Chiến lược thu hút FDI trong kỷ nguyên mới - xanh và bền vững
Môi trường đầu tư tại Việt Nam đã liên tục được cải thiện thông qua cải cách hành chính, hoàn thiện pháp luật, nâng cấp hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nhờ đó, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn quốc tế lớn.
Theo Bộ Tài chính, tính lũy kế đến hết tháng 3/2025, Việt Nam có hơn 42.700 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký đạt hơn 510 tỷ USD. Vốn thực hiện lũy kế ước đạt gần 327 tỷ USD, bằng gần 64,2% tổng vốn đầu tư đăng ký còn hiệu lực. Môi trường đầu tư tại Việt Nam đã liên tục được cải thiện thông qua cải cách hành chính, hoàn thiện pháp luật, nâng cấp hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nhờ đó, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn của các tập đoàn quốc tế lớn.
Dòng vốn của các Tập đoàn Samsung, Intel, Foxxcon, Amkor ... vẫn đang chảy vào Việt nam. Riêng năm 2024, FDI đóng góp 16,5% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, gần 72% tổng kim ngạch xuất khẩu, hơn 20 tỷ USD vào ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, thống kê sơ bộ cho thấy, khu vực FDI đã góp phần giải quyết khoảng hơn 5 triệu việc làm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đem lại nguồn thu nhập khả quan cho người lao động.
Theo Bộ Tài chính, tính lũy kế đến hết tháng 3/2025, Việt Nam có hơn 42.700 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đăng ký đạt hơn 510 tỷ USD
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung nhấn mạnh: “Về phía Chính phủ, Chúng tôi quyết tâm cải cách sâu rộng ở nhiều khâu, từ chính sách thuế, thủ tục hải quan đến các quy trình đầu tư. Mục tiêu là nâng cao hiệu suất, rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí và góp phần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam”.
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh thế giới đang có nhiều biến động, làm dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Dòng vốn FDI trên thế giới cũng dần thay đổi theo hướng giảm phụ thuộc vào một quốc gia mà thay bằng gia tăng đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, R&D, trí tuệ nhân tạo cũng như gắn với các tiêu chuẩn ESG, năng lượng tái tạo, giảm phát thải. Bên cạnh đó, yếu tố an toàn chuỗi cung ứng và ổn định chính trị ngày càng được xem là nền tảng trong các quyết định đầu tư.
Đối với Việt Nam, lợi thế cạnh tranh không chỉ đến từ quy mô thị trường gần 100 triệu dân với tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng và mức tiêu dùng gia tăng nhanh chóng, mà còn nhờ mạng lưới 17 hiệp định thương mại tự do, trong đó có nhiều FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và RCEP… Là một trong những nền kinh tế có độ mở cao nhất thế giới, với tỷ lệ kim ngạch thương mại trên GDP lên tới gần 200%, cùng với hạ tầng không ngừng được nâng cấp, môi trường kinh doanh cải thiện, chính trị ổn định và chính sách ưu đãi hấp dẫn, Việt Nam tiếp tục là điểm đến lý tưởng cho dòng vốn FDI.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung phát biểu tại sự kiện
Ông Chaturon Thipphiansak - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH SCG Việt Nam, doanh nghiệp được biết đến là doanh nghiệp tiên phong trong phát triển xanh và bền vững đề xuất: “Các doanh nghiệp cần có chiến lược địa phương hóa và nâng cao khả năng thích ứng để ứng phó với những biến động về kinh tế toàn cầu, chi phí nhiên liệu và nguồn cung xanh, hay các tiêu chuẩn ESG nghiêm ngặt. Tại SCG, chúng tôi xem sự chuyển đổi này là cơ hội để tiên phong thông qua các sản phẩm bền vững, hoạt động kinh doanh có đạo đức và quan hệ đối tác mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy quá trình tăng trưởng xanh của Việt Nam”.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với khát vọng tăng tốc để đạt được hai mốc mục tiêu phát triển quan trọng vào năm 2030 và 2045. Trọng tâm là vượt qua nguy cơ tụt hậu, tránh rơi vào bẫy thu nhập trung bình, trong đó tốc độ tăng trưởng kinh tế cần đạt trên 8% vào năm 2025 và phấn đấu hai con số ở giai đoạn tiếp theo. Tuy nhiên, mục tiêu này được đặt ra trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng, khó lường, nhất là những điều chỉnh chính sách thuế quan từ Hoa Kỳ, quốc gia có ảnh hưởng lớn đến dòng chảy thương mại và đầu tư toàn cầu.
Bà Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược cho biết: “Mục tiêu của những hoạt động này nhằm hướng tới việc trong thời gian sắp tới, chúng ta sẽ hình thành được một chiến lược Fdi trong kỷ nguyên mới để phát huy hiệu quả và sự lan tỏa của các doanh nghiệp Fdi trong nền kinh tế Việt Nam, một vấn đề mà trong rất nhiều năm qua chúng ta đã mong đợi. Và đồng thời đây cũng là những những thông tin hết sức quan trọng để cho các cơ quan của Đảng, Nhà nước thực hiện hoạch định chính sách liên quan tới phát triển kinh tế của Việt Nam trong thời gian tới và đặc biệt là mục tiêu để chúng ta đạt được mức tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026- 2030.”
Dù đạt nhiều thành quả, nhưng trong thu hút và sử dụng FDI vẫn còn hạn chế. Đơn cử như, quy mô và trình độ công nghệ của các dự án FDI còn hạn chế; nhiều dự án chưa thực sự tạo giá trị gia tăng cao. Thiếu liên kết giữa khu vực doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước. Tỷ lệ nội địa hóa thấp, khiến doanh nghiệp trong nước chưa tham gia sâu được vào các chuỗi giá trị. Những rào cản về thủ tục hành chính, giải phóng mặt bằng, một số quy định về môi trường, phòng cháy chữa cháy, thuế ..... vẫn đang là trở ngại, tạo gánh nặng hơn, ảnh hưởng trực tiếp với hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp FDI.
Các nhà đầu tư cũng gặp phải khó khăn do nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu hụt, cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Hiện tượng chuyển giá, gian lận thương mại vẫn xảy ra, đặc biệt là vấn đề “đội lốt, tráng men xuất xứ” sản phẩm. Hy vọng rằng, với những giải pháp cụ thể từ các bộ ngành, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam sẽ kiến tạo được một môi trường đầu tư cạnh tranh, hiện đại, hiệu quả - không chỉ cho doanh nghiệp trong nước mà cả khối doanh nghiệp FDI đã, đang và sẽ chọn Việt Nam làm điểm đến.
