Cao Bằng sắp không còn là 'tỉnh không cao tốc' nhờ cách mới về đầu tư hạ tầng

Sau nhiều năm chờ đợi, “giấc mơ” cao tốc của tỉnh biên giới Cao Bằng đang dần trở thành hiện thực. Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh với tổng chiều dài 121 km, tổng vốn gần 23.000 tỷ đồng đang ở giai đoạn “nước rút", được kỳ vọng sẽ “đánh thức” nhiều tiềm năng phát triển cho hai tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn trong giai đoạn 2026-2030.

Theo ông Phạm Thy Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu - Bộ Tài chính, đây là một trong những dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) thành công nhất trên địa bàn khó khăn.

“Từ khi dự án được khởi công đầu năm 2024 đến nay, nhiều quy định mới về PPP đã được rà soát, điều chỉnh để tạo hành lang pháp lý thuận lợi. Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh là minh chứng cho cách làm minh bạch, linh hoạt, góp phần tháo gỡ “điểm nghẽn” đầu tư hạ tầng tại khu vực miền núi phía Bắc”, ông Hùng khẳng định.

Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án giao thông tỉnh Cao Bằng Đỗ Trọng Khánh chia sẻ, quá trình hình thành dự án là hành trình nỗ lực nhiều năm của một tỉnh nghèo, thu không đủ chi, hạ tầng yếu kém.

“Chúng tôi đã phải kiên trì vận động để có được dự án mang tính bước ngoặt này. Đây là dự án rất khó thực hiện khi đưa tiêu chuẩn cao tốc vào địa hình miền núi”, ông Khánh cho biết.

Chỉ ít lâu nữa thôi, Cao Bằng sẽ không còn là “tỉnh không cao tốc”.

Từ góc nhìn nhà đầu tư, ông Lê Thanh Tuấn, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Đèo Cả, nhấn mạnh đặc thù của Cao Bằng - một tỉnh “bốn không”: không sân bay, không đường sắt, không cảng thủy và chưa có cao tốc.

Để giải quyết “bài toán” tài chính cho dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Tập đoàn Đèo Cả đã đề xuất mô hình huy động vốn PPP++. Trong đó, nhà thầu đồng thời là nhà đầu tư, cùng triển khai thi công dự án theo mô hình tổng thầu EC và EPC thay vì các nhà thầu đơn lẻ. Khi đó, vốn đầu tư dự án được huy động từ nhiều nguồn khác nhau, tăng hiệu quả huy động, giảm thiểu rủi ro trong suốt quá trình thực hiện dự án.

Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đi qua địa phận 2 tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng, phân kỳ đầu tư thành 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 dự kiến thông tuyến vào tháng 12/2025 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; giai đoạn 2 sẽ hoàn thành vào tháng 12/2027.

“Cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh sẽ rút ngắn thời gian di chuyển từ Cao Bằng về Hà Nội còn khoảng 4 giờ. Tuyến cao tốc này sẽ là “đòn bẩy” then chốt để hai tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng nâng cao hiệu quả triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030”, ông Tuấn nhận định.

Chia sẻ thông tin với Báo VietNamNet, ông Tuấn lưu ý, sau khi hoàn thành, cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh kết hợp với hai tuyến cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng và Bắc Giang - Lạng Sơn sẽ thúc đẩy động lực và không gian phát triển kinh tế cho toàn vùng Đông Bắc, phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Chỉ ít lâu nữa thôi, Cao Bằng sẽ không còn là “tỉnh không cao tốc” và sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò “cửa ngõ” giao thương chiến lược của vùng Đông Bắc, đưa miền biên viễn vươn lên mạnh mẽ, hội nhập vào nhịp phát triển chung của đất nước.