Các điểm mới về dạy thêm, học thêm

Thông tư 29/2024 có 4 chương, 18 điều, tập trung 3 điểm mới chính. Theo đó, quy định không dạy thêm, học thêm đối với học sinh tiểu học, trừ trường hợp bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục - thể thao, rèn luyện kỹ năng sống; không dạy thêm đối với học sinh đã được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh, chỉ dành cho 3 đối tượng thuộc trách nhiệm của nhà trường.

So với Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT, ngày 16/5/2012, Thông tư 29/2024 có nhiều điểm mới. Thứ nhất, không được dùng bất cứ hình thức nào để ép buộc học sinh học thêm. Khoản 1, Điều 3 quy định: “Dạy thêm, học thêm chỉ được tổ chức khi học sinh, học viên có nhu cầu và tự nguyện học thêm, được sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ. Nhà trường, tổ chức, cá nhân không được dùng bất cứ hình thức nào ép buộc học sinh học thêm”. Quy định mới này được phụ huynh tán thành.

Điểm mới thứ hai là “dạy thêm, học thêm là hoạt động dạy học phụ thêm ngoài thời lượng trong kế hoạch giáo dục đối với các môn học trong Chương trình giáo dục phổ thông, giúp học sinh cải thiện chất lượng”. So với Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT, “dạy thêm, học thêm phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và không gây tình trạng vượt quá sức tiếp thu của người học; phải góp phần củng cố, nâng cao kiến thức, kỹ năng, giáo dục nhân cách của học sinh”.

Điểm mới thứ ba là không cho dạy thêm thu tiền học sinh chính khóa. Điều 4 quy định, “giáo viên đang dạy học không được dạy thêm ngoài nhà trường có thu tiền với học sinh mà giáo viên đó được nhà trường phân công dạy học”. Đây là điểm được sự đồng thuận cao của phụ huynh và học sinh.

Điểm mới thứ tư là tiếp tục cấm dạy thêm đối với học sinh tiểu học. Thông tư mới quy định, “không tổ chức dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp: Bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục - thể thao, rèn luyện kỹ năng sống”. Điều này hợp lý, vì học sinh tiểu học còn nhỏ tuổi, trí não đang phát triển, đã học 2 buổi/ngày, ép buộc sẽ lợi bất cập hại.

Điểm mới thứ năm là dạy thêm trong nhà trường không thu tiền học sinh. Khoản 1, Điều 5 quy định, việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh, và chỉ dành cho học sinh đăng ký học thêm theo từng môn học, như: Kết quả môn học cuối học kỳ liền kề ở mức chưa đạt; học sinh được nhà trường chọn bồi dưỡng học sinh giỏi; học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng ký ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.

Điểm mới thứ sáu là quy định, tổ chức, cá nhân dạy thêm phải đăng ký kinh doanh, đóng thuế. Cụ thể, tổ chức, cá nhân dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường có thu tiền của học sinh phải đăng ký kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Công khai trên cổng thông tin điện tử của cơ sở dạy thêm hoặc niêm yết tại cơ sở dạy thêm về môn học được dạy thêm, học thêm; địa điểm, hình thức, thời gian dạy thêm, học thêm; thời lượng dạy thêm từng môn học; danh sách người dạy thêm và mức thu tiền học thêm. Khoản 2, Điều 7 quy định, mức thu tiền học thêm ngoài nhà trường do thỏa thuận giữa cha mẹ, học sinh với cơ sở dạy thêm. Việc thu, quản lý, sử dụng tiền học thêm thực hiện theo quy định của pháp luật về tài chính, tài sản, kế toán, thuế. Như vậy, giáo viên dạy thêm ở đơn vị có giấy phép kinh doanh, đóng thuế theo quy định.

Điểm mới thứ bảy là không được xếp thời khóa biểu xen kẽ chính khóa và dạy thêm; dạy thêm phải báo hiệu trưởng. Cụ thể, không được xếp giờ dạy thêm xen kẽ với thời khóa biểu; không dạy thêm trước nội dung so với dạy học theo phân phối của nhà trường; mỗi môn học dạy thêm không quá 2 tiết/tuần.

Thông tư mới tăng trách nhiệm quản lý của hiệu trưởng đối với giáo viên thuộc sự quản lý của mình khi tham gia dạy thêm ngoài nhà trường bằng quy định: Giáo viên đang dạy học tại trường tham gia dạy thêm ngoài trường phải báo cáo với hiệu trưởng về môn học, địa điểm, hình thức, thời gian tham gia dạy thêm.

Điểm mới thứ tám quy định vi phạm dạy thêm, học thêm sẽ bị xử lý. Theo Điều 16, trường học, cơ sở dạy thêm, tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về dạy thêm, học thêm, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị có cán bộ, công chức, viên chức vi phạm quy định về dạy thêm, học thêm, tùy vào tính chất, mức độ hành vi vi phạm sẽ bị xử lý.

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng, dạy thêm, học thêm là hoạt động phức tạp, xảy ra trong và ngoài nhà trường; là nhu cầu lớn, tồn tại hơn 1 thập kỷ qua, nhưng chưa đủ chế tài quản lý. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và yêu cầu thực tế, Bộ GD&ĐT nghiên cứu, ban hành Thông tư 29/2024 với 5 quan điểm và nguyên tắc.

Trước nhất, thực hiện Luật Giáo dục năm 2019 và các quy định của pháp luật có liên quan, phù hợp với tình hình thực tiễn tại địa phương trong công tác quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm. “không cấm” dạy thêm, học thêm, nhưng quy định rõ hoạt động dạy thêm, học thêm nào đúng quy định; hoạt động nào không đúng quy định để chính quyền các cấp, tổ chức, cá nhân và toàn xã hội tham gia giám sát, kiểm tra.

Ngoài ra, việc tổ chức dạy thêm, học thêm bảo đảm không ảnh hưởng đến thực hiện chương trình giáo dục của nhà trường; không ảnh hưởng thực hiện chương trình môn học của giáo viên. Việc tổ chức, cá nhân dạy thêm, học thêm phải bảo đảm lợi ích của học sinh, không ép buộc; phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

N.R