Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn việc mời chuyên gia, nghệ sĩ dạy học

NSND Thu Huyền tham gia chương trình trải nghiệm tại Trường THCS&THPT Nguyễn Siêu (Hà Nội). Ảnh: TD

Theo công văn hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, đối với các môn học, hoạt động giáo dục quy định tại Chương trình giáo dục phổ thông được tổ chức dạy học vào buổi 1: Nhà trường có thể mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên tham gia dạy học theo các tiết học hoặc chuyên đề, bảo đảm kế hoạch giáo dục nhà trường, kế hoạch môn học, hoạt động giáo dục và đáp ứng được yêu cầu cần đạt theo quy định.

Đối với các hoạt động tăng cường, trải nghiệm, câu lạc bộ nghệ thuật, thể thao, kỹ năng sống, giao lưu văn hóa… được tổ chức vào buổi 2: Nhà trường có thể mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên tham gia các hoạt động giáo dục theo kế hoạch giáo dục của nhà trường đã được phê duyệt.

Bộ GD&ĐT cũng lưu ý việc đa dạng hóa các hình thức: Tổ chức chuyên đề, hội thảo, tập huấn, biểu diễn, thi đấu, giao lưu nghề truyền thống…; gắn với mục tiêu giáo dục toàn diện và phát triển phẩm chất, năng lực học sinh thông qua việc bồi dưỡng, huấn luyện kỹ năng, truyền đạt kinh nghiệm thực tiễn về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, lối sống, giá trị đạo đức giúp tạo không gian linh hoạt gắn kết học sinh với thực tiễn, phát triển năng khiếu, khơi gợi cảm hứng học tập.

Theo công văn hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, các nhà trường cần có kế hoạch cụ thể phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường về nhu cầu mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên. Có sự đồng thuận của các lực lượng tham gia; khi hợp đồng phải trao đổi, thống nhất về quan điểm, nội dung, chương trình, phương pháp, tác phong sư phạm, nội quy, quy chế của ngành, của cơ sở giáo dục và bảo đảm các tiêu chuẩn, điều kiện đối với các chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên theo quy định...

Đối với chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên, hướng dẫn của Bộ GD&DT nêu rõ yêu cầu: Có phẩm chất tốt, thành tích, uy tín; có khả năng truyền đạt, kinh nghiệm và kỹ năng sư phạm phù hợp với lứa tuổi học sinh.

Trong đó, nhà trường ưu tiên mời: Chuyên gia, nhà khoa học có trình độ chuyên môn cao, bằng cấp, chứng chỉ phù hợp với ngành, nhóm ngành; có kinh nghiệm thực tiễn và uy tín nghề nghiệp trong lĩnh vực liên quan; có thành tích, công trình nghiên cứu được công nhận; nghệ nhân, nghệ sĩ đã đạt các danh hiệu do Nhà nước phong tặng hoặc đạt các giải thưởng cấp Bộ hoặc cấp tỉnh trở lên hoặc các Hiệp hội nghề nghiệp; có những đóng góp được giới chuyên môn và công chúng ghi nhận; huấn luyện viên có văn bằng, chứng chỉ huấn luyện viên do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc có thành tích huấn luyện vận động viên đạt giải thưởng trong các giải đấu thể thao thành tích cao; có kinh nghiệm thực tế trong công tác huấn luyện, đào tạo; vận động viên đạt đẳng cấp vận động viên cấp 1 trở lên hoặc đoạt huy chương, giải thưởng trong các giải đấu thể thao thành tích cao.

Về cơ chế phối hợp, văn bản nêu rõ: Giáo viên nhà trường giữ vai trò chủ trì, quản lý lớp học. Chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên giữ vai trò cung cấp kiến thức chuyên sâu, năng lực đặc thù và kinh nghiệm thực tiễn để bổ sung, hỗ trợ cho giáo viên nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục bảo đảm chuẩn đầu ra. Cơ chế phối hợp phải được thể hiện tường minh thông qua phân công nhiệm vụ, trao đổi chuyên môn, quản lý, sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và đánh giá hiệu quả phối hợp.

Về tài chính, Bộ GD&ĐT hướng dẫn: sử dụng ngân sách Nhà nước theo dự toán được phê duyệt; đồng thời huy động, sử dụng các nguồn xã hội hóa hợp pháp. Việc chi trả phải công khai, minh bạch và thực hiện theo hợp đồng lao động đảm bảo quy định của pháp luật, trong đó quy định rõ quyền, nghĩa vụ của các bên, thời gian thực hiện và thù lao (nếu có).

Bộ GD&ĐT yêu cầu các Sở GD&ĐT chủ động tham mưu với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố thực hiện nhiều giải pháp, trong đó: Cần xây dựng và ban hành tiêu chuẩn, tiêu chí, chính sách đãi ngộ cho chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên được mời phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương và các quy định của pháp luật; khuyến khích, tạo điều kiện cho việc xã hội hóa, huy động các nguồn lực hợp pháp từ cộng đồng, doanh nghiệp, tổ chức xã hội cùng tham gia theo quy định của pháp luật.

Bộ GD&ĐT cũng chỉ đạo các Sở GDS&ĐT: xây dựng chương trình phối hợp giữa ngành giáo dục với các cơ quan, đơn vị văn hóa, nghệ thuật, thể thao, đoàn thể, chính quyền địa phương để huy động được người giỏi ngoài lực lượng nhà giáo tham gia giảng dạy, huấn luyện trong các cơ sở giáo dục phổ thông; xây dựng mô hình triển khai thí điểm, đánh giá, báo cáo, rút kinh nghiệm và nhân rộng tại địa phương; lập cơ sở dữ liệu và tổ chức tập huấn những kỹ năng sư phạm cơ bản, phù hợp với lứa tuổi học sinh theo cấp học cho chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên trước khi tham gia giảng dạy.

Công văn cũng hướng dẫn các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu có trường phổ thông thực hiện các quy trình nghiệp vụ để thực hiện mời các chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên theo cơ chế đồng giảng và thỉnh giảng để bảo đảm quy tắc ứng xử, an toàn và đạt chất lượng, hiệu quả. Trong đó, các nhà trường cần phải khảo sát nhu cầu thực tế của học sinh, cha mẹ học sinh và xây dựng kế hoạch nhà trường, kế hoạch dạy học cụ thể phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường để ký kết hợp đồng và có trách nhiệm thông báo công khai đến cha mẹ học sinh các khoản thu chi liên quan đến việc mời chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên.

Văn bản được ban hành tạo điều kiện cho các địa phương, các cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu (có trường phổ thông) chủ động xây dựng và hoàn thiện các cơ chế về giáo dục theo thẩm quyền; tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục phổ thông đa dạng hóa các hình thức dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục, huy động sự tham gia của các lực lượng xã hội vào các hoạt động giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Lê Vân/Báo Tin tức và Dân tộc