Cần Thơ tăng cường số hóa trong quản lý hệ thống thủy lợi vì nông nghiệp thông minh

Công nghệ số thúc đẩy quản lý thủy lợi hiệu quả hơn

Sau khi sáp nhập các tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng, Cần Thơ trở thành trung tâm thủy lợi lớn nhất vùng Tây Nam Bộ với hệ thống sông rạch và công trình đầu mối thủy lợi kéo dài hơn 12.881 km, đóng vai trò trọng yếu đối với sản xuất nông nghiệp và đảm bảo an toàn cho cư dân.

Ứng dụng công nghệ hiện đại: Cần Thơ hướng đến quản lý thủy lợi thông minh

Trước yêu cầu kết nối, giám sát liên tục và điều hành đa dạng loại hình công trình thủy lợi, thành phố đã chủ động tích hợp các giải pháp công nghệ số vào hoạt động vận hành. Một trong những điển hình là dự án Hệ thống Thông tin quản lý rủi ro ngập lụt (FRMIS), hoạt động hoàn toàn tự động với khả năng dự báo mực nước, lượng mưa và mô phỏng tình huống ngập lụt để đưa ra cảnh báo sớm và điều khiển đóng - mở cống điều tiết nước phù hợp.

Trong phạm vi các công trình lớn, thiết bị điều khiển vận hành - như tại cống kết hợp âu thuyền Rạch Mọp - được tích hợp hệ thống giám sát và điều khiển từ xa (SCADA). Hệ thống này liên tục đo đạc, ghi nhận dữ liệu mực nước, môi trường và truyền về trung tâm điều hành, từ đó tự động hóa việc điều chỉnh van cống bằng xi-lanh thủy lực để chủ động điều tiết nước, phục vụ sản xuất và đời sống của hàng nghìn hộ nông dân.

Việc công nghệ số hiện diện không chỉ ở trung tâm điều hành mà còn mở rộng tới cấp địa phương, với nhiều ứng dụng di động giúp báo cáo sự cố và quản lý cống thủy lợi, góp phần minh bạch dữ liệu và nâng cao hiệu quả vận hành thực tế.

Số hóa dữ liệu và bản đồ thông tin thủy lợi - công cụ đắc lực cho chỉ đạo

Để đáp ứng yêu cầu điều hành linh hoạt, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ đã phối hợp xây dựng bản đồ số hóa toàn bộ hệ thống thủy lợi, tích hợp các lớp bản đồ theo loại công trình và đánh dấu các vị trí có nguy cơ sạt lở. Điều này giúp cơ quan chức năng dễ dàng quan sát, tra cứu và đưa ra quyết định chỉ đạo chính xác, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp.

Sở cũng triển khai mạng lưới trạm đo tự động, gồm 20 trạm đo mưa, 10 trạm đo mực nước và 2 trạm đo ngập đô thị, kết nối trực tiếp với hệ thống số hóa để cung cấp dữ liệu kịp thời, chính xác, hỗ trợ hiệu quả công tác vận hành công trình thủy lợi trên địa bàn.

Ông Nguyễn Tấn Nhơn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Cần Thơ, cho biết thành phố đã phối hợp với Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam xây dựng bản đồ số hóa hệ thống thủy lợi, giúp phục vụ chỉ đạo điều hành cho sản xuất nông nghiệp, phòng chống thiên tai và ổn định đời sống người dân.

Mặc dù ứng dụng công nghệ số đã đem lại nhiều thuận lợi, việc quản lý, vận hành hệ thống thủy lợi hiện vẫn đặt ra yêu cầu về nhân lực có trình độ chuyên môn cao và tổ chức vận hành bài bản. Trong thời gian tới, Cần Thơ và các đơn vị trung ương sẽ tiếp tục đầu tư các công trình thủy lợi hiện đại, đồng thời xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực để vận hành và khai thác tối đa hiệu quả của các công trình này.

Nguyên Bách