Chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn có tổng số 859 cán bộ quản lý GDNN, nhà giáo, người dạy nghề, trong đó có 450 nhà giáo, người dạy nghề cơ hữu (đội ngũ nhà giáo cơ hữu chủ yếu thuộc các trường cao đẳng, trung cấp, trung tâm GDNN tư thục), còn lại là nhà giáo thỉnh giảng.

Sở GD&ĐT tổ chức lớp bồi dưỡng kỹ năng số và ứng dụng AI trong quản lý và giảng dạy giáo dục nghề nghiệp

Để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý tại các cơ sở GDNN trên địa bàn, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức các lớp đào tạo bồi dưỡng nâng cao năng lực số, kỹ năng, phương pháp ứng dụng AI phù hợp, an toàn để quản lý và đào tạo trên môi trường số. Trong đó chú trọng các khóa bồi dưỡng, tập huấn cho nhà giáo của các cơ sở GDNN được đào tạo phát triển học liệu số; khuyến khích các nhà giáo chủ động nghiên cứu, cập nhật các nội dung về chuyển đổi số trong GDNN, từ đó ứng dụng phù hợp vào thực tế công việc được giao.

Ông Phùng Chí Định, Phó Trưởng phòng GDTX-GDNN, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho biết: Thời gian qua, các cơ sở GDNN đã chủ động nghiên cứu, sử dụng kỹ năng số và phương pháp ứng dụng AI trong quản lý và đào tạo, tuy nhiên việc ứng dụng AI trong công việc cần phải đảm bảo độ an toàn, hiệu quả và đúng quy định của pháp luật, vì vậy việc triển khai các lớp tập huấn kỹ năng số và ứng dụng AI trong quản lý và đào tạo GDNN là rất cần thiết và hữu ích cho đội ngũ cán bộ quản lý, nhà giáo GDNN. Hiện tại các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh đang khai thác sử dụng tốt các ứng dụng và tiếp tục tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao năng lực số, kỹ năng, phương pháp giảng dạy cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý GDNN để triển khai đào tạo trên môi trường số.

Năm 2022, UBND tