Cách tính tiền lương mới của viên chức, người lao động từ 1/7/2024

Những câu hỏi như: Từ 1/7/2024, mức tăng lương tối thiểu vùng thấp nhất là bao nhiêu theo dự kiến; từ 1/7/2024, mức đóng bảo hiểm y tế thay đổi như thế nào; theo chính sách tiền lương mới, giáo viên mầm non có thâm niên lâu năm và giáo viên mầm non ít năm công tác sẽ được tính như thế nào; khi cải cách tiền lương, lương của viên chức không giữ chức danh lãnh đạo tính thế nào; mức đóng bảo hiểm xã hội của người lao động liệu có thay đổi;... là những câu hỏi mà rất nhiều đoàn viên công đoàn và người lao động đưa ra ở thời điểm này khi chính sách tiền lương mới sắp được thực hiện.

Điển hình như tại buổi Đối thoại - giao lưu trực tuyến - truyền thông chính sách năm 2024 với chuyên đề “Những điểm mới về tiền lương, bảo hiểm xã hội và an toàn, vệ sinh lao động” do Báo Lao động Thủ đô phối hợp với Liên đoàn Lao động quận Nam Từ Liêm tổ chức hồi tháng 5.

Các chuyên gia trả lời nhiều câu hỏi của đoàn viên, người lao động về tiền lương, bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động.

Tại buổi đối thoại trên, đông đảo đoàn viên công đoàn, người lao động đã gửi tới các chuyên gia nhiều câu hỏi về những chế độ, chính sách pháp luật mới được điều chỉnh, bổ sung, liên quan đến tiền lương, bảo hiểm xã hội. Đặc biệt, từ 1/7/2024 khi cải cách chính sách tiền lương, nhiều đoàn viên, người lao động quan tâm đến cách tính tiền lương mới để bảo vệ quyền lợi của mình.

Về câu hỏi mức lương tối thiểu vùng sẽ thay đổi như thế nào khi thực hiện cải cách tiền lương từ tháng 7/2024, bà Hồ Thị Kim Ngân - Phó Trưởng ban Quan hệ lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, tăng lương tối thiểu vùng từ 1/7/2024, mức lương người lao động được sẽ được tăng khoảng 6% đối vùng 1, 2, 3, 4.

Đối với mức lương mức vùng 1 sẽ tăng lên 4.960.000 đồng/tháng; mức lương theo giờ tăng lên 23.800 nghìn đồng/giờ. Trong trường hợp mức lương của người lao động đã cao hơn rồi thì doanh nghiệp không có trách nhiệm điều chỉnh cao hơn, tăng lương tối thiểu vùng chỉ có tác dụng với người lao động lương bằng hoặc thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

Chị Trịnh Thị Thúy Nga đến từ Trường THCS Mai Hắc Đế đặt câu hỏi về việc khi thực hiện chính sách tiền lương mới thì người lao động đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua có được nâng lương trước thời hạn nữa không?

Với câu hỏi: Từ 1/7 tới đây khi thực hiện chính sách tiền lương mới thì người lao động đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua có được nâng lương trước thời hạn nữa không?. Bà Hồ Thị Kim Ngân phản hồi: Việc thực hiện chế độ cải cách tiền lương theo vị trí việc làm, cũng như tiền lương cơ sở sẽ được điều chỉnh làm sao để đáp ứng được đời sống của cán bộ, công chức, viên chức.

Tuy nhiên, hiện chưa có Nghị định về điều chỉnh cải cách tiền lương. Từ 1/7/2024 sẽ thực hiện cải cách tiền lương, nguyên tắc tiền lương khi cải cách sẽ không giảm đi, hoặc thấp hơn thang bảng lương mà chúng ta đang tính hiện nay, đảm bảo sự yên tâm của người lao động.

Tiền lương cơ bản chiếm khoảng 70% quỹ lương, và 30% là phần phụ cấp, có 10% dành cho phần tiền thưởng. Việc đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở sẽ được tính trên quỹ tiền thưởng, hưởng 10% quỹ tiền thưởng, nên không lấy danh hiệu này để nâng bậc lương.

Tại buổi đối thoại cũng về chính sách tiền lương do Báo Lao động Thủ đô phối hợp với Liên đoàn Lao động quận Cầu Giấy tổ chức ngày 14/6 vừa qua, các chuyên gia cũng đã giải đáp rất nhiều thắc mắc của đoàn viên công đoàn, người lao động liên quan đến những chế độ, chính sách pháp luật mới được điều chỉnh, bổ sung, liên quan đến tiền lương, bảo hiểm xã hội để người lao động kịp thời nắm bắt và chủ động bảo vệ được quyền lợi chính đáng của mình.

Anh Vũ Đức Thắng đến từ Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội đặt câu hỏi về việc sau khi cải cách tiền lương thì tiền lương của viên chức có chức danh lãnh đạo và không có chức danh lãnh đạo được tính như thế nào?

