Cách mạng Tháng Tám năm 1945 – bài học lịch sử và ý nghĩa thời đại

Hoàn thành một bước hết sức cơ bản trong sự nghiệp giải phóng con người ở Việt Nam khỏi mọi sự áp bức về mặt dân tộc, sự bóc lột về mặt giai cấp và sự nô dịch về mặt tinh thần; tạo nên sức bật mạnh mẽ theo con đường mà Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân đã lựa chọn là xây dựng nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ, giàu mạnh. 79 năm đã trôi qua, song cuộc cách mạng vĩ đại này vẫn còn vẹn nguyên giá trị, ý nghĩa thời đại sâu sắc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và các thành viên Hội đồng Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra mắt sau phiên họp đầu tiên, sáng 3-9-1945. Tại phiên họp này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt vấn đề về sự cần thiết phải có một bản Hiến pháp dân chủ cho nước Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Khẳng định ý nghĩa của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lãnh tụ Hồ Chí Minh viết: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc. Thành công của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 thể hiện rõ sự nhạy bén, mẫn cảm cách mạng, sự lãnh đạo kiên quyết, sáng suốt và kịp thời của Trung ương Ðảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, đặc biệt là về chỉ đạo chiến lược, về nghệ thuật khởi nghĩa, quyết định đúng thời cơ khởi nghĩa; sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt trong suốt 15 năm (1930 - 1945), từ chủ trương, đường lối, tổ chức thực hiện đến xây dựng lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang, căn cứ địa cách mạng để tiến hành tổng khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám đã chứng tỏ tính đúng đắn của luận điểm về mối quan hệ giữa cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa với cách mạng vô sản ở chính quốc và về khả năng cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa nổ ra và thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc mà lãnh tụ Hồ Chí Minh đã vận dụng và phát triển sáng tạo từ quan điểm của Lênin. Đó là, cuộc cách mạng giải phóng dân tộc do Đảng Cộng sản lãnh đạo hoàn toàn có khả năng thắng lợi ở một nước thuộc địa trước khi giai cấp công nhân ở “chính quốc” lên nắm chính quyền. Trải qua quá trình vận động cách mạng cho đến khi Tổng khởi nghĩa Tháng 8 thành công, Đảng ta đã thực sự là một tổ chức chính trị tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân và toàn thể dân tộc Việt Nam, chiến đấu quên mình trước hết vì lợi ích thiết tha nhất, thiêng liêng nhất của dân tộc lúc này là độc lập và tự do.

Mít tinh tổng khởi nghĩa tại Quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội. Ảnh tư liệu

Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 còn là biểu tượng vĩ đại của lòng yêu nước, ý chí bất khuất, kiên cường, tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam. Cuộc Tổng khởi nghĩa đã mang tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc. Sức mạnh dân tộc của Việt Nam được phát huy mạnh mẽ và triệt để trên cơ sở tư tưởng độc lập, tự do và chiến lược đại đoàn kết dân tộc Hồ Chí Minh được tập hợp trong Mặt trận Việt Minh do chính Người sáng lập và lãnh đạo.

Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã mở đầu cho một thời đại mới rực rỡ trong lịch sử dân tộc – thời đại Hồ Chí Minh. Trên những chặng đường kể từ trang sử mới đó, dân tộc ta đã viết tiếp bản anh hùng ca chói lọi, lập nên những chiến công hiển hách: Kháng chiến chống Pháp, kháng chiến chống Mỹ thắng lợi, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Trải qua gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, công cuộc đổi mới của đất nước đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, góp phần làm cho “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Tuy nhiên, ở thời điểm thế giới có nhiều biến động khó lường, hòa bình, hợp tác và phát triển là xu thế nổi trội nhưng vẫn đang và sẽ gặp nhiều thách thức, đòi hỏi đất nước ta phải tăng cường đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhất là vận dụng hiệu quả các bài học, kinh nghiệm quý báu của ông cha đã xây đắp nên từ trong khói lửa của các cuộc chiến tranh dựng nước và giữ nước. Trong đó có những bài học kinh nghiệm quý báu từ Cách mạng Tháng Tám như bài học về xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng, bài học về phương pháp cách mạng, về chỉ đạo chiến lược cách mạng... Nhiệm vụ của chúng ta là phải chắt lọc, vận dụng sáng tạo những kinh nghiệm đó, để đưa đất nước ta phát triển nhanh, bền vững hơn, lập nên kỳ tích phát triển mới vì một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, cùng tiến bước, sánh vai với các cường quốc năm châu, thực hiện thành công tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và ước vọng của toàn dân tộc ta.

VŨ THỊ KIM YẾN (Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch)