Cảnh báo về một hiểm họa 'ma dược' trong giới trẻ

Rủ nhau "trip" nấm

Thời gian gần đây, nhiều bạn trẻ rỉ tai nhau về loại nấm thần kỳ với lời đồn đại khi sử dụng sẽ cho cảm giác phiêu bồng, lơ lửng, thậm chí đạt tới cảnh giới siêu phàm. Mỗi lần trải nghiệm như thế được họ mô tả là "trip (cuộc dạo chơi) thiên đàng".

Chỉ cần gõ từ khóa "nấm thần" lên Google, chúng ta đã có thể tìm thấy hàng chục ngàn kết quả liên quan đến vấn đề này, đặc biệt chuyện trải nghiệm kinh dị được nhiều đối tượng "chia sẻ” với lời lẽ dẫn dụ huyễn hoặc hết sức lôi cuốn, gây tò mò dẫn đến việc nhiều bạn trẻ muốn thử cho biết. Và để thu hút thêm sự quan tâm, các chủ xướng không quên "chú thích" rằng "chúng (nấm thần) là loài cây tự nhiên vốn dùng chữa đau đầu, suy nhược thần kinh, giải tỏa stress, trầm cảm... trong Đông y, nên không hề có việc gây nghiện và bị cấm sử dụng".

Tìm hiểu của chúng tôi cho thấy việc "trip" nấm tuy mới xuất hiện gần đây, nhưng giờ đã không còn là chuyện "rỉ tai" của một vài nhóm kín, mà trở thành diễn đàn lôi cuốn rất nhiều người tham gia, nhất là giới trẻ. Tại một số nhóm trên mạng xã hội như: Triết học đường phố, hội ăn chay cỏ, shroomery, mycotopia... các thành viên đều thảo luận sôi nổi về "trip" của họ. Tương tự như thế, hầu hết những chủ đề chia sẻ "trải nghiệm" được đưa lên trên mạng, qua theo dõi, thấy luôn nhận được sự cổ vũ của lượng thành viên quan tâm hết sức đông đảo.

Nhiều bạn trẻ hiện nay đang mộng mị về "một chuyến trải nghiệm" ma dược đầy nguy hại

Những thể hiện cảm xúc kiểu như: "Sau khi đọc được bài về nấm thần thì sự tò mò trong mình được kích động. Dạo một vòng trên mạng và tìm kiến để hiểu thêm thì thực sự lúc này ở mình không còn đơn giản là một thứ tò mò nữa mà đó thực sự là một khao khát", hay mời gọi: "Bạn suy nghĩ về tương lai, quá khứ, hiện tại, chiêm nghiệm về cuộc đời. Bạn có chuyến đi lên thiên đàng, về miền đất hứa hay thám hiểm chốn tâm linh..." thực sự đang kích thích và đưa nhiều người trẻ đến với dòng trào lưu phiêu du mà đơn giản chỉ như tìm một sự giải trí mới đầy thú vị.

Nhiều bạn còn cung cấp điểm đến "trip" nấm ở Q1 tương tự quán shisha, nhưng trước khi nhập cuộc người chơi phải thực hiện nghi thức "tôn giáo" là ăn chay và tắm rửa sạch rẽ. Tuy chưa kiểm chứng thông tin này, nhưng qua dò hỏi một người rao bán nấm, người này không ngần ngại cho biết còn nhiều điểm như thế ở thành phố. Khi nghe chúng tôi nói lần đầu tìm đến nấm, anh ta thôi thúc: "Vậy thì chần chờ gì nữa, hãy thử một "trip" đi! Nhưng nếu ở nhà không tiện, nhất là mới lần đầu, thì cũng nên đến đó (điểm dịch vụ) trước để được giúp đỡ”.

Trên Facebook của bạn Nguyễn Đăng Khôi (sinh viên Khoa Truyền thông, Đại học RMIT, Q7), một tuần gần đây có treo dòng trạng trái nhằm gửi đến những ai đang có ý định muốm trải nghiệm nấm thần. Khôi mô tả: "Tôi thấy lồng ngực bị bóp chặt đến nỗi không còn thở được. Rồi cái lạnh tê tái thấu xương ập đến, tôi co rúm nắm chặt tay chân vì không tài nào chịu xiết, tim đập mạnh tới mức muốn vỡ tung cả lồng ngực. Dòng chảy trong đầu hiện lên hàng tỷ gương mặt kinh dị giống nhau, tôi như ngưng thở, cổ họng bị nén chặt không thể kêu cứu. Thần chết đang đến, thật sợ hãi... Bằng lần trải nghiệm này, không bao giờ và không thể nào dại dột như thế cả các bạn nhé!".

