Cần có định hướng bảo vệ diện tích đất lúa tối thiểu của quốc gia

Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh Tây Ninh, Thanh Hóa thảo luận ở tổ. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN

Nêu ý kiến thảo luận, nhiều đại biểu nhất trí cao với dự thảo Báo cáo chính trị, khẳng định Dự thảo có nhiều điểm mới, trong đó có một số điểm mới nổi bật như: Chủ đề Đại hội lần thứ XIV của Đảng khẳng định khát vọng phát triển hùng cường, tự chủ chiến lược, tự cường, tự tin, tiến mạnh trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc…

Thảo luận tại tổ, đại biểu Nguyễn Văn Thi (Bắc Ninh) cho biết, Dự thảo Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội có nêu "Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển mạnh mẽ nông nghiệp số, nông nghiệp xanh và nông nghiệp tuần hoàn; chính sách quản lý, sử dụng hợp lý, linh hoạt đất trồng lúa...".

Theo đại biểu, rất cần tiếp tục phải xác định “diện tích trồng lúa tối thiểu” của quốc gia để “đảm bảo an ninh lương thực”. Và cần quy hoạch các vùng trọng điểm lúa phải bảo vệ nghiêm ngặt để trồng lúa nước, cùng với đó là đầu tư hạ tầng đồng bộ, phù hợp; diện tích còn lại được phép chuyển đổi sang mục đích khác phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của từng địa phương để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

“Tôi cho rằng cần xem xét lại cụm từ 'sử dụng linh hoạt đất trồng lúa' trong Dự thảo, tức là việc chuyển tạm đất trồng lúa sang mục đích khác, khi nào cần thiết thì lại quay sử dụng để trồng lúa”, đại biểu Nguyễn Văn Thi góp ý kiến.

Lý giải về nội dung này, theo đại biểu, giải pháp này không khả thi và thực tiễn vừa qua gần như không có diện tích lúa nào đã chuyển đổi sang mục đích khác được sử dụng để trồng lúa trở lại vì đất trồng lúa nước có đặc điểm, yêu cầu riêng về cấu tượng, về hệ vi sinh vật đất và đặc biệt, cần phải có tầng đế cày để giữ nước, giữ phân khoáng không bị rửa trôi xuống tầng sâu. Đất đã chuyển sang mục đích khác, kể cả chuyển sang trồng cây ăn quả, bị phá vỡ cấu tượng, rất khó chuyển quay lại để cấy lúa.

“Đề nghị xem lại cụm từ trên. Cần có định hướng phù hợp để bảo vệ diện tích đất lúa tối thiểu trên phạm vi quốc gia và từng địa phương để đảm bảo an ninh lương thực”, đại biểu nêu ý kiến.

Đối với mục tiêu "tỷ lệ che phủ rừng duy trì đạt mức 42%" nêu trong Dự thảo, đại biểu Bắc Ninh cho rằng không nên dừng lại ở tỷ lệ che phủ mà cần quan tâm cả đến chất lượng, hiệu quả che phủ; cần có giải pháp duy trì hệ sinh thái rừng tự nhiên và nâng cao chất lượng rừng. Bởi do cấu trúc các tầng thực bì, thảm thực vật, khả năng hấp thụ carbon, khả năng giữ nước mưa, hạn chế nguy cơ xảy ra sạt lở đất, lũ ống, lũ quét của rừng tự nhiên cao hơn rừng trồng rất nhiều. Do đó, đại biểu đề nghị có giải pháp duy trì ổn định diện tích rừng tự nhiên hiện có, đồng thời có chính sách đẩy mạnh xúc tiến làm giàu, nâng cao chất lượng rừng tự nhiên.

“Đề nghị nhấn mạnh thêm nội dung này trong Dự thảo và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết cùng với các giải pháp đồng bộ khác. Song song với đó, việc thể chế hóa Nghị quyết, tạo hành lang pháp lý để tổ chức thực hiện là hết sức quan trọng. Việc này cần được Chính phủ, Quốc hội kiểm soát chặt chẽ, tránh tình trạng vì mục tiêu ngắn hạn về phát triển kinh tế mà nới lỏng các quy định, xem nhẹ công tác bảo vệ môi trường”, đại biểu nêu ý kiến.

