Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Giải ngân 100% vốn đầu tư công là thách thức rất lớn

Ngày 22.6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì phiên họp hội nghị "3 trong 1" gồm Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước (lần thứ 5), Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT (lần thứ 18); Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 (lần thứ 2).

Thủ tướng nêu rõ năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. Để đạt được các mục tiêu chiến lược, Đảng, Nhà nước, Chính phủ xác định mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025, tạo đà tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tiếp theo với mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 là 100%. Từ nay đến cuối năm cần hoàn thành khoảng 800km đường cao tốc để đạt mục tiêu đưa vào khai thác 3.000km đường bộ cao tốc trong năm 2025, thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng tới Cà Mau.

Thủ tướng nêu rõ đầu tư công có ý nghĩa quan trọng, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; tạo nền tảng phát triển kết cấu hạ tầng; dẫn dắt, kích hoạt đầu tư toàn xã hội, thu hút mạnh mẽ đầu tư tư nhân và dòng vốn FDI; là một trong các động lực tăng trưởng quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân, góp phần bảo đảm an sinh xã hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu - Ảnh: VGP

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết đến ngày 20.6, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch đầu tư công năm 2025 chi tiết cho danh mục nhiệm vụ, dự án là 818,6 nghìn tỉ đồng, đạt 99,1 % kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, vốn ngân sách trung ương là 342,9 nghìn tỉ đồng, đạt 97,9%, vốn ngân sách địa phương đạt 475,6 nghìn tỉ đồng là 99,9 % kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; chưa thực hiện phân bổ 7,36 nghìn tỉ đồng của 17 bộ, cơ quan trung ương và 21 địa phương, trong đó thì có 7,2 nghìn tỉ đồng là vốn ngân sách trung ương và 110 tỉ đồng vốn ngân sách địa phương.

Về tình hình giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công, ước đến ngày 30.6 đạt khoảng 264,8 nghìn tỉ đồng (32,06%), cao hơn năm 2024 cả về giá trị và tỷ lệ. Trong đó, giải ngân vốn ngân sách trung ương đạt khoảng 88,5 nghìn tỉ đồng, đạt 25,27% kế hoạch Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2024, còn giải ngân vốn ngân sách địa phương là khoảng 176,3 nghìn tỉ đồng, đạt 37,06% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cao hơn là cùng kỳ năm 2024.

Đến tháng 6.2025, chỉ có 8 bộ, cơ quan trung ương và 37 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên mức bình quân chung của cả nước; 58 bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỉ lệ có tỷ lệ giải ngân dưới mức bình quân chung của cả nước.

“Tiến độ đầu tư công ước đạt 32,06%, cao hơn so với cùng kỳ 2024. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu 100 % kế hoạch là thách thức rất lớn. Từ trước đến nay chúng ta đạt mục tiêu phấn đấu tối đa 95%”, ông Thắng nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng - Ảnh: VGP

Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết TP.HCM được giao nguồn vốn lớn, chiếm khoảng 10% cả nước. Tỷ lệ giải ngân hiện đạt 19,4% và dự kiến đạt 27,1% vào cuối tháng 6.2024. Đây là kết quả tích cực so với các năm trước (cùng kỳ chỉ đạt 12 - 14%). Đặc biệt, nguồn vốn ngân sách trung ương đã giải ngân được khoảng 53%.

Thành phố đã xác định các điểm nghẽn và tập trung nguồn lực, với khoảng 50% vốn đầu tư công (khoảng 41.000 tỉ đồng) sẽ được dồn vào các dự án có khả năng giải ngân cao từ cuối quý 2. Các giải pháp đã được áp dụng như tăng tỷ lệ tạm ứng hợp đồng lên 50% cho các dự án quan trọng và cho phép đấu thầu trước các gói tư vấn.

Để thúc đẩy giải ngân hơn nữa, thành phố kiến nghị Chính phủ sớm ban hành quyết định cho phép dừng hiệp định vay vốn từ ngân hàng KFW (Đức) đối với dự án tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và chuyển sang sử dụng toàn bộ ngân sách thành phố. Điều này sẽ tháo gỡ vướng mắc thủ tục, giúp thành phố chủ động trong việc giải ngân và triển khai thi công. Bộ Tài chính thực hiện thủ tục giao vốn ODA cấp phát cho dự án tuyến Metro số 1.

Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết các chính sách của Trung ương đã cơ bản tháo gỡ giải ngân vốn đầu tư công tại địa phương như tách giải phóng mặt bằng ra khỏi phần xây lắp. Thành phố kiến nghị cho phép có cơ chế thanh toán linh hoạt; có quy hoạch và định hướng cung cấp các mỏ đá, vật liệu để cung cấp cho các dự án trọng điểm trong tầm 5 năm, 10 năm để bảo đảm nguồn cung, giá cả.

Các đại biểu tham dự phiên họp - Ảnh: VGP

Đối với Hà Nội, kế hoạch vốn năm 2025 của thành phố là 87.130 tỉ đồng và đã phân bổ hết 100% kế hoạch từ đầu năm. Lũy kế giải ngân đến ngày 20.6.2025 xấp xỉ 27.000 tỉ đồng, đạt 31% kế hoạch.

Về một số khó khăn, vướng mắc, ông Quyền cho hay cơ bản vướng mắc lớn nhất vẫn là công tác giải phóng mặt bằng, nhất là việc xác định nguồn gốc đất, giá đất. Các dự án ODA gặp khó khăn do thời gian đàm phán, ký kết, điều chỉnh hiệp định vay kéo dài, thường từ 12-18 tháng.

Lam Thanh