'Cầu nối' của các chính sách giảm nghèo

Hương Trà đang hướng đến huy động tối đa nguồn lực và đẩy mạnh xã hội hóa trong công tác giảm nghèo

Hành trình lặng lẽ

Có 6 năm làm CTV giảm nghèo, ông Trương Văn Huy, Tổ trưởng Tổ dân phố (TDP) Giáp Tư, phường Hương Trà bày tỏ: “Khó nhất là giải thích cho bà con vì sao cũng là hộ nghèo như nhau mà hộ này nhận hỗ trợ trước, hộ kia nhận hỗ trợ sau; hộ này nhận hỗ trợ có giá trị cao hơn hộ kia... Những khi gặp tình huống như vậy, nếu không giải thích mềm dẻo, thuyết phục, dù bản thân làm đúng theo quy định thì kiểu chi cũng “mất lòng mất bề”, rất khó xử, nhất là khi ngày nào cũng chạm mặt nhau vì cùng ở một TDP”.

Trong khi đó, một cán bộ chuyên trách giảm nghèo của phường Hương Trà chia sẻ, khi thực hiện rà soát hộ nghèo, có một số hộ không hợp tác vì tâm lý sợ không đạt chuẩn nghèo đa chiều, sẽ mất quyền lợi, mất trợ cấp. Lúc giải thích, người hiểu thì hợp tác, người không hiểu thì phản ứng gay gắt. Những lúc đó, cần phải hết sức kiên nhẫn, bình tĩnh, phải giải thích “nói có sách, mách có chứng” và biết lồng ghép những ví dụ thực tiễn để từng bước khơi dậy tinh thần tự vươn lên của người dân.

Những ví dụ trên cho thấy, công việc của đội ngũ làm công tác giảm nghèo không hề đơn giản, cả cán bộ chuyên trách lẫn CTV, cũng như rất khó để định lượng trong quá trình thực hiện.

Hiện tại, Hương Trà có 23 CTV ở 23 TDP. Cùng với lực lượng chuyên trách của phường, đây là lực lượng nòng cốt trong thực hiện rà soát hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021 - 2025, trực tiếp đưa chính sách đến từng hộ gia đình và vận động Nhân dân chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang lao động phi nông nghiệp (đã đạt tỷ lệ 74,17%, đạt tiêu chuẩn đô thị loại IV). Nhờ vậy, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo giảm dần qua từng năm.

Cụ thể, tại khu vực Tứ Hạ, năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo ở mức 2,29%, đến nay đã giảm còn 1,51%; hộ cận nghèo từ 1,53% xuống còn 0,46%. Số hộ thoát nghèo, thoát cận nghèo tăng đều qua các năm. Ở Hương Văn, dù đây là khu vực thấp trũng, thường ảnh hưởng nặng bởi thiên tai, một bộ phận hộ nghèo là người già, neo đơn, không có khả năng lao động, song việc triển khai các mô hình sinh kế phù hợp với từng hoàn cảnh đã góp phần hạn chế tái nghèo và tạo nền tảng giảm nghèo bền vững trong những năm tiếp theo. Còn ở Hương Vân, đến nay tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 0,97%, hộ cận nghèo 0,4%; trong đó, các hộ chủ yếu thiếu hụt tiêu chí thu nhập.

Các chính sách an sinh luôn được Hương Trà thực hiện kịp thời

Để có được kết quả này, tại Tứ Hạ, Hương Văn và Hương Vân, công tác giảm nghèo luôn được cấp ủy, chính quyền xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng. Nhiều kế hoạch, chương trình đã được ban hành, bám sát chỉ đạo cấp trên, tạo nền tảng pháp lý và định hướng rõ ràng cho đội ngũ cán bộ cơ sở triển khai thực hiện.