Về câu hỏi sau khi cải cách tiền lương thì tiền lương của nhóm viên chức có chức danh lãnh đạo và không giữ chức danh lãnh đạo được tính thế nào, ông Vũ Hồng Ngọc - Phó Viện trưởng Viện Quản lý và Phát triển năng lực tổ chức, giải đáp: Trước đây, Nhà nước tính lương theo hệ số, nhưng khi thực hiện cải cách tiền lương thì sẽ bỏ hệ số, quy thành một mức tiền cụ thể. Tới đây, khi xếp lương theo vị trí việc làm đòi hỏi các đơn vị phải có kỹ thuật đánh giá vị trí công việc. Ví dụ như sắp xếp đơn vị của mình có bao nhiêu chức danh, các điều kiện mà chức danh đó phải có sẽ tương ứng với mức lương ghi trong hợp đồng làm việc.

Khi cải cách tiền lương, tiền lương tăng bao nhiêu sẽ phụ thuộc vào việc xây dựng hệ thống lương mới. Trong quá trình tính toán, Nhà nước sẽ có các yếu tố, khu vực tham chiếu để quy đổi từ mức lương có hệ số sang mức lương bằng tiền hay còn gọi là lương theo giá trị công việc. Với cách làm này sẽ đảm bảo mức lương của viên chức, người lao động không thấp hơn mức lương hiện hưởng.

Khi thay đổi cách tính tiền lương, phụ cấp thâm niên của giáo viên bị cắt, thì mức lương mới có đảm bảo bằng mức lương cũ? Với câu hỏi này, ông Vũ Hồng Ngọc cho hay: Phụ cấp thâm niên nghề là khoản thu nhập tương đối lớn đối với giáo viên. Khi Nhà nước chuyển sang xây dựng tiền lương theo vị trí việc làm thì phụ cấp thâm niên được tính theo yêu cầu công việc. Tức là sẽ không còn phụ cấp thâm niên bên ngoài, mà được tính vào giá trị công việc của người đó đang đảm nhiệm. Nhưng về quy định cụ thể thế nào thì sẽ chờ văn bản hướng dẫn.

Chị Nguyễn Thị Hạnh đến từ Trường Mầm non Yên Hòa nêu câu hỏi về mức lương đóng BHXH của giáo viên mầm non khi áp dụng bảng lương mới.

Với câu hỏi mức lương cao nhất của giáo viên mầm non hạng 3 sau khi cải cách tiền lương là bao nhiêu?, ông Vũ Hồng Ngọc giải đáp: Mức lương thấp nhất của giáo viên mầm non hạng III là 3,129 triệu đồng. Mức lương cao nhất của giáo viên mầm non hạng III là 7,286 triệu đồng.

Ông Vũ Hồng Ngọc cũng cho biết, hiện nay, chính sách về cải cách tiền lương vẫn đang ở bước dự thảo, xây dựng văn bản do vậy chúng ta vẫn phải chờ hướng dẫn cụ thể của Chính phủ để xác định được thang bảng lương và mức lương của mỗi ngành nghề.

Trả lời câu hỏi, từ ngày 1/7/2024, mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của người lao động thay đổi thế nào, bà Dương Thị Minh Châu - Trưởng phòng Truyền thông, Bảo hiểm xã hội Hà Nội cho biết: Tiền lương của người lao động hiện nay đang căn cứ trên hợp đồng lao động để đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Do vậy, khi cải cách tiền lương, tỷ lệ phần trăm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế vẫn giữ nguyên; còn mức lương sẽ căn cứ trên hợp đồng lao động để thực hiện đóng.

Đến tháng 7/2024, thực hiện cải cách tiền lương, công chức, viên chức không còn hệ số lương mà chuyển sang mức tiền nhất định thì sẽ thực hiện đóng theo hợp đồng làm việc. Tùy thuộc theo bảng lương Nhà nước thực hiện như thế nào, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ thu theo như vậy.

Ông Nguyễn Huy Khoa - Phó Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Công đoàn giải đáp thắc mắc của đoàn viên, người lao động liên quan đến tiền lương.

Còn với câu hỏi, các doanh nghiệp có bắt buộc phải trả lương tháng 13 và các tiền thưởng dịp lễ, Tết cho người lao động hay không?, ông Nguyễn Huy Khoa - Phó Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Công đoàn cho biết: Lương tháng 13 hay những quyền lợi thưởng khác là những điều khoản do người sử dụng lao động và người lao động tự xác lập, trên cơ sở điều kiện thực tế. Bản chất lương tháng 13 và các khoản thưởng khác đó là cơ chế tạo động lực khuyến khích trên cơ sở sự đóng góp, cống hiến cũng như hiệu quả, tính chất công việc.

Do đó, dưới góc độ Luật thì không bắt buộc, tuy nhiên, tại đơn vị, khi người lao động làm việc, chủ sử dụng lao động muốn đạt hiệu quả sản xuất, kinh doanh tối đa nhất thì cần có cơ chế tạo động lực. Pháp luật có quy định có chế độ thưởng, trước đây thưởng bằng tiền, hiện nay thưởng có thể bằng tiền hoặc hiện vật.

Nếu thực hiện chế độ thưởng thì đơn vị sử dụng lao động cần xây dựng quy chế thưởng, trong quy chế cần xác định rất rõ đối tượng thưởng, thời gian, điều kiện thưởng, mức thưởng… Trước khi ban hành quy chế, đơn vị sử dụng lao động cần tham khảo ý kiến người lao động.

Nhóm PV