Chính quyền Trump 2.0 sai lầm chồng chất

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang đối mặt với loạt sai sót nghiêm trọng, kéo theo những hệ lụy đau đầu cho chính quyền. Ảnh: Reuters.

Từ vụ Garcia cho đến rắc rối tại Lầu Năm Góc, đến những ghế nóng thay đổi chóng mặt ở Sở Thuế vụ (IRS), tất cả đều cho thấy: Ông Trump đang mang “người ngoài cuộc” vào hệ thống hành chính - với hệ quả là sự xáo trộn và bất ổn.

Trong khi đó, vụ kiện từ Harvard được nhiều người xem là hành động phản kháng trước nỗ lực của chính quyền nhằm cắt giảm ngân sách nghiên cứu và kiềm chế các phong trào phản đối trong khuôn viên trường đại học.

Thượng nghị sĩ John Kennedy (đảng Cộng hòa, bang Louisiana) gọi đây là “một cú trượt” nhưng bác bỏ khả năng đây là phần của một chuỗi sai lầm có hệ thống.

Tuy nhiên, chuỗi sự cố gần đây lại cho thấy một mô hình đáng lo ngại của các quyết định sai lầm không cần thiết, làm phức tạp thêm những chính sách vốn đã gây tranh cãi và chia rẽ.

"Trục trặc" trục xuất

Một “sai sót hành chính” đã dẫn đến việc trục xuất nhầm một người đàn ông sống tại Maryland - Kilmar Abrego Garcia - châm ngòi cho vụ kiện lớn nhất nhằm vào chính sách trục xuất của ông Trump tính đến thời điểm này.

Tòa án Tối cao sau đó ra phán quyết yêu cầu Nhà Trắng "tạo điều kiện" để ông Garcia quay lại Mỹ. Nhưng đến nay, chính quyền vẫn chưa có hành động thực chất nào để hồi hương ông.

Bê bối Signalgate

Một sai lầm khác đến từ việc cố vấn an ninh quốc gia của Trump vô tình thêm một phóng viên vào nhóm trò chuyện Signal - từ đó hé lộ việc Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth chia sẻ thông tin nhạy cảm.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth bị tố làm lộ thông tin mật của Nhà Trắng trên ứng dụng Signal. Ảnh: Reuters.

Dù sự cố tưởng chừng đã được dàn xếp, sóng gió lại nổi lên khi Lầu Năm Góc bắt đầu loại bỏ hàng loạt nhân sự thân tín của Hegseth. Theo các báo cáo mới, ông Hegseth tiếp tục chia sẻ thông tin mật trong một nhóm Signal khác.

Bức thư gửi Harvard

Một lá thư được cho là gửi đi nhầm đã dẫn đến cuộc đối đầu pháp lý giữa Nhà Trắng và Đại học Harvard. Mặc dù chính quyền không thừa nhận đây là lỗi, các quan chức cho biết mục đích ban đầu của bức thư là để hai bên ngồi lại đàm phán - chứ không phải đẩy Harvard đến hành động kiện tụng.

Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon khẳng định trên CNBC rằng: “Lá thư được soạn ra với thiện chí nối lại đối thoại”. Tuy nhiên, bức thư do 3 quan chức chính phủ ký tên có thể đã được gửi đi quá sớm.

Hỗn loạn tại Sở Thuế vụ

Trong chưa đầy 100 ngày đầu nhiệm kỳ thứ hai của Trump, đã có nhiều quyền Tổng cục trưởng Sở Thuế vụ (IRS) lần lượt từ chức.

Một số người ra đi để phản đối việc chia sẻ dữ liệu thuế cho cơ quan nhập cư. Gary Shapley - quyền ủy viên mới nhất - là một người tố giác nội bộ, cáo buộc Bộ Tư pháp cố tình làm chậm cuộc điều tra về Hunter Biden, con trai Tổng thống Joe Biden.

Chỉ vài ngày sau, ông bị loại khỏi vị trí, được cho là sau khi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent phàn nàn rằng mình bị loại khỏi quá trình bổ nhiệm.

Chiêu bài thuế quan và bảng số liệu “kỳ quái”

Việc Tổng thống Trump công bố loạt thuế quan đáp trả, tạm hoãn với tất cả quốc gia trừ Trung Quốc, không phải là một sai lầm. Tuy nhiên, bảng số liệu khổng lồ được ông Trump sử dụng lại đưa ra các con số khiến các nhà kinh tế phải “lắc đầu ngán ngẩm”.

Danh sách các mức thuế đối ứng mà ông Trump tuyên bố sẽ áp với hàng loạt quốc gia vào ngày 2/4. Ảnh: Reuters.

Tuy vậy, thị trường chứng khoán đã phản ứng tích cực sau khi Wall Street Journal đưa tin Bộ trưởng Bessent trấn an giới đầu tư rằng cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung có thể “hạ nhiệt”.

Trong khi đó, phát ngôn viên Karoline Leavitt khẳng định tại buổi họp báo hôm 22/4 rằng chính quyền đã đạt tiến triển trong việc đàm phán thỏa thuận thương mại với 18 quốc gia. Tuy nhiên, thời điểm các hiệp định này được ký kết vẫn chưa rõ ràng.

Sa thải, tuyển dụng, rồi lại sa thải

Tại Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk dẫn dắt – vốn được thành lập để cải cách bộ máy chính phủ – những sai lầm gần như là... mặc định.

Một loạt quyết định sa thải, tái bổ nhiệm rồi lại sa thải những nhân viên liên quan đến an toàn hạt nhân ở Texas và an ninh lưới điện ở Tây Bắc Thái Bình Dương khiến dư luận đặt câu hỏi về năng lực quản trị của DOGE. Một số người bị sa thải không rõ lý do và hiện có nguy cơ bị sa thải lại sau một phán quyết của tòa án California.

Việc cắt giảm nhân sự chưa dừng lại. Nhiều cơ quan liên bang được cho là sẽ tiếp tục chương trình “tinh giản biên chế”.

Bộ Hiệu quả Chính phủ do tỷ phú Elon Musk dẫn dắt đã liên tiếp mắc phải những sai lầm. Ảnh: Reuters.

“Không ai có thể hoàn hảo”, Musk nói trong Phòng Bầu dục hồi tháng 2. “Chúng tôi sẽ mắc lỗi, nhưng sẽ nhanh chóng sửa chữa”.

Ông cũng thừa nhận một ví dụ điển hình: “Chúng tôi vô tình cắt ngân sách phòng chống Ebola, nhưng sau đó đã khôi phục lại”. Tuy nhiên, các báo cáo độc lập cho thấy vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng về việc nguồn tài trợ này đã được cấp lại.

Những điều không còn là “sai sót”

Đáng lo ngại hơn cả là những chính sách được đưa ra một cách chủ đích. Theo một số báo cáo của CNN gần đây, chính quyền Trump bị cáo buộc “giảm nhẹ” kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học khí hậu liên bang, dù mức CO₂ trong khí quyển đang ở mức cao kỷ lục.

Dự thảo ngân sách mới của Trump cắt giảm các chương trình thiết yếu như Head Start (hỗ trợ trẻ em nghèo) và trợ cấp sưởi ấm mùa đông – đẩy trẻ em và người cao tuổi vào tình thế khó khăn.

Trong khi các khoản cứu trợ thiên tai bị đình trệ, tiền lại được ưu tiên giải ngân cho các bang do đảng Cộng hòa lãnh đạo, làm dấy lên cáo buộc thiên vị chính trị.

Phương Linh