Chuyển đổi số ngành thuế Hướng tới môi trường kinh doanh minh bạch

Hơn cả hiện đại hóa công tác quản lý, ngành thuế đang xây dựng một hệ sinh thái số toàn diện, hướng tới mục tiêu mang lại sự hài lòng của người nộp thuế; đồng thời, kiến tạo một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch, tạo đà cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế tư nhân.

Xác định lộ trình mới với ba trụ cột chính

Phát biểu tại tọa đàm chuyên đề "Giải pháp chuyển đổi số hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh theo Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân", do Cục Thuế vừa phối hợp tổ chức, Trưởng Ban Nghiệp vụ Thuế, Cục Thuế (Bộ Tài chính) Nguyễn Thị Thu khẳng định, công tác xây dựng giải pháp toàn diện về chuyển đổi số đã được ngành thuế đặc biệt chú trọng và phát triển trong hơn 30 năm qua.

Gần đây nhất, việc toàn bộ doanh nghiệp, tổ chức và hộ kinh doanh thuộc diện áp dụng hóa đơn điện tử có máy tính tiền đã chuyển đổi theo quy định là một minh chứng rõ ràng cho nỗ lực hiện đại hóa này. Tuy nhiên, trước sự phức tạp của kinh tế hiện đại, ngành thuế đã xác định lộ trình mới với ba trụ cột chính.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thăm và chỉ đạo tại Trung tâm Giám sát công nghệ thông tin của Cục Thuế (Bộ Tài chính). Ảnh: H.Ngân

Đầu tiên, ngành sẽ xây dựng một hệ sinh thái số hỗ trợ người nộp thuế theo phương châm đơn giản, tự động, tích hợp và bao trùm toàn bộ nghĩa vụ thuế. Mục tiêu là giảm thiểu thủ tục hành chính, giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng thực hiện nghĩa vụ thuế một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Thứ hai, tăng cường năng lực chuyển đổi số trong quản lý thuế bằng cách ứng dụng công nghệ để tự động hóa các quy trình nghiệp vụ. Việc sử dụng dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ giúp cơ quan thuế phân tích, đánh giá rủi ro một cách chính xác hơn, từ đó có biện pháp quản lý phù hợp với từng đối tượng.

Cuối cùng, ngành thuế sẽ tập trung triển khai một hạ tầng số hiện đại và đồng bộ. Hạ tầng này không chỉ bao gồm việc xây dựng kho dữ liệu thống nhất mà còn liên kết chặt chẽ với các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bộ, ngành, ngân hàng và sàn thương mại điện tử. Qua đó, tạo nên một hệ sinh thái đồng bộ, đảm bảo tính minh bạch, chính xác và giảm thiểu tình trạng kê khai trùng lặp, tiết kiệm chi phí cho cả cơ quan quản lý lẫn người nộp thuế. Đặc biệt, việc bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ ngày 1/1/2026 được xem là một bước đột phá, thể hiện quyết tâm hiện đại hóa và minh bạch hóa công tác quản lý thuế.

Tăng cường hợp tác trong chuyển đổi số

Đại diện cơ quan thuế cũng cho rằng, để làm rõ hơn về vai trò chuyển đổi số trong quản lý và hỗ trợ doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW, cần nhìn nhận đây là nhóm giải pháp cực kỳ quan trọng, chi phối gần như toàn bộ các nhóm giải pháp khác. Do đó, chuyển đổi số không chỉ là công cụ quản lý mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả thực thi Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Từ góc độ cộng đồng doanh nghiệp, nhiều ý kiến chia sẻ tại tọa đàm nhận định, công cuộc chuyển đổi số của ngành thuế không thể thành công nếu thiếu đi sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và các đối tác công nghệ. Tham gia thảo luận tại tọa đàm, nhiều ý kiến đều nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) Nguyễn Văn Thân cho biết, các doanh nghiệp rất mong muốn được đồng hành và ủng hộ sự công khai, minh bạch trong việc lựa chọn các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ. Đồng thời, bày tỏ hy vọng các phần mềm thuế sẽ được thẩm định chặt chẽ, đảm bảo uy tín và dễ dàng tiếp cận, thậm chí là hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa vay vốn tín chấp thông qua dữ liệu thuế.

Còn theo Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần MISA Lê Hồng Quang, mô hình hợp tác "Thuế - Ngân hàng - Doanh nghiệp công nghệ" sẽ giúp thẩm định tín dụng chính xác hơn, hỗ trợ ngân hàng tiết kiệm chi phí, đồng thời khuyến khích người nộp thuế tuân thủ; từ đó, giúp hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận vốn vay và nâng cao năng lực cạnh tranh. Ông Lê Hồng Quang cũng khẳng định, dữ liệu thời gian thực cùng ứng dụng AI là chìa khóa để doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị và đáp ứng mục tiêu chuyển đổi số theo các nghị quyết của Đảng và Chính phủ.

Trong khi đó, theo đánh giá của Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu dân cư, Trung tá Trần Duy Hiển, sự phối hợp giữa ngành thuế và Bộ Công an trong việc xây dựng, làm sạch cơ sở dữ liệu dân cư và định danh điện tử được là "mấu chốt" không chỉ về dữ liệu mà còn về công cụ hỗ trợ để người dân và doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận dịch vụ trong môi trường trực tuyến. Với hơn 90% doanh nghiệp đã được định danh điện tử, đây là nền tảng vững chắc để triển khai dịch vụ công trực tuyến một cách trơn tru, thuận tiện.

Việt Anh