Các nhà khoa học Nhật Bản lý giải tại sao phụ nữ 'đốt cháy' nhiều mỡ hơn nam giới

Ảnh minh họa: Blue Jean Images

Nghiên cứu được công bố ngày 14/7/2025 trên tạp chí Nature Communications, do các nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Tokyo thực hiện với sự hợp tác của Đại học Tokyo.

Trong khi nam giới thường có tỷ lệ cơ bắp cao, giúp họ đốt cháy nhiều calo hơn, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng phụ nữ đốt cháy nhiều calo hơn từ mỡ. Trong nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu tập trung vào mô mỡ nâu (gọi là BAT), một loại mỡ đặc biệt trong cơ thể, đốt cháy năng lượng để sinh nhiệt. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng phụ nữ có BAT hoạt động mạnh hơn nam giới và ít có khả năng mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc các rối loạn chuyển hóa khác. Tuy nhiên, cho đến nay, lý do đằng sau sự khác biệt này vẫn chưa rõ ràng.

Trên chuột, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng một loại protein có tên PGC-1alpha đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu thụ calo ở chuột cái. Protein này giúp tăng cường hoạt động của ty thể - bộ phận của tế bào chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng, thường được gọi là nhà máy điện của tế bào - trong cơ thể chúng bằng cách thúc đẩy sản xuất các chất béo đặc hiệu hỗ trợ chức năng của ty thể. Kết quả là năng lượng được đốt cháy dưới dạng nhiệt nhiều hơn.

Khi các nhà khoa học loại bỏ protein PGC-1alpha, chuột cái cho thấy hiệu suất ty thể và khả năng đốt cháy calo giảm mạnh, trong khi chuột đực hầu như không bị ảnh hưởng. Điều này cho thấy PGC-1alpha hoạt động theo cách đặc trưng của chuột cái để tăng cường quá trình chuyển hóa chất béo.

Nghiên cứu cũng tiết lộ rằng estrogen, hormone sinh dục nữ chính, hoạt động cùng với PGC-1alpha để kích hoạt các gen liên quan đến quá trình xử lý chất béo. Ở chuột cái, sự kết hợp này kích hoạt mức độ cao hơn của các phân tử quan trọng giúp BAT đốt cháy calo.

Ảnh minh họa

Bằng cách lập bản đồ những khác biệt này ở cấp độ phân tử, các nhà nghiên cứu có thể chứng minh rằng phụ nữ có thể có lợi thế cố hữu khi nói đến mức tiêu hao năng lượng liên quan đến cả hormone và chất điều hòa di truyền.

Mặc dù những phát hiện hiện tại dựa trên mô hình động vật, song các nhà khoa học cho biết kết quả này có thể giúp giải thích lý do tại sao phụ nữ thường ít mắc các bệnh liên quan đến cân nặng hơn và có thể dẫn đến các liệu pháp mới nhắm vào cơ chế đốt cháy calo.

"Những phát hiện của nghiên cứu này mang lại hiểu biết mới về sự khác biệt giới tính trong quá trình chuyển hóa năng lượng. Đây là một thành tựu đột phá... có thể giúp làm sáng tỏ cơ chế gây béo phì và góp phần phát triển các phương pháp và loại thuốc mới để phục hồi sức khỏe chuyển hóa" - nhóm nghiên cứu cho biết.

Nguồn: japantimes.co

Minh Tú (dịch)