Cảnh báo tỉ lệ tiêm phòng trên đàn gia súc còn rất thấp

Ngày 16-6, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tổ chức hội nghị tổng kết các chương trình, kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm, lở mồm long móng và dịch tả heo Châu Phi.

Tỉ lệ tiêm phòng vaccine còn rất thấp

Tại hội nghị, ông Phan Quang Minh, Cục phó Cục Chăn nuôi - Thú y, đã thông tin về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch bệnh trên đàn vật nuôi 6 tháng đầu năm 2025 và các giai đoạn 2019-2025.

Với bệnh dịch tả heo Châu Phi, ông Minh cho biết từ đầu năm đến nay, cả nước xảy ra 251 ổ dịch tại 35 tỉnh, TP. Số heo mắc bệnh gần 9.800 con; số heo chết và tiêu hủy là 10.000 con. So với cùng kỳ, số ổ dịch giảm gần 62% và giảm hơn 81% mức độ thiệt hại về số heo chết và tiêu hủy.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức hội nghị tổng kết các chương trình, kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm, lở mồm long móng và dịch tả heo Châu Phi.

Bệnh cúm gia cầm xảy ra tại 6 tỉnh với 9 ổ dịch, khiến hơn 21.000 con mắc và hơn 25.000 con bị tiêu hủy. So với cùng kỳ, số tỉnh có dịch giảm nhưng mức độ thiệt hại lại tăng 2,03 lần.

Bệnh lở mồm long móng ghi nhận 10 ổ dịch trên cả nước với 235 con mắc, 34 con tiêu hủy, giảm hơn 77% số ổ dịch và hơn 83% số con mắc. Dịch viêm da nổi cục xảy ra tại 7 tỉnh với 88 con mắc bệnh, 29 con chết, bị tiêu hủy. Bệnh dại hiện nay đang có 11 ổ dịch tại 5 tỉnh, TP.

Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là trong 6 tháng đầu năm 2025, tiến độ tiêm vaccine phòng bệnh động vật bằng ngân sách nhà nước vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu các kế hoạch quốc gia đề ra.

Tỉ lệ tiêm vaccine dịch tả heo Châu Phi cho đàn heo mới đạt 1,11% tổng đàn; vaccine cúm gia cầm đạt 19,8% và lở mồm long móng trên trâu bò đạt 25,5%. Hầu hết các bệnh còn lại đều có tỉ lệ tiêm dưới 10%, cho thấy độ phủ vaccine còn hạn chế, nhất là ở khu vực chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán.

Theo Cục Chăn nuôi - Thú y, nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ tiêm phòng ở nhiều địa phương còn thấp là do công tác rà soát tổng đàn tại thời điểm tiêm phòng chưa sát thực tế, chủ yếu dựa trên kế hoạch hằng năm. Kinh phí mua vaccine chưa bố trí đủ, thủ tục đấu thầu rườm rà. Nhiều hộ chăn nuôi, nhất là hộ nhỏ lẻ, còn chủ quan, chỉ tiêm khi dịch bùng phát…

Nhiều bài học được rút ra

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&MT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh những bài học quan trọng rút ra từ các đợt dịch bệnh nghiêm trọng trong quá khứ.

Ông dẫn chứng ngành chăn nuôi từng chịu thiệt hại nặng nề khi mất 60 triệu con gia cầm vào năm 2003. Giai đoạn 2019–2020, dịch tả heo châu Phi đã khiến sản lượng thịt heo giảm tới 9 triệu tấn, kéo theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4-2020 tăng 6,73%.

Thứ trưởng nhấn mạnh: Hiện nay không gian pháp lý cho ngành chăn nuôi, thú y đã cơ bản hoàn thiện. Chiến lược phát triển ngành đến 2030, tầm nhìn 2045 xác định chăn nuôi là ngành chủ lực, đóng góp trên 60% giá trị sản xuất nông nghiệp.

Do vậy, Thứ trưởng yêu cầu cần rà soát kỹ giai đoạn 2020–2025 để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng của năm nay. Thứ trưởng cũng cảnh báo nhiều tồn tại, đơn cử như tỉ lệ lưu hành virus cúm gia cầm còn cao, chăn nuôi nhỏ lẻ khó kiểm soát dịch, tiêm phòng vùng sâu yếu, cơ sở giết mổ chưa đạt chuẩn xuất khẩu, hạ tầng vùng chăn nuôi thiếu đồng bộ... Những vấn đề này cần được xử lý bằng chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư và tăng cường giám sát.

AN HIỀN