Chọn nguyện vọng đại học không chỉ để đậu, mà để đúng

Năm 2024 ghi nhận 733.652 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học, trong đó 673.586 bạn trúng tuyển, nhưng có đến hơn 122.000 thí sinh (18%) đã từ chối nhập học sau đợt đầu - theo Bộ Giáo dục & Đào tạo. Tình trạng này một phần bắt nguồn từ sai lầm khi lựa chọn ngành nghề và trường học.

Chọn ngành theo “trend” dẫn đến chán nản, bỏ học

Theo phân tích từ các chuyên gia tuyển sinh, nhiều thí sinh vẫn mắc những sai lầm đáng tiếc như chọn ngành theo trào lưu, không dựa trên sở thích và năng lực cá nhân dẫn đến cảm giác chán nản, thậm chí bỏ học giữa chừng; hoặc ưu tiên trường đại học có tên tuổi dù điểm chuẩn vượt xa khả năng, khiến mất đi nhiều cơ hội trúng tuyển ở các nguyện vọng phù hợp hơn.

Không ít trường hợp chọn trường trước khi cân nhắc ngành học, trong khi ngành mới là yếu tố quyết định nghề nghiệp và đam mê lâu dài. Bên cạnh đó, nhiều thí sinh không nghiên cứu kỹ các phương thức xét tuyển, bỏ sót các tổ hợp môn và hình thức xét tuyển riêng như học bạ, điểm thi năng lực hay chứng chỉ quốc tế, dẫn đến hồ sơ thiếu sót hoặc bỏ lỡ cơ hội vào đại học, dù có điểm thi tốt nghiệp THPT.

Theo TS. Nguyễn Trọng Trung, Phó Hiệu trưởng MIT Uni., cần có những định hướng chiến lược trong việc chọn nguyện vọng đại học năm 2025”. Ảnh: ĐVCC

Các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh tỷ lệ bỏ học sau trúng tuyển ngày càng tăng, việc hướng nghiệp sớm, chọn đúng ngành theo năng lực và đam mê, đồng thời xây dựng chiến lược nguyện vọng thông minh là điều cần thiết để giảm thiểu rủi ro và giúp thí sinh vững vàng trên con đường học tập và sự nghiệp.

TS. Nguyễn Trọng Trung, Phó Hiệu trưởng phụ trách Tuyển sinh & Truyền thông, Trường Đại học Công nghệ Miền Đông chia sẻ: “Năm nào cũng có những em học sinh đủ năng lực nhưng trượt đại học chỉ vì chọn nguyện vọng không hợp lý. Đừng để nguyện vọng trở thành rào cản, hãy để nó là bệ phóng cho tương lai”.

Làm sao để đăng ký nguyện vọng hiệu quả

Để đăng ký nguyện vọng hiệu quả, thí sinh cần bắt đầu từ việc tự đánh giá năng lực, sở thích, chọn ngành học mà bản thân thực sự hứng thú và có khả năng theo đuổi lâu dài.

Việc sắp xếp nguyện vọng cũng đóng vai trò quan trọng: thay vì đặt những “nguyện vọng mơ ước” vượt quá khả năng lên đầu danh sách, thí sinh nên cân nhắc thứ tự ưu tiên một cách thực tế để không bỏ lỡ những cơ hội phù hợp hơn. Đồng thời, cần tìm hiểu kỹ thông tin tuyển sinh của từng trường, từ phương thức xét tuyển, ngành đào tạo, học phí, học bổng cho đến cơ hội việc làm sau tốt nghiệp.

Trường Đại học Công nghệ Miền Đông hướng dẫn đăng ký nguyện vọng đại học năm 2025. Ảnh: ĐVCC

Ngoài ra, thí sinh nên tận dụng các phương thức xét tuyển riêng như xét học bạ, điểm đánh giá năng lực, đây là hình thức được nhiều trường áp dụng, trong đó có Trường Đại học Công nghệ Miền Đông (MIT University Vietnam), nhằm giúp tăng xác suất trúng tuyển cho các thí sinh phù hợp.

Làm sao để chọn trường cho đúng

Trong xu hướng giáo dục đại học hiện nay, các trường không chỉ dừng lại ở việc giảng dạy kiến thức chuyên môn, mà còn tích cực cải thiện trải nghiệm học tập và tăng cường kết nối với nhu cầu thực tế của thị trường lao động. Những yếu tố như cơ sở vật chất hiện đại, chương trình đào tạo ứng dụng, hay hợp tác với doanh nghiệp đang dần trở thành tiêu chí hàng đầu khi học sinh – phụ huynh cân nhắc chọn trường.

Tại khu vực phía Nam, một số đại học ngoài công lập đã có những bước chuyển mình rõ rệt. Trường Đại học Công nghệ Miền Đông (MIT Uni., mã trường MIT) là một trong số đó. Sinh viên tại MIT Uni. được học tập trong môi trường trang bị đầy đủ phòng thí nghiệm công nghệ, mô phỏng y khoa, studio truyền thông, xưởng thực hành ô tô,… Từ năm học 2023, trường còn triển khai chương trình đào tạo cá nhân hóa, lồng ghép kỹ năng nghề nghiệp và kỹ năng mềm vào từng học kỳ.

Sinh viên khối ngành Công nghệ - Kỹ thuật MIT Uni. nhận được trải nghiệm môi trường học tập hiện đại. Ảnh: ĐVCC

Đặc biệt, việc tăng cường liên kết với doanh nghiệp trong công tác thực tập và tuyển dụng sau tốt nghiệp đang cho thấy hiệu quả rõ rệt. Theo đại diện nhà trường, hơn 95% sinh viên tốt nghiệp năm 2024 có việc làm trong vòng 6 tháng, phần lớn làm đúng chuyên ngành. Các ngành như Công nghệ thông tin, Công nghệ Kỹ thuật ô tô, Dược học, Luật kinh tế,… ghi nhận nhiều sinh viên được doanh nghiệp giữ lại làm việc ngay sau kỳ thực tập.

Song song với đó, chính sách học bổng và hỗ trợ tài chính cũng là một ưu thế giúp sinh viên yên tâm theo học. MIT Uni. hiện đang áp dụng nhiều loại học bổng ưu đãi, hỗ trợ trực tiếp học phí 4 năm cho tân sinh viên, đặc biệt là các suất học bổng dành riêng cho nhóm ngành Công nghệ - Kỹ thuật đang được xã hội ưu tiên đầu tư.

Chọn nguyện vọng đại học không chỉ để “đậu”, mà để “đúng” - đúng ngành, đúng khả năng, đúng trường và đúng với tương lai mà bạn mong muốn. Khi lựa chọn dựa trên hiểu biết, đam mê và chiến lược, nguyện vọng sẽ trở thành bàn đạp vững chắc để bạn bước vào giảng đường đại học với sự tự tin và động lực, thay vì là một bước đi đầy nuối tiếc và bỏ lỡ.

Minh Hoàng