Đầy rẫy những thông tin dụ dỗ về "trip" nấm trên mạng

Ma dược chết người

Qua liên hệ, Khôi đã sắp xếp gặp chúng tôi để muốn nói lên sự thật, cảnh tỉnh tất cả mọi người. Anh cho biết bản thân đã rơi vào cuộc khủng hoảng tinh thần trầm trọng trong hàng tháng liền sau khi đi "trip". Trước đó do nhiều cú sốc ập đến cùng lúc, buồn chán nên Khôi thử nấm như một giải pháp cứu cánh cho mình. "Em thấy người ta bàn tán xôn xao như thể nó là thần dược giúp đầu óc loại bỏ hết phiền muộn, để sau đó tìm lại được cảm giác vui vẻ hiếm thấy. Ai ngờ đó là một "chuyến đi" tồi tệ với những cảm giác ớn lạnh mà đến giờ này cũng chưa hết ám ảnh". Khôi kể tiếp: "Cảm giác trước tiên em thấy là đầu mình bị rời ra khỏi cơ thể rồi quay cuồng một cách tự động. Cái xác thì nằm bất động, lạnh toát. Và rồi tiếp đến là những cuộc gặp gỡ với ác quỷ trong ghê rợn...".

"Người ta giải thích đó là do mình xui xẻo gặp "bad trip" (chuyến đi tồi tệ), nhưng em thấy như thế còn may mắn hơn vì qua tìm hiểu thấy có bạn được "good trip" (chuyến đi tốt đẹp) để rồi phải mộng mị với nó suốt đời không thoát ra được" - Khôi chia sẻ.

Tại Hội ăn chay cỏ trên mạng xã hội, quá trình tham gia, chúng tôi đã được "tư vấn" nhiều về "good trip". Đó là "cảm giác tâm trí bay bổng, mọi vật xung quanh tan chảy hoặc biến đổi kỳ ảo, tạo ra thế giới mới đầy màu sắc và phi logic...". Thấy chúng tôi có thể bị mê hoặc, bạn Thanh Bùi (một cô gái trẻ, thành viên Hội ăn chay cỏ) đã vội inbox (nhắn tin riêng) là cần dừng lại, không thể tin vào những lời nói đó. Qua gặp gỡ bên ngoài, Thanh kể cách đây khá lâu, cô đã có trải nghiệm nấm thần với mong muốn tìm cảm giác tích cực, quên mọi rắc rối đã xảy ra... "Nhưng đó là một sai lầm, may mà em đã thoát ra kịp. Người bạn thân đồng hành cùng em giờ đang phải điều trị bệnh lý tâm thần vì bị tổn thương não, hoang tưởng do một thời gian dài không thể dứt nó được" - cô cho biết.

Lương y Đinh Công Bảy - Tổng thư ký Hội Dược liệu TPHCM - đã thốt lên khi chúng tôi hỏi về loài nấm này: "Làm sao mấy cây nấm đó có thể mở mang đầu óc con người? Nó là ma dược giết người đó! Cách đây 2 năm tôi đã lên tivi cảnh báo người dân vì sợ bị ăn nhầm nấm này do đã phát hiện nó mọc tự nhiên ở một số nơi".

Ông cho biết, thực chất chủng nấm này bao gồm khoảng 100 loài nấm có chứa các chất thức thần gây ra ảo giác và độc tính cao. "Nó đã được biết đến từ rất xa xưa ở vùng Bắc Mỹ khi các thầy phù thủy sử dụng vào mục đích riêng. Còn bây giờ nằm trong danh mục hàng cấm trên hầu hết các quốc gia. Một khi đã dùng nó, sau một tuần, vài tuần, vài tháng, thậm chí sau vài năm không dùng lại, người ta vẫn có thể rơi vào tình trạng hoảng loạn, ảo giác. Nếu dùng lâu, nhiều lần sẽ dẫn đến hiện tượng tâm thần hoang tưởng, dần dần trở nên điên dại, đồng thời sức khỏe giảm sút" - ông nói.

Theo bác sĩ Đường Khắc Tám (Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2, Đồng Nai), nấm thần tên quốc tế là Psilocybe cubenis. Trong nấm chứa psilocybine và psilocine, hai chất này là tác nhân chính gây ra cảm giác bực bội, lo âu, sợ hãi, hoang tưởng hay cuồng loạn. Chính vì thế người sử dụng dễ rơi vào trạng thái rối loạn nhận thức, rối loạn hoang tưởng, khi kéo dài sẽ có cảm giác bất lực và sợ hãi.

Một báo cáo mới đây của Chương trình quốc gia phòng, chống ma túy (Bộ Công an) cho thấy, thông qua giám định đã phát hiện trong các loại nấm Psilocybe cubenis có chứa chất gây nghiện, là những chất gây ảo giác có trong Danh mục chất ma túy bị cấm tại hầu hết quốc gia. Tại nước ta, nấm thức thần chứa chất psilocine và psilocybine bị cấm sử dụng theo Nghị định 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định về Danh mục chất ma túy và tiền chất. Thiết nghĩ cơ quan chức năng cần nhanh chóng có biện pháp hữu hiệu nhằm ngăn chặn ngay tình trạng này, không để "trào lưu nấm thần" bùng phát đầu độc giới trẻ.

CHÂU HỒNG KIỆT