Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Dấu mốc lịch sử của nền lập pháp Việt Nam
Lần đầu tiên sau gần 80 năm kể từ ngày thành lập nước, Quốc hội xem xét, quyết định thay đổi mô hình chính quyền địa phương từ 3 cấp sang 2 cấp.
Sáng 14-5, sau khi các đại biểu thảo luận về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), báo cáo làm rõ những nội dung đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh đây là một dấu mốc lịch sử của nền lập pháp Việt Nam. Lần đầu tiên sau gần 80 năm kể từ ngày thành lập nước, trên cơ sở chủ trương lớn của Đảng, Quốc hội xem xét và quyết định thay đổi mô hình chính quyền địa phương từ 3 cấp sang 2 cấp.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Hồ Long
Đây là một cuộc cải cách thể chế và hành chính toàn diện, mang tính kiến tạo sâu sắc, phản ánh tầm nhìn chiến lược và quyết tâm đổi mới của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, của Tổng Bí thư Tô Lâm và của Quốc hội, Chính phủ, để đất nước đủ điều kiện vững bước vào kỷ nguyên mới.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, "chúng ta thảo luận ngày hôm nay cũng coi như một dấu ấn mang tính lịch sử", có tính đột phá từ tư duy quản lý hành chính sang quản trị kiến tạo và phục vụ cho một chính quyền địa phương; từ phân công hành chính sang phân cấp, phân quyền, trao quyền một cách rất rõ ràng, thực chất.
"Và từ bộ máy hành chính của chính quyền địa phương cồng kềnh, tầng nấc sang một hệ thống hành chính địa phương tinh gọn với một mục tiêu gần dân, sát dân và phục vụ nhân dân tốt hơn với một tinh thần và ý nghĩa có tính lịch sử" - Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.
Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm
Theo Bộ trưởng Nội vụ, về nguyên tắc và yếu tố xuyên suốt của dự thảo Luật để thay đổi nền hành chính địa phương, tập trung vào 4 yếu tố cơ bản.
Thứ nhất, xác lập chỉnh thể cấu trúc pháp lý của chính quyền địa phương 2 cấp trên nền tảng tuân thủ một số điều có liên quan đến Hiến pháp đang sửa đổi và trên nền tảng thể chế hóa chủ trương của Đảng theo tinh thần Nghị quyết 60-NQ/TW Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương vừa qua, theo Kết luận 126, Kết luận 127, Kết luận 137 và một số chủ trương lớn của Đảng trong tổng thể cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của cả hệ thống chính trị và trong mục tiêu, yêu cầu phải xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.
Thứ hai, kế thừa, bổ sung, phân định một cách rành mạch về thẩm quyền, phân cấp, phân quyền, ủy quyền. Đây cũng là một nội dung rất cốt lõi để phân định việc phân cấp, phân quyền và ủy quyền giữa Trung ương với địa phương và giữa cấp chính quyền địa phương với nhau; làm cơ sở pháp lý để toàn bộ hệ thống pháp luật chuyên ngành sẽ sửa đổi, bổ sung hoặc xây dựng mới; đồng thời, thúc đẩy sự chủ động, năng động, sáng tạo của chính quyền địa phương theo phương châm đã được Tổng Bí thư Tô Lâm quán triệt: "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
Thứ ba, minh định thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền địa phương cho phù hợp với yêu cầu quản trị địa phương trong tình hình mới, trong giai đoạn phát triển mới của đất nước chúng ta.
Thứ tư, thiết lập đầy đủ, toàn diện cơ sở pháp lý để tháo gỡ tất cả những khó khăn, rào cản, vướng mắc cho việc chuyển đổi chính quyền địa phương từ 3 cấp sang 2 cấp nhưng gắn với đó là có thể phải thực hiện được ngay việc phân cấp, phân quyền và ủy quyền theo chủ trương của Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương để địa phương thực hiện đúng mục tiêu như đã nêu trên.
