, có ghi nhận hiện tượng nhiều cửa hàng, hộ kinh doanh trên các tuyến phố, chợ truyền thống, khu vực sầm uất đã đóng cửa hàng. Theo báo cáo nhanh, có trên 5.500 cửa hàng đã đóng cửa”, ông Dương cho hay.

Đại diện Tổng cục Quản lý thị trường cũng cho biết, các cửa hàng đã đóng cửa chủ yếu kinh doanh các mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, bánh kẹo, quần áo và đồ gia dụng. Qua nắm bắt tình hình, một số nguyên nhân chính dẫn đến việc đóng cửa được ghi nhận gồm: hoạt động kinh doanh không đạt hiệu quả như mong muốn, mô hình kinh doanh truyền thống không còn phù hợp trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ; tâm lý lo ngại sau đợt cao điểm kiểm tra của các lực lượng chức năng; một số hộ kinh doanh chưa đáp ứng được yêu cầu pháp lý về hóa đơn, chứng từ hoặc vẫn còn tình trạng bán hàng không rõ nguồn gốc, nên khi bị yêu cầu minh bạch đã chủ động đóng cửa. Bên cạnh đó, còn có những yếu tố khác như ảnh hưởng từ chính sách thuế, việc chậm thích ứng với mô hình kinh doanh mới và yếu tố thời vụ.

Về các giải pháp trong thời gian tới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết sẽ tổng quát và triển khai đồng bộ các biện pháp theo chỉ đạo của Trung ương và Chính phủ. Cục sẽ tham mưu cho lãnh đạo Bộ Công Thương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, trong đó bao gồm: chủ động nắm vững diễn biến tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả để kịp thời phát hiện và nhận diện các hành vi nổi cộm; phối hợp chặt chẽ với Sở Công Thương các tỉnh, chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường triển khai hiệu quả các chuyên đề, đợt cao điểm kiểm tra; rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định, phân định rõ trách nhiệm quản lý, tránh chồng chéo; đồng thời xây dựng các nghị định liên quan đến thương mại điện tử để phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: “Về đợt cao điểm chống hàng giả, hàng lậu, tất cả các lực lượng đều đã ra quân. Việc này nhằm tạo lại niềm tin cho người tiêu dùng và tạo động lực cho các nhà sản xuất, kinh doanh chân chính”.

Siết chặt kiểm tra trên cả môi trường truyền thống và điện tử

Còn trên các sàn thương mại điện tử, việc kiểm tra hàng giả, hàng nhái cũng đang được siết chặt quản lý. Ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thông tin: “Trong thời gian qua, chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với các sàn thương mại điện tử để rà soát và gỡ bỏ các sản phẩm vi phạm. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm, đã có hơn 33.000 sản phẩm bị gỡ bỏ và hơn 11.000 gian hàng vi phạm bị xử lý. Hiện tại, chúng tôi đang xây dựng Luật Thương mại điện tử với nhiều quy định hướng tới việc bảo vệ người tiêu dùng như: yêu cầu định danh người bán để truy xuất nguồn gốc, nâng cao trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử, và buộc các nền tảng xuyên biên giới phải có pháp nhân hoặc văn phòng đại diện tại Việt Nam để chịu trách nhiệm pháp lý”.

Bên cạnh đó, Cục cũng đang triển khai 4 nhóm giải pháp trọng tâm: Hoàn thiện thể chế pháp luật; tăng cường ứng dụng công nghệ như AI, blockchain để truy xuất nguồn gốc; đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nhận biết và phân biệt hàng thật, hàng giả; và tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống hàng giả, hàng lậu trên môi trường số.

Kết luận vấn đề, Thứ trưởng khẳng định: “Thương mại điện tử thực chất chỉ là một phương thức kinh doanh. Hàng hóa vẫn phải là hàng thật, vẫn phải lưu thông, có kho bãi. Vì vậy, chúng ta cần xử lý tương thích với đặc thù của phương thức này, yêu cầu các chủ sàn phải có trách nhiệm cao, phối hợp xử lý nhanh chóng khi có phản ánh, gỡ bỏ và thậm chí 'trục xuất' các gian hàng vi phạm ra khỏi sàn”.

Liên quan đến vấn đề xử lý hành vi vi phạm qua livestream, đặc biệt là hoạt động của các KOL trên nền tảng thương mại điện tử, đại diện Bộ Công Thương cho biết: “Đây là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm, nhất là khi lực lượng công an đã vào cuộc xử lý nhiều trường hợp vi phạm trên môi trường mạng. Thực tế, hệ thống pháp luật hiện nay đã có nhiều quy định liên quan để xử lý các hành vi này. Tuy nhiên, tôi muốn nhấn mạnh rằng livestream chỉ là một phương thức bán hàng – và đã là một phương thức thì cần có cách tiếp cận, xử lý phù hợp với đặc thù riêng của nó”, Thứ trưởng Tân cho hay.

Vị này cũng nhấn mạnh, việc xử lý vi phạm về hàng giả, hàng nhái, gian lận xuất xứ hay xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không thể tách rời giữa hai môi trường: thương mại điện tử và truyền thống. “Chúng ta cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng chức năng để xử lý toàn diện trên cả hai kênh”, ông nói.

Trang Mai