Chất vấn Bộ trưởng Giáo dục: Trường Đại học có đủ lực để chuyển giao công nghệ?

Nội dung chất vấn tập trung vào thực trạng và các giải pháp nhằm phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học, đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội. Ngoài ra, các đại biểu cũng quan tâm đến Nghị quyết 57 về việc các trường đại học thực hiện chuyển giao công nghệ; thực hiện các quy định pháp luật về dạy thêm, học thêm; công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận chất vấn chiều 19/6

Tham gia chất vấn, Đại biểu Nguyễn Hữu Thông – Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Thuận đặt vấn đề: Nghị quyết số 57 của Trung ương giao trách nhiệm cho các trường đại học trong việc nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, đổi mới sáng tạo. Nhưng để thực hiện được điều đó, các trường đại học cần phải có thực lực để đảm nhiệm. Xin Bộ trưởng cho biết đánh giá của Bộ trưởng về tiềm lực khoa học công nghệ của các trường đại học hiện nay? Với tiềm lực như vậy, liệu có thể đảm nhiệm tốt sứ mệnh nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ không? Những kiến nghị và giải pháp nào của Bộ trưởng để phát triển vấn đề này?

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trả lời chất vấn đại biểu Nguyễn Hữu Thông

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, Nghị quyết số 57 đã mở ra nhiều cơ hội cho các trường trong phát triển khoa học công nghệ. Tuy nhiên, để tận dụng được cơ hội này, bản thân các trường phải có thực lực vững vàng. Đánh giá tiềm lực khoa học và công nghệ của các trường đại học là một việc không dễ. Theo ông, khi nói đến tiềm lực này, trước tiên phải xét đến yếu tố con người đội ngũ chuyên gia, cán bộ khoa học, sau đó là truyền thống đào tạo, các sản phẩm khoa học – công nghệ đã được tạo ra và chuyển giao, rồi đến hạ tầng như các phòng thí nghiệm, trang thiết bị.

Bộ trưởng dẫn chứng, hiện nay có hơn 40 trường đại học trực thuộc Bộ, với khoảng 840 phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, hầu hết các phòng thí nghiệm này là quy mô nhỏ, cấp bộ môn, chủ yếu phục vụ thực hành cho sinh viên và hỗ trợ giảng viên trong công bố bài báo, chứ chưa đủ điều kiện để tạo ra sản phẩm khoa học – công nghệ có khả năng chuyển giao hay thương mại hóa ở quy mô lớn. Trong khi đó, cả nước hiện chỉ có khoảng 15–16 phòng thí nghiệm trọng điểm cấp quốc gia, trong đó Đại học Bách khoa Hà Nội có một phòng. Các phòng này có tiềm lực tốt, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị, nhưng số lượng quá ít so với nhu cầu.

Bộ trưởng cho biết thêm, thông qua hai dự án lớn được Bộ triển khai trong thời gian qua, đã hình thành được 16 phòng thí nghiệm mới, tuy nhiên các phòng này cũng chỉ có quy mô nhỏ, với vốn đầu tư từ 20 đến 30 tỷ đồng/phòng. Không những quy mô nhỏ, các phòng thí nghiệm hiện nay còn được đầu tư ở những thời điểm khác nhau, thiết bị có nguồn gốc xuất xứ và công nghệ khác nhau, dẫn đến tính kết nối và hệ thống không cao.

Từ thực trạng đó, ông Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh: “Muốn các trường đại học có thể gánh vác sứ mệnh nghiên cứu, chuyển giao khoa học – công nghệ, thì trước hết phải thực hiện một cuộc hiện đại hóa toàn diện hạ tầng nghiên cứu. Đó là điều kiện tiên quyết.”

T.HÀ