Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc mở rộng ảnh hưởng toàn cầu

Các nhà sản xuất xe Trung Quốc đang tìm thấy cơ hội lớn tại các thị trường đang phát triển như Trung Đông, Mỹ Latinh, Châu Phi và Đông Nam Á, giúp nước này vươn lên vị trí dẫn đầu trong xuất khẩu xe du lịch toàn cầu, vượt qua cả Nhật Bản và Đức.

Trung Quốc soán ngôi Nhật Bản và Đức về xuất khẩu

Chỉ trong vòng vài năm, Trung Quốc đã trở thành cường quốc xuất khẩu ô tô hàng đầu thế giới. Nếu như vào năm 2021, nước này chỉ xuất khẩu khoảng 1,5 triệu xe, thì đến năm 2023, con số này đã tăng gấp ba lần, đạt 4,7 triệu xe.

Sự tăng trưởng này không chỉ thể hiện tham vọng mở rộng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc mà còn phản ánh sự thay đổi trong cán cân quyền lực của ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.

Trung Quốc soán ngôi Nhật Bản và Đức về xuất khẩu

Một trong những cú hích quan trọng trong sự trỗi dậy của ô tô Trung Quốc chính là BYD. Nhà sản xuất xe điện này đã vượt qua Tesla về doanh số bán hàng toàn cầu trong năm 2023, bao gồm cả xe điện hoàn toàn (EV) và xe hybrid (PHEV). Điều này đặt ra dự báo rằng không sớm thì muộn, các thương hiệu Trung Quốc có thể sẽ vượt qua những gã khổng lồ truyền thống như Volkswagen và Toyota.

Trung Quốc nhắm đến các thị trường đang phát triển

Dù có bước tiến mạnh mẽ, Trung Quốc vẫn chưa thể thâm nhập được vào thị trường Bắc Mỹ do các rào cản thương mại và thuế quan khắc nghiệt. Ngoài ra, tại châu Âu, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt và các biện pháp hạn chế từ EU. Vì vậy, họ đang dồn lực vào các thị trường tiềm năng hơn ở Nam bán cầu.

Các quốc gia thuộc Trung Đông, Mỹ Latinh, châu Phi và Đông Nam Á đang trở thành điểm đến lý tưởng. Mặc dù sức mua của từng quốc gia trong khu vực này không cao bằng các thị trường phương Tây, nhưng tốc độ tăng trưởng nhanh cùng với sự thiếu hụt ngành công nghiệp ô tô nội địa khiến chúng trở thành mảnh đất màu mỡ cho các thương hiệu Trung Quốc.

Các hãng xe Trung Quốc hiện chiếm 4% tại Đông Nam Á

Theo báo cáo của The Economist, các hãng xe Trung Quốc hiện chiếm 8% thị phần tại Trung Đông và Châu Phi, 6% tại Nam Mỹ và 4% tại Đông Nam Á. Đây là một bước tiến đáng kể nếu so với chỉ vài năm trước, khi sự hiện diện của họ gần như bằng 0.

Lý do đằng sau chiến lược toàn cầu hóa

Sự mở rộng mạnh mẽ ra thị trường quốc tế không chỉ là chiến lược tăng trưởng của các hãng xe Trung Quốc mà còn xuất phát từ tình trạng dư thừa công suất sản xuất trong nước.

Dù doanh số bán xe tại Trung Quốc vẫn ở mức cao (23 triệu xe trong năm 2023), nhưng tốc độ tăng trưởng đã chậm lại đáng kể. Trong khi đó, các nhà máy ô tô Trung Quốc đang hoạt động với công suất tối đa, tổng công suất sản xuất có thể lên tới 45 triệu xe mỗi năm.

Điều này buộc các nhà sản xuất phải tìm cách đưa xe ra thị trường nước ngoài để tận dụng hết công suất sản xuất, giảm áp lực cạnh tranh nội địa và tăng doanh thu.

Chiến lược mở rộng sản xuất ra nước ngoài

Bên cạnh việc xuất khẩu xe nguyên chiếc, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng đang tìm cách thiết lập nhà máy sản xuất tại các khu vực mới để tránh thuế nhập khẩu và giảm chi phí vận chuyển. Dự kiến, khoảng 2,5 triệu xe Trung Quốc sẽ được sản xuất tại các nhà máy nước ngoài trong thời gian tới.

Sự bành trướng mạnh mẽ của ô tô Trung Quốc đang khiến các đối thủ khác lo ngại

BYD hiện đã có nhà máy lắp ráp xe tại Thái Lan và Uzbekistan, đồng thời đang triển khai kế hoạch xây dựng các cơ sở sản xuất tại Brazil, Indonesia, Hungary, Thổ Nhĩ Kỳ và có thể là Mexico. Không chỉ BYD, nhiều hãng xe khác như Chery, Great Wall, SAIC và Changan cũng đang theo đuổi chiến lược tương tự.

Thách thức đối với các thương hiệu ô tô truyền thống

Sự bành trướng mạnh mẽ của ô tô Trung Quốc đang khiến các đối thủ Nhật Bản, Hàn Quốc và phương Tây lo ngại. Các thương hiệu lâu đời như Toyota, Hyundai, Ford hay Volkswagen đang phải đối mặt với áp lực lớn từ làn sóng xe Trung Quốc – vốn có lợi thế về giá cả, công nghệ và sự linh hoạt trong chiến lược kinh doanh.

Các hãng xe Trung Quốc không chỉ tập trung vào xe điện mà còn cung cấp đa dạng các mẫu xe động cơ đốt trong và hybrid để đáp ứng nhu cầu của từng thị trường. Điều này khiến họ dễ dàng tiếp cận các quốc gia đang phát triển, nơi xe điện chưa thực sự phổ biến nhưng nhu cầu về phương tiện giao thông hiện đại, giá cả phải chăng đang ngày càng tăng.

Trung Quốc đang cho thấy khả năng thích ứng đáng kinh ngạc bằng cách tập trung vào các thị trường mới nổi. Nhờ chiến lược mở rộng mạnh mẽ, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc không chỉ tìm được đầu ra cho sản phẩm mà còn từng bước khẳng định vị thế trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.

Với tốc độ phát triển hiện tại, không quá lời khi nói rằng các thương hiệu ô tô Trung Quốc sẽ tiếp tục làm khuynh đảo thị trường thế giới, tạo nên một cuộc cạnh tranh đầy kịch tính với các ông lớn truyền thống trong thập kỷ tới.

Nguồn: Carscoops

Nguyễn Kim Nhâm