Bộ GD&ĐT linh hoạt phương án biên soạn bộ sách giáo khoa chung

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn thừa ủy quyền của Thủ tướng ký báo cáo, tiếp thu giải trình của Chính phủ về các ý kiến của đại biểu Quốc hội liên quan đến dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Học sinh Trường Tiểu học Đặng Thùy Trâm, phường An Hội Tây, TP.HCM, trong một giờ học. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

Nhiều đại biểu Quốc hội tán thành chủ trương Nhà nước ban hành bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc và thực hiện từ năm học 2026-2027.

Các đại biểu đề nghị quy định rõ phạm vi sách bắt buộc hay sách chuẩn lựa chọn; làm rõ chính sách miễn phí, trách nhiệm của Nhà nước, cũng như việc xã hội hóa trong biên soạn.

Về vấn đề này, Chính phủ cho biết dự thảo Luật nêu “Bộ GD&ĐT quyết định một bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc”, việc này nhằm bảo đảm cho phép Bộ GD&ĐT lựa chọn phương án biên soạn một bộ sách mới hoặc lựa chọn, chỉnh lý từ các bộ sách hiện hành. Điều này tùy thuộc vào tình hình thực tiễn và quyết định của cấp có thẩm quyền.

Chính phủ nhận định việc xác định ngay trong Luật bộ sách thống nhất do Nhà nước trực tiếp biên soạn hay thực hiện theo phương thức xã hội hóa là chưa khả thi. Lý do, phương án cụ thể đang được cơ quan có thẩm quyền xem xét.

Quy định theo hướng mở như dự thảo sẽ bảo đảm tính ổn định của Luật. Việc này cũng không làm phát sinh các ràng buộc cứng trong khi chủ trương còn đang được nghiên cứu và đánh giá tác động.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã giao Bộ GD&ĐT xây dựng báo cáo phương án triển khai một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc từ năm học 2026-2027, mục đích nhằm bảo đảm công khai, minh bạch, khách quan, tiết kiệm, chống lãng phí, cần kế thừa và phát huy ưu điểm của các bộ sách hiện có. Đặc biệt, việc biên soạn bộ sách hạn chế tối đa ảnh hưởng đến giáo viên, học sinh và không gây xáo trộn hoạt động dạy học.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, sau khi có quyết định chủ trương của cấp có thẩm quyền, Chính phủ sẽ chỉ đạo rà soát, điều chỉnh các quy định hiện hành liên quan đến sách giáo khoa.

Cụ thể, Chính phủ quy định cơ chế tái sử dụng, thư viện sách dùng chung tại Nghị định của Chính phủ về miễn phí sách giáo khoa, nhằm bảo đảm đầy đủ căn cứ pháp lý, phù hợp thực tiễn và đáp ứng yêu cầu công khai, minh bạch trong triển khai.

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, hồi cuối tháng 8-2025 yêu cầu rà soát chương trình giáo dục phổ thông, yêu cầu bảo đảm cung cấp một bộ sách duy nhất áp dụng toàn quốc từ năm học 2026-2027, tiến tới cấp miễn phí cho tất cả học sinh vào năm 2030.

Trước đó, Nghị quyết 88 năm 2014 của Quốc hội chủ trương "một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa" theo hướng xã hội hóa biên soạn nhằm chấm dứt độc quyền xuất bản. Bộ GD&ĐT được giao tổ chức biên soạn một bộ sách với kinh phí 16 triệu USD từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB) nhưng không thực hiện được.

NGUYỄN QUYÊN