Châu Âu sẽ trả giá đắt vì mục tiêu khí thải 2035
Mercedes-Benz cùng nhiều nhà cung ứng cảnh báo quy định khí thải 2035 có thể khiến ngành ôtô châu Âu tụt hậu, khi chi phí sản xuất leo thang và phải phụ thuộc nguồn cung từ Trung Quốc.
Các mục tiêu cắt giảm khí thải CO₂ từ xe hơi của Liên minh châu Âu (EU), bao gồm lộ trình giảm 100% vào năm 2035, "không còn khả thi" trong bối cảnh hiện nay.
Trong một báo cáo của Bloomberg vào năm 2022, châu Âu cần ít nhất 65 triệu trụ sạc, tương đương khoản đầu tư lên đến 134 tỷ USD, mới đáp ứng được mục tiêu khí thải vào năm 2035.
Đây là cảnh báo được lãnh đạo Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô châu Âu (ACEA) và Hiệp hội các nhà cung ứng linh kiện ôtô châu Âu (CLEPA) đưa ra hôm thứ Tư. Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen dự kiến sẽ gặp gỡ lãnh đạo các tập đoàn ôtô vào ngày 12/9 để thảo luận về tương lai ngành công nghiệp này.
Ngành ôtô châu Âu đang phải đối mặt với hai thách thức lớn: sự cạnh tranh gay gắt từ xe điện Trung Quốc và các mức thuế mới của Mỹ. Trong thư gửi bà von der Leyen, Tổng giám đốc Mercedes-Benz Ola Kaellenius và ông Matthias Zink – Giám đốc điều hành mảng hệ truyền động và khung gầm của Schaeffler AG – khẳng định họ vẫn cam kết mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Không chỉ đi sau về công nghệ xe điện, các thương hiệu châu Âu vẫn còn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung nguyên liệu thô cũng như pin điện từ Trung Quốc.
Tuy nhiên, các lãnh đạo ngành cảnh báo châu Âu đang rơi vào tình trạng phụ thuộc gần như hoàn toàn vào châu Á trong lĩnh vực pin, cơ sở hạ tầng sạc điện chưa đồng bộ, chi phí sản xuất cao hơn và rào cản thuế quan từ Mỹ.
Theo quy định hiện hành, EU đặt mục tiêu giảm 55% khí thải CO₂ đối với ôtô và 50% đối với xe van vào năm 2030 (so với mức năm 2021), tiến tới cắt giảm 100% vào năm 2035. Tuy nhiên, các hiệp hội cho rằng việc đạt được những con số này trong thực tế là bất khả thi. Hiện tại, xe điện chỉ chiếm khoảng 15% thị phần xe mới tại EU, trong khi xe van điện đạt mức 9%.
Nỗi lo của CEO Mercedes-Benz không phải không có cơ sở. Trong nửa đầu năm 2025, xe thuần điện chỉ chiếm 8,4% tổng doanh số toàn cầu của hãng, giảm so với 9,7% cùng kỳ năm ngoái.
Bức thư này nhấn mạnh: "Đáp ứng những mục tiêu cứng nhắc về khí thải CO₂ cho ôtô và xe van vào năm 2030 và 2035, trong bối cảnh ngày nay, đơn giản là không thể". Các lãnh đạo cũng cho rằng quy định và mức phạt pháp lý sẽ không đủ để thúc đẩy quá trình chuyển đổi.
Theo họ, xe điện chắc chắn sẽ đóng vai trò chủ đạo, nhưng EU cần để ngỏ không gian phát triển cho các công nghệ khác như xe PHEV, xe EREV, động cơ đốt trong tiết kiệm nhiên liệu, xe chạy bằng hydro và các loại nhiên liệu phi carbon. Đồng thời, họ cũng đề nghị xem xét lại quy định khí thải đối với xe tải hạng nặng và xe buýt.
Trên thực tế, việc ép buộc chuyển đổi sang các phương tiện thuần điện là một nước đi "tự bắn vào chân mình" của EU, khiến các doanh nghiệp tại thị trường này mất đi tính cạnh tranh với các đối thủ đến từ Trung Quốc.
Hồi tháng 3, Ủy ban châu Âu đã đồng ý gia hạn thêm thời gian để các nhà sản xuất ôtô đáp ứng các mục tiêu cắt giảm khí thải vốn được ấn định cho năm 2025. Ngoài ra, một số thành viên trong nhóm trung hữu của bà von der Leyen cũng đã kêu gọi EU rút lại kế hoạch cấm hoàn toàn động cơ đốt trong từ năm 2035.
