Cần cân nhắc kỹ việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt

Ngày 18-3, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo "Tham vấn hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi)". Dự thảo luật này sẽ được Quốc hội tiếp tục cho ý kiến, xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 9 tới đây.

Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực

Dưới góc nhìn chuyên gia, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), đã thông tin về bức tranh kinh tế trong nước và thế giới để làm rõ những khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp hiện nay.

Theo ông Lực, trong bối cảnh xung đột địa chính trị phức tạp, cạnh tranh thương mại - công nghệ, doanh nghiệp còn đối mặt nhiều khó khăn và việc tăng thuế nhanh, cao, giảm tổng hòa lợi ích đối với ngành và nền kinh tế càng lớn sẽ dẫn đến giảm tổng cầu tiêu dùng và đầu tư.

Đối với việc điều chỉnh chính sách thuế, trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), ông Lực cho rằng cần hài hòa lợi ích, tính khả thi đối với Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng, người nông dân trồng, chế biến nguyên liệu sản xuất, khả năng bảo đảm việc làm cho người lao động.

TS Cấn Văn Lực cũng nhận định việc tăng mạnh và nhanh thuế TTĐB đối với đồ uống có cồn có thể ảnh hưởng đến hiệu quả đóng góp ngân sách nhà nước lâu dài, tạo ra tình huống "khó chồng khó" đối với doanh nghiệp và người lao động trong ngành, cũng như các ngành liên quan như bao bì, vận tải, du lịch, ăn uống.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký VCCI, cho rằng dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt được xây dựng trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam và thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức, khu vực doanh nghiệp đang đối mặt với rất nhiều khó khăn. Theo đó, năm 2024, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng 14,7% so với năm 2023.

Trong khi đó, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và 2 con số giai đoạn 2026 - 2030. Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế, ông Đậu Anh Tuấn kiến nghị việc tăng thuế TTĐB cần được cân nhắc kỹ lưỡng, để hài hòa mục tiêu tăng thu ngân sách nhà nước và tăng trưởng kinh tế.

Đại biểu Quốc hội Vũ Tuấn Anh phát biểu tại hội thảo

Cũng liên quan đến lao động, việc làm, PGS-TS Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia, rượu, nước giải khát Việt Nam, cho biết các doanh nghiệp trong ngành đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Theo đó, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động, ông Nguyễn Văn Việt đề xuất áp dụng tăng thuế TTĐB bắt đầu từ năm 2028 thay vì 2026 như trong dự thảo.

Tại hội thảo, ông Vũ Tuấn Anh, Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, cho biết tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV và gần đây là Phiên họp tháng 3-2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Theo ông Vũ Tuấn Anh, việc lấy ý kiến của các doanh nghiệp, hiệp hội lần này nhằm góp phần tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật với phương châm không tạo ra biến động lớn, tác động xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh và nghiên cứu hài hòa lợi ích cho các doanh nghiệp.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các chuyên gia, doanh nghiệp, hiệp hội để tiếp tục trao đổi với cơ quan soạn thảo trong quá trình hoàn thiện dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.

Minh Chiến