Bày tỏ nhất trí với Dự thảo Báo cáo chính trị và việc lấy ý kiến rộng rãi từ nhân dân đến Quốc hội, song đại biểu Trần Thị Vân (Bắc Ninh) cho rằng, Báo cáo cần tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu đổi mới mô hình tăng trưởng, chuyển mạnh từ phát triển chiều rộng sang chiều sâu, dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cần hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, phát triển hạ tầng dữ liệu, AI và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp trong giới trẻ.

“Sau gần 40 năm đổi mới, quy mô nền kinh tế nước ta đã tăng 20 lần, GDP năm 2024 đạt khoảng 476,3 tỷ USD, thuộc nhóm 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, chất lượng tăng trưởng vẫn chủ yếu dựa trên khai thác tài nguyên, lao động giá rẻ và đầu tư vốn, trong khi hàm lượng công nghệ, đổi mới sáng tạo và năng suất nội sinh còn thấp. Năng suất lao động của Việt Nam chỉ bằng khoảng 60% của Thái Lan, bằng 40% của Malaysia và bằng 10% của Singapore”, đại biểu Trần Thị Vân nói.

Cũng theo ý kiến của đại biểu Trần Thị Vân, phát triển các ngành kinh tế mới, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu. Đây cũng là mong muốn mà nhiều người dân và doanh nghiệp Bắc Ninh đã bày tỏ khi góp ý vào dự thảo. Thế giới đang bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh mạnh mẽ và Việt Nam không thể nằm ngoài xu thế đó. Cần xác định kinh tế xanh là một động lực tăng trưởng mới vừa tạo không gian phát triển, vừa giảm rủi ro về môi trường và khí hậu. Cùng với đó là ban hành và thực thi các chính sách ưu đãi cho năng lượng tái tạo, giao thông xanh, xây dựng xanh và nông nghiệp tuần hoàn. Đẩy mạnh chuyển đổi từ sản xuất công nghiệp tiêu hao sang công nghiệp ít phát thải; đồng thời, cần phát triển mạnh kinh tế tuần hoàn tái chế, tái sử dụng, giảm chất thải nhựa, hướng đến nền kinh tế không rác thải, thân thiện môi trường.

“Đây không chỉ là vấn đề môi trường mà còn là cơ hội để hình thành các ngành nghề, doanh nghiệp mới, tạo việc làm bền vững”, đại biểu Trần Thị Vân khẳng định.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Thành phố Hồ Chí Minh) bày tỏ đồng tình với Dự thảo và cho biết, trong Chương trình hành động, tại Phụ lục 5, Tổng kết công tác xây dựng Đảng nhiệm kỳ Đại hội XIII và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp công tác xây dựng Đảng nhiệm kỳ Đại hội XIV có đoạn “Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và phát triển tổ chức Đảng, các tổ chức chính trị-xã hội trong khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước, nhất là doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài”. Đại biểu đề nghị sửa cụm từ “doanh nghiệp tư nhân” thành “doanh nghiệp khu vực tư” vì theo đại biểu, doanh nghiệp ngoài nhà nước theo quy định Luật Doanh nghiệp năm 2020 là các doanh nghiệp mà Nhà nước không nắm giữ cổ phần, phần vốn góp chi phối, tức dưới 50% vốn điều lệ, hoặc không có vốn góp của Nhà nước.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Quang Huân, đối với đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Dự thảo có ghi "Tạo môi trường thuận lợi để khu vực tư nhân tin tưởng, sẵn sàng tham gia đầu tư, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ". Theo đại biểu, cần bổ sung thêm ý: "Tăng cường phát triển khoa học ứng dụng và loại bỏ cơ chế nghiên cứu khoa học theo đơn đặt hàng”.

Theo vnanet.vn