Trong quá trình thực hiện, công tác tuyên truyền, vận động nổi lên như một điểm sáng khi đội ngũ làm công tác giảm nghèo đã tận dụng nhiều kênh khác nhau, như hệ thống truyền thanh, trang thông tin điện tử, các buổi sinh hoạt TDP và đến tận nhà từng hộ nghèo, hộ cận nghèo để tìm hiểu, chia sẻ với từng trường hợp cụ thể. Từ đó, các chính sách an sinh, việc làm... được triển khai kịp thời, hiệu quả.

Những đóng góp của lực lượng chuyên trách và CTV trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững là rất quan trọng

Nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác giảm nghèo

Quá trình triển khai thực hiện công tác giảm nghèo cho thấy, những đóng góp của lực lượng chuyên trách và CTV không chỉ giúp người dân nắm được chính sách mà còn góp phần thay đổi nhận thức, khơi dậy ý chí tự vươn lên, giảm dần tâm lý trông chờ, ỷ lại.

Dẫu vậy, theo ông Trần Văn Tú - Phó Chủ tịch UBND phường Hương Trà, dù năng lực của lực lượng làm công tác giảm nghèo đã có chuyển biến, nhưng vẫn còn khoảng cách so với yêu cầu thực tiễn. Trong đó, lý do chủ yếu là ít được đào tạo đồng bộ với tốc độ phát triển đô thị và các yêu cầu quản lý mới.

Ngoài ra, sự phối hợp giữa các ban ngành, đoàn thể với các TDP trong việc triển khai các chương trình hỗ trợ sinh kế còn chưa chặt chẽ; còn lúng túng khi áp dụng chuẩn nghèo đa chiều; kỹ năng phân tích nguyên nhân nghèo, xác định đúng nhu cầu hỗ trợ của từng hộ và kỹ năng theo dõi, giám sát sau hỗ trợ còn hạn chế; chưa huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội hóa cho công tác giảm nghèo; một bộ phận cán bộ chuyên trách còn thiếu quyết liệt trong việc thay đổi nhận thức của người dân về nếp sống văn minh và ý thức tự vươn lên thoát nghèo… “Điều này dẫn đến những lúng túng nhất định khi thực hiện các chỉ tiêu đô thị loại IV gắn với giảm nghèo bền vững”, ông Trần Văn Tú nhìn nhận.

Giới thiệu, tạo việc làm là một trong những cách giảm nghèo bền vững

Trước thực tế này, Hương Trà đã tập trung rà soát, sắp xếp lại hệ thống các TDP để đảm bảo sự đồng bộ trong quản lý. Quy trình nghiệp vụ về lập quy hoạch và quản lý đô thị bước đầu đã được chuẩn hóa để lực lượng phụ trách công tác giảm nghèo dễ tiếp cận, thực hiện; tăng cường sự gắn kết giữa các ban ngành, đoàn thể với cán bộ TDP trong việc triển khai các dự án giảm nghèo; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hộ nghèo, hộ cận nghèo

Cũng theo ông Trần Văn Tú, để nâng cao năng lực cho lực lượng làm công tác giảm nghèo, từ đây đến năm 2030, Hương Trà sẽ tăng cường tổ chức các lớp bồi dưỡng định kỳ về kiến thức quy hoạch, quản lý đô thị và kỹ năng thực hiện các chính sách giảm nghèo đa chiều, kỹ năng phân tích, dự báo các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại địa bàn.

“Đổi mới phương thức quản lý và thu hút nguồn lực cũng là những nội dung mà Hương Trà đã và đang hướng đến. Trên tinh thần sát thực tế, gắn với tình huống cụ thể ở cơ sở, bên cạnh tập trung đào tạo các phương pháp huy động tối đa nguồn lực và đẩy mạnh xã hội hóa, Hương Trà sẽ nâng cao vai trò lực lượng làm công tác giảm nghèo trong việc trở thành “cầu nối”, chủ động phối hợp với các doanh nghiệp tại Khu Công nghiệp Tứ Hạ và các cụm công nghiệp để tạo việc làm bền vững cho hộ nghèo, cận nghèo”, ông Tú cho biết.

Bài, ảnh: MINH TRANG