Cho vay đối với doanh nghiệp khởi sắc

Đa dạng hệ sinh thái

Số liệu thống kê từ các ngân hàng thương mại cho thấy, tính đến cuối quý I/2025, tăng trưởng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp tại các ngân hàng niêm yết đạt trung bình trên 4,6% - cao hơn so với mức 4,3% của nhóm tín dụng cá nhân.

Một số ngân hàng có dư nợ cho vay khách hàng doanh nghiệp tăng khá như SHB, MSB tăng trên 9% dẫn đầu hệ thống, LPBank tăng 6,2% vượt gần một nửa kế hoạch năm 2025 sau khi kết thúc quý I/2025. Ông Lê Hoài Ân, chuyên gia phân tích cao cấp tại FILI cho rằng, dòng vốn tín dụng đang quay trở lại khu vực doanh nghiệp với cường độ rõ rệt hơn so với hai năm qua. Điều này phản ánh sự chủ động đầu tư trở lại từ các doanh nghiệp ngành sản xuất, hạ tầng và tiêu dùng - những lĩnh vực có độ nhạy cao với chu kỳ kinh tế.

Theo phân tích của Công ty Chứng khoán MB (MBS), nhóm ngân hàng có định hướng chuyên doanh với trọng tâm là doanh nghiệp vừa và lớn hiện nay đã chuyển dịch mạnh danh mục tín dụng từ bán lẻ sang tập trung vào các giải pháp tài trợ chuỗi và quản lý dòng tiền. Mỗi ngân hàng đều có chiến lược thế mạnh riêng, chẳng hạn Techcombank hiện có trên 60% dư nợ dành cho khối doanh nghiệp lĩnh vực bất động sản công nghiệp, hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), tiện ích và viễn thông. Dư nợ cho vay các doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái của Techcombank trong quý I/2025 tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, MSB tập trung tín dụng vào các doanh nghiệp công nghiệp, năng lượng, kết hợp với các giải pháp tài trợ xuất khẩu và bảo lãnh đầu tư, còn SHB thì định hướng mở rộng mảng cho vay doanh nghiệp xây dựng và hạ tầng…

Thực tế thị trường cho thấy, hiện nay sức hấp thụ vốn của cộng đồng doanh nghiệp đang có sự khởi sắc đáng kể. Những lĩnh vực thu hút nguồn vốn vay cao nhất các tháng đầu năm được các ngân hàng thương mại ghi nhận là công nghiệp chế biến - chế tạo; hạ tầng logistics - khu công nghiệp; dịch vụ tiêu dùng - bán lẻ hiện đại và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Ông Nguyễn Trí Bình, Công ty cổ phần Phân tích Đầu tư An Việt cho rằng, trong bối cảnh nhu cầu mở rộng nhà xưởng, đầu tư máy móc tăng trở lại, nhu cầu tài trợ đầu tư lớn từ các dự án hợp tác PPP mở rộng khu công nghiệp, nhóm ngân hàng chuyên doanh đang có nhiều lợi thế tăng trưởng tín dụng theo chiều sâu do khách hàng chủ yếu nằm trong hệ sinh thái tập trung ít bị cạnh tranh bởi Fintech hay công ty tài chính tiêu dùng. Việc mở rộng tăng trưởng cho vay doanh nghiệp cũng sẽ khiến các ngân hàng đa dạng hóa thu nhập. Theo đó, ngân hàng không chỉ thu nhập từ lãi vay mà sẽ tăng thêm đáng kể các nguồn thu từ dịch vụ bảo lãnh, thanh toán quốc tế, tư vấn tài chính…

Phân hóa và rủi ro chất lượng tín dụng

Mặc dù hầu hết các công ty chứng khoán nhận định rằng tăng trưởng tín dụng doanh nghiệp đang là động lực chính để các ngân hàng chuyên doanh kỳ vọng đạt và vượt các mục tiêu kinh doanh năm 2025. Tuy nhiên, áp lực đối với nhóm ngân hàng có tỷ trọng dư nợ cho vay doanh nghiệp cao cũng đang khá rõ rệt.

Theo báo cáo kết quả kinh doanh của các ngân hàng như Techcombank, HDBank, MSB, SHB, MB, LPBank… có thể thấy, dù cùng tập trung cho vay doanh nghiệp nhưng mỗi ngân hàng đều có mối lo ngại riêng phát sinh các rủi ro liên quan đến nợ xấu, áp lực biên lãi và các rủi ro chu kỳ liên quan đến tài sản đảm bảo.

Chẳng hạn, MBS cho rằng hiện nay Techcombank đang có lợi thế mạnh từ hệ sinh thái khép kín với dự báo tăng trưởng tín dụng năm 2025 đạt mức 16,4%, lợi nhuận của ngân hàng này được đảm bảo khá tốt do biên lãi ròng (NIM) ổn định ở mức 3,7- 4,0% nhờ biên lãi tốt và nguồn tiền gửi chi phí thấp từ tiền gửi không kỳ hạn. Tuy nhiên NIM của Techcombank có thể chịu áp lực nếu lãi suất đầu ra tiếp tục giảm.

Đối với HDBank, nhóm khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa, những khách hàng ở lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, logistics đô thị và chuỗi doanh nghiệp trong hệ sinh thái VietJet, HD Saison… sẽ là động lực tăng trưởng tín dụng các tháng cuối năm, tuy nhiên chất lượng tín dụng khi mở rộng quy mô tăng trưởng sẽ là yếu tố ngân hàng cần gia tăng quản trị để không phát sinh nợ xấu. Trong khi đó, LPBank đang tập trung mạnh vào nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa ở khu vực nông thôn có lợi thế vốn rẻ từ khoản vay ADB, nhưng rủi ro liên quan đến tài sản đảm bảo của khách hàng là yếu tố mà ngân hàng cần chú ý để nâng cao năng lực thẩm định và quản lý tín dụng.

Ở khía cạnh đầu tư, các chuyên gia cho rằng từ nay đến cuối năm, nhóm ngân hàng có tỷ trọng cho vay doanh nghiệp cao vẫn sẽ là nhóm ngân hàng duy trì được tăng trưởng về doanh thu, lợi nhuận và tăng giá cổ phiếu. SSI Research cho rằng, nhóm ngân hàng như ACB, TPBank, Techcombank, VIB, HDBank, VPBank dự kiến có thể tăng trưởng lợi nhuận trên 18% trong năm 2025 và là “điểm sáng” trong bức tranh chung về tăng trưởng tín dụng toàn ngành kinh tế. Nhóm ngân hàng này cũng sẽ là nhóm thu hút mạnh giới đầu tư chứng khoán khi đáp ứng các yếu tố kỳ vọng giúp tăng trưởng lợi nhuận, bao gồm tỷ lệ cho vay doanh nghiệp tăng trưởng cao, tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn lớn, tỷ lệ suất lợi nhuận trên vốn (ROE) trên 20%, tỷ lệ nợ xấu dưới 2% tổng dư nợ tín dụng của mỗi ngân hàng.

Thạch Bình