Cần tiếp tục lấy ý kiến về việc môn Lịch sử trở thành môn thi tốt nghiệp bắt buộc

Sinh hoạt chuyên đề cấp tỉnh môn Lịch sử tại Trường THPT Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh -Ảnh: T.L

Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 đối với cấp THPT được bắt đầu triển khai từ năm học 2022-2023, học sinh lớp 10 đang học 4 môn bắt buộc, gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, Lịch sử (đối với GDPT); Ngữ văn, Toán, Lịch sử (đối với giáo dục thường xuyên) và 4 môn lựa chọn trong số các môn học, gồm: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ.

Theo dự thảo kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, kỳ thi sẽ được tổ chức thi theo môn (không theo tổ hợp như đang thực hiện). Thí sinh học chương trình THPT dự thi 4 môn học bắt buộc, gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, Lịch sử và 2 môn học lựa chọn trong số 4 môn học đã chọn học; thí sinh học chương trình GDTX cấp THPT dự thi 3 môn học bắt buộc gồm Ngữ văn, Toán, Lịch sử và 2 môn học lựa chọn trong số 4 môn học đã chọn học. Nếu phương án này được triển khai, bắt đầu từ năm 2025, học sinh thực hiện chương trình GDPT 2018 sẽ là những thí sinh đầu tiên tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT theo phương án tổ chức thi mới.

Em Phan Lê Quỳnh Như, học sinh lớp 11 Trường THPT Đông Hà, TP. Đông Hà băn khoăn: “Lịch sử là môn học bắt buộc trong chương trình học chính khóa nhưng em có nhiều khó khăn trong ghi nhớ các sự kiện cũng như các mốc thời gian lịch sử trong nước cũng như thế giới. Em có ý định thi đại học vào khối tự nhiên nên khi nghe Lịch sử có thể trở thành môn thi bắt buộc tại kỳ thi tốt nghiệp THPT làm em lo lắng. Nếu Lịch sử là môn thi bắt buộc thì em mong muốn bộ sớm công bố chính thức phương án thi để em lên kế hoạch học, ôn tập chuẩn bị tốt cho kỳ thi quan trọng cuối cấp”.

Trong khi đó, học sinh Nguyễn Đoàn Như Ý lớp 11 Trường THPT Bùi Dục Tài, huyện Hải Lăng cho biết, là lớp đầu tiên của Chương trình GDPT 2018, em rất thích thú khi Lịch sử trở thành môn học bắt buộc và sẽ là môn thi tốt nghiệp bắt buộc. Học Lịch sử cho em nhiều kiến thức bổ ích. Là học sinh giỏi các môn tự nhiên nhưng Như Ý rất yêu môn Lịch sử. Đưa Lịch sử thành môn thi bắt buộc em rất vui.

Theo tìm hiểu của phóng viên, nhiều giáo viên bày tỏ không nên thêm Lịch sử vào danh sách môn thi bắt buộc. Vì có nhiều cách bồi dưỡng cho thế hệ trẻ về lòng yêu nước, hiểu biết lịch sử chứ không chỉ phụ thuộc vào việc bắt buộc hay lựa chọn môn thi Lịch sử trong kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.

Trước đó, Lịch sử trở thành môn học bắt buộc theo Nghị quyết số 63/2022/QH15 của Quốc hội khóa XV, chỉ rõ: “Thiết kế môn Lịch sử trong Chương trình giáo dục cấp THPT bao gồm cả phần bắt buộc và phần lựa chọn một cách hợp lý, khoa học, bảo đảm hiệu quả cao nhất trong việc giáo dục truyền thống và phát triển nhân cách cho học sinh”.

Trưởng phòng Giáo dục trung học - Giáo dục thường xuyên, Sở GD&ĐT Lê Văn Tính chia sẻ, mỗi môn học đều có một vị trí và tầm quan trọng trong chương trình GDPT. Chúng ta đang chuyển nền giáo dục từ nặng về truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực và giảm áp lực thi cử. Việc Bộ GD&ĐT lấy ý kiến về môn thi tốt nghiệp lớp 12 THPT năm 2025 đối với môn Lịch sử là rất phù hợp nhằm tạo sự đồng thuận thống nhất để triển khai hợp lý.

Chương trình giáo dục THPT 2018 giúp học sinh tiếp tục phát triển những phẩm chất, năng lực cần thiết đối với ý thức và nhân cách công dân, khả năng tự học và ý thức học tập suốt đời, khả năng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích, điều kiện và hoàn cảnh của bản thân để tiếp tục học lên, học nghề hoặc tham gia vào cuộc sống lao động, khả năng thích ứng với những đổi thay trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp mới. Chính vì thế việc đưa ra lấy ý kiến các môn thi như thế nào để phù hợp với định hướng nghề nghiệp và giảm đi áp lực thi cử là điều hết sức cân nhắc và mong muốn hiện nay.

Về vấn đề Lịch sử trở thành môn thi tốt nghiệp bắt buộc hay không, Giám đốc Sở GD&ĐT Lê Thị Hương cho biết, hiện nay nhiều học sinh học Chương trình GDPT 2018 lựa chọn tổ hợp môn nghiêng hoàn toàn về các môn xã hội.

Nếu Lịch sử trở thành môn thi bắt buộc thì sự mất cân đối giữa học sinh chọn môn tự nhiên và xã hội sẽ càng gia tăng; mất đi tính hướng nghiệp mà Chương trình GDPT 2018 hướng đến. Bên cạnh đó, bộ vừa đưa Lịch sử thành môn học bắt buộc ở bậc THPT mà ngay sau đó lại thành môn thi bắt buộc thì liệu có áp lực đối với học sinh hay không? Do đó cần phải có thêm khảo sát, phân tích của các chuyên gia một cách đầy đủ, thận trọng.

Tại hội nghị tổng kết năm học 2022-2023, Bộ GD&ĐT đang nhận được khá nhiều ý kiến khác nhau về việc môn Lịch sử liệu có trở thành môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Bộ sẽ tiếp tục lấy ý kiến của đại diện các sở về phương án thi tốt nghiệp THPT năm 2025 trở đi, trong đó có việc lựa chọn môn thi. Các sở GD&ĐT gửi ý kiến về bộ trước ngày 10/9/2023. Bộ sẽ tổng hợp, phân tích để đề xuất phương án hợp lý báo cáo Thường trực Chính phủ trước khi công bố chính thức.

Tú Linh