Cần dập ngay dịch sâu đầu đen hại dừa

Được biết, sâu đầu đen đã xuất hiện gây hại nhiều diện tích dừa ở Bến Tre. Đây là loài sâu có đặc tính lây lan nhanh nên bà con trồng dừa phải hết sức lưu ý phòng tránh loài sâu này, nhằm bảo vệ tốt vườn dừa tại hộ cũng như ngăn chặn sâu lây lan diện rộng, gây thiệt hại về kinh tế.

Một số vườn dừa tại xã Long Đức (Long Phú) bị sâu đầu đen tấn công làm khô lá. Ảnh: THÚY LIỄU

Vườn dừa bị sâu đầu đen cắn phá…

Đưa chúng tôi ra thăm vườn dừa chết sạch cây, những tàu lá dừa khô khốc gió thổi bay nghe lào xào, bà Trần Ngọc Liêm, ấp Lợi Đức, xã Long Đức (Long Phú) nét mặt buồn bã chia sẻ: “Khoảng 2 tháng nay, vườn dừa của gia đình tôi hơn 2 công không có trái dừa nào để bán và hầu hết các cây dừa đã chết rụi vì sâu đầu đen tấn công. Vườn dừa mỗi tháng thu hoạch tầm 600 - 650 trái dừa tươi, cho thu nhập trên 1 triệu đồng/tháng, số tiền trên dùng cho chi phí sinh hoạt hàng ngày, giờ thì trắng tay”.

Cũng theo bà Liêm, do vườn dừa gần nhà, bà cũng thường ra vào nhìn ngó. Ban đầu thấy có một cây dừa bỗng nhiên lá bị khô vài ba tàu, bà chỉ nghĩ đơn giản chắc lâu năm dừa bị chết dần nhưng không ngờ chỉ trong khoảng 2 - 3 tuần thì một số cây dừa kế bên đang xanh tốt cũng gặp tình trạng tương tự và chỉ trong thời gian ngắn chưa đầy 1 tháng toàn bộ vườn dừa bị khô lá dẫn đến cây dừa bị chết. Gia đình đốn hạ thử vài cây thì nhìn thấy trên dừa có rất nhiều sâu đầu đen bám trên lá, trên thân dừa và kể cả đọt dừa.

Cách vườn dừa bà Liêm không xa, vườn dừa gần 7 công đất của bà Châu Thị Tú Anh, ấp Lợi Đức, xã Long Đức (Long Phú) cũng bị sâu đầu đen tấn công. Diện tích dừa bị sâu đầu đen làm chết dừa hơn 3 công và số dừa còn lại bà đã chặt bỏ hết các tàu lá sâu ăn, đang ương dưỡng lại cây. Bà Tú Anh bộc bạch: “Vườn dừa là nguồn thu nhập lớn của gia đình, mỗi tháng tôi bỏ túi 5 triệu đồng tiền bán dừa, nhưng chỉ trong vòng 1 tháng dừa bị sâu đầu đen tấn công, hơn 50% diện tích dừa bị chết, diện tích dừa còn lại bị chặt gần hết lá, ngăn chặn sâu cắn phá nên không có thu nhập 2 tháng nay”.

Cách nhận biết sâu đầu đen và biện pháp phòng trừ

Theo thông tin từ ngành chuyên môn, sâu đầu đen không giống như các loài sâu hại khác, bởi sâu có kích thước nhỏ, lúc sâu nhỏ đầu đen lớn màu nâu và có sọc nâu chạy dọc cơ thể, thời gian sống dài trên 65 ngày. Giai đoạn ấu trùng (sâu non), sâu cắn phá mạnh nhất trên cây dừa, khi sâu trưởng thành sẽ bắt cặp tiếp tục đẻ ra trứng và nở ấu trùng nên khi cây dừa bị sâu thì số lượng cứ tăng lên. Đồng thời, ấu trùng sâu sẽ nằm phía dưới lá dừa, nhả tơ tạo thành một lớp màng phủ bao quanh, bởi sâu cạp lá dừa sẽ thải ra phân và sâu sẽ trốn trong lớp phân đó để di chuyển ăn hết lá dừa này đến lá dừa khác. Khi sâu nhân lên số lượng nhiều, ăn xong hết phần lá dừa sâu sẽ chuyển sang trái dừa và ăn lên tận đọt dừa (ấu trùng sẽ cắn phá dừa liên tục khoảng 1,5 tháng). Do sâu trốn trong lớp phân dày nên các loại chim chóc khó phát hiện sâu để ăn và việc phun xịt gặp khó khăn do thuốc trừ sâu không thấm đến.

Phó trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Long Phú Huỳnh Hữu Hiếu khuyến cáo: “Để bảo vệ vườn dừa trước dịch sâu đầu đen, nông dân nên áp dụng biện pháp tạm thời là thăm vườn thường xuyên, để kịp thời phòng trừ sâu, đặc biệt là nhà vườn phải xác định được sâu đầu đen và nhận ra được trứng sâu để nhanh chóng “dập dịch” bằng cách cắt bỏ tàu dừa có sâu và tiêu hủy bằng cách đốt hoặc vùi tàu lá dừa xuống nước. Bên cạnh đó, sử dụng một số loại thiên địch như: bọ đuôi kiềm vàng, ong ký sinh, kiến vàng, bọ xít bắt mồi để tiêu diệt sâu đầu đen. Đồng thời, nếu vườn bị sâu gây hại nhẹ có thể dùng thuốc trừ sâu sinh học Bt, nấm xanh, nấm trắng để phun nhiều lần cách nhau 5 - 7 ngày, chú ý phun thuốc từ gốc phun lên sẽ xé rách nơi cư trú của sâu nằm dưới lá, tiêu diệt sâu sẽ hiệu quả hơn. Nếu vườn bị sâu gây hại nặng, khi tuổi sâu nhỏ phun thuốc trừ sâu gốc Flubendiamide Takumi 20WG liều lượng 5gram/bình 25 lít nước, phun từ 4 - 5 cây tùy tuổi dừa nên phun ướt đẫm đều 2 mặt lá.

Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Trần Vĩnh Nghi thông tin: “Diện tích dừa trên địa bàn tỉnh hơn 7.000ha, trong đó huyện Long Phú gần 1.900ha và diện tích dừa bị nhiễm sâu đầu đen tại xã Long Đức (Long Phú) khoảng 7ha. Theo ghi nhận thì sâu đầu đen có tốc độ lây lan nhanh, dừa bị sâu tấn công sẽ làm lá cháy khô và dẫn đến chết cây. Qua đó, đơn vị đề nghị địa phương cần nắm, theo dõi diễn biến sâu đầu đen tại các vườn dừa đang nhiễm sâu, báo cơ quan chuyên môn có biện pháp quản lý phòng ngừa hợp lý. Đồng thời, khuyến cáo hộ dân khi dừa bị sâu cắn phá cần cắt tỉa cành và tiêu hủy tránh sâu lây lan diện rộng. Hiện nay, chưa có quy trình cụ thể phòng trừ sâu đầu đen, tuy nhiên đơn vị phối hợp với Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam, xây dựng quy trình tạm thời phòng trừ dịch hại này và dùng một số đối tượng sinh học khống chế sâu như: bọ đuôi kiềm, ong ký sinh, nấm xanh… thả trên dừa và phun trừ sâu để hạn chế sự lây lan sâu đầu đen trên địa bàn tỉnh. Qua đó, tăng cường công tác tập huấn tuyên truyền đến người dân về tác hại của sâu đầu đen gây hại dừa, để bà con chủ động phòng ngừa hiệu quả…”.

THÚY LIỄU