Châu Âu chuẩn bị cho tình huống xấu nhất

Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen.

Các nhà chế biến phế liệu đã bắt đầu đóng cửa các nhà máy, và các quan chức EU đang khẩn trương chuẩn bị một kế hoạch cứu trợ. Nhưng các nhà kinh tế chỉ ra rằng hành động của Washington chỉ làm trầm trọng thêm một vấn đề căn bản hơn nhiều.

Tình hình nguy cấp

Thị trường nội khối châu Âu đang thiếu hụt nguyên liệu thô, vì phế liệu, không giống như thành phẩm, được vận chuyển ra nước ngoài mà không mất phí. Kết quả là, các công ty khắp nơi đang ngừng chế biến và nấu chảy lại.

Hiệp hội Công nghiệp Nhôm Châu Âu (European Aluminium) yêu cầu Brussels phải khẩn trương đưa ra quyết định: tình hình đang rất nguy cấp.

"Các nhà máy đang cắt giảm công suất và đối với các nhà chế biến của chúng tôi, vấn đề không còn là lợi nhuận giảm nữa mà chỉ đơn giản là sự tồn tại", tờ Financial Times dẫn lời người đứng đầu hiệp hội Paul Voss, cảnh báo.

Theo ông, "chỉ còn vài tuần nữa để khắc phục tình hình".

Các biện pháp khẩn cấp

Theo tờ Financial Times, EU đang xem xét các biện pháp để cứu ngành công nghiệp này. Cụ thể, Ủy ban Châu Âu đang cân nhắc phương án áp dụng thuế đối với tất cả kim loại phế liệu xuất khẩu.

Theo các nhà quan sát, về mặt lý thuyết, điều này có thể hỗ trợ ngành luyện kim. Tuy nhiên, ý tưởng này khá khó thực hiện và hiệu quả của nó vẫn còn nhiều nghi vấn.

"Về mặt hình thức, luôn có thể biến phế liệu thành kim loại cán và do đó tránh được thuế", Mikhail Khachaturyan, phó giáo sư Khoa Phát triển Chiến lược và Đổi mới tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga, giải thích.

Ông nói thêm rằng hiện nay, các nhà máy lọc dầu có thể dễ dàng chuyển đến Mỹ hơn nhiều, và đó chính xác là điều mà Washington mong muốn.

"EU xuất khẩu 1,2-1,3 triệu tấn phế liệu nhôm mỗi năm. Phí xuất khẩu sẽ dẫn đến việc giảm lượng phế liệu thu gom. Theo đó, đầu tư vào việc phân loại và tháo dỡ phế liệu sẽ giảm. Kết quả là nguồn nguyên liệu thô của chính châu Âu cũng sẽ giảm", Boris Bogoutdinov, đối tác quản lý của công ty tư vấn 2B Dialog, nhấn mạnh.

Cạnh tranh cao

Chuyên gia tài chính Alexey Ponomarev lưu ý rằng trợ cấp điện cho các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng và giảm thuế có thể giúp ích. Tuy nhiên, trong trường hợp này, chỉ những công ty lớn trong ngành mới có thể tồn tại.

Và các nhà luyện kim châu Âu rất khó chuyển hướng từ thị trường Mỹ sang các thị trường khác. Họ đang cân nhắc Đông Á, Châu Phi, Nam Mỹ. Nhưng lại có sự cạnh tranh với Nga, Trung Quốc, Mỹ, Brazil và Argentina.

"Các nhà sản xuất Trung Quốc nhận được sự hỗ trợ quy mô lớn từ chính phủ, trong khi các nhà sản xuất Mỹ được tiếp cận nguồn năng lượng và nguyên liệu thô giá rẻ.

Ngành công nghiệp châu Âu buộc phải hoạt động trong điều kiện giá nguyên liệu thô cao với sự hỗ trợ hạn chế từ chính phủ", Nadezhda Kapustina, giáo sư tại Khoa An ninh Kinh tế và Quản lý Rủi ro thuộc Đại học Tài chính Liên bang Nga, cho biết.

Điều chính

Để phục hồi ngành công nghiệp, cần phải giảm chi phí sản xuất, chủ yếu là chi phí năng lượng. Cần khí đốt giá rẻ, nhưng chính châu Âu đã từ chối nguồn cung cấp từ Nga. Hai năm trước, điều này đã gây ra một cuộc khủng hoảng: gần một nửa số nhà máy nhôm phải ngừng hoạt động.

"Ngành kinh tế này của Đức đang bên bờ vực tuyệt chủng", Chủ tịch Aluminium Deutschland (AD) Rob van Gils đã cảnh báo vào thời điểm đó.

Kể từ đó, tình hình ngày càng tồi tệ hơn. Và thuế quan của Washington cuối cùng có thể sẽ phá hủy ngành công nghiệp này. Cuối cùng, các chuyên gia cho rằng chỉ có việc quay lại với các chính sách hợp lý mới có thể cứu được các nhà sản xuất châu Âu.

Nếu không, triển vọng của nhiều lĩnh vực kinh tế, bao gồm cả luyện kim, sẽ rất ảm đạm. Tuy nhiên, Brussels, vốn đang thúc đẩy một dự án từ bỏ hoàn toàn dầu khí Nga, lại không muốn giải quyết vấn đề một cách thực sự.

Mai Phương