Bún bò Huế được vinh danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tô bún bò Huế với lát thịt bò mềm, giò heo béo ngậy, chả cua, huyết và hành ngò rắc phía trên. Ảnh: Anthony Bourdain/X.

Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Huế, cho biết Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký Quyết định số 2203/QĐ-BVHTTDL, công nhận "Tri thức dân gian về Bún bò Huế" là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình tri thức dân gian.

Cùng được vinh danh đợt này còn có "lễ hội Bhươih Haro Tơme (mừng lúa mới)" của đồng bào Cơ Tu tại các xã Nam Đông, Long Quảng, Khe Tre (TP Huế). Đây đều là những giá trị văn hóa đặc sắc gắn liền với đời sống, tín ngưỡng và phong tục của cư dân bản địa.

Bún bò Huế từ lâu đã vượt khỏi ranh giới địa phương để trở thành món ăn nổi tiếng khắp cả nước và trên thế giới. Đằng sau tô bún trứ danh là kho tàng tri thức dân gian được tích lũy và truyền lại qua nhiều thế hệ, từ cách chọn nguyên liệu, nấu nước dùng, nêm nếm gia vị đến cách trình bày món ăn.

Tô bún nóng hổi với sợi nhỏ, nước dùng ngọt thanh ninh từ xương bò, giò heo, hòa quyện hương sả và ruốc tạo nên mùi thơm khó cưỡng. Điểm nhấn là lát thịt bò mềm, giò heo béo ngậy, thêm chả cua, huyết và hành ngò rắc phía trên.

Ẩm thực Huế vốn nổi tiếng cầu kỳ, món bún bò cũng không ngoại lệ. Mỗi công đoạn đều được người Huế thực hiện tỉ mỉ, từ chọn nguyên liệu, nêm nếm đến cách bày biện. Khi ăn, thực khách thường thêm rau sống như bắp chuối, giá, rau thơm và ớt tươi để tăng vị đậm đà.

Các quán thường mở từ tinh mơ, nghi ngút khói và thơm lừng cả góc phố. Dù ở vỉa hè hay trong nhà, tô bún nào cũng giữ được hương vị đặc trưng: nước dùng đậm đà, thơm mùi sả, ruốc, cay nồng và đầy đặn topping.

Gánh bún bò Huế Mệ Kéo có tuổi đời hơn 70 năm. Ảnh: Thảo Nguyên.

Năm 2014, chuyên gia ẩm thực Anthony Bourdain giới thiệu bún bò Huế trên kênh CNN, gọi đây là "món súp ngon nhất thế giới".

Năm 2016, Tổ chức Kỷ lục châu Á xếp bún bò Huế vào Top 100 món ăn đạt giá trị châu Á. Năm 2023, trang ẩm thực quốc tế Taste Atlas xếp Huế ở vị trí 28 trong 100 thành phố có món ăn ngon nhất thế giới, trong đó bún bò Huế được giới thiệu là "món nhất định phải thử khi đến vùng đất Cố đô".

Theo ông Phan Thanh Hải, việc ghi danh di sản không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng cho giá trị văn hóa ẩm thực Huế, mà còn tạo nền tảng pháp lý, động lực để địa phương thúc đẩy các hoạt động bảo tồn, quảng bá và phát huy giá trị di sản.

"Chúng tôi sẽ phối hợp với các sở, ngành, nghệ nhân và cộng đồng để triển khai các hoạt động truyền dạy, tôn vinh và lan tỏa tri thức dân gian về bún bò Huế. Món ăn này không chỉ là niềm tự hào của người Huế mà còn hướng đến trở thành biểu tượng văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế", ông Hải nói.

Châu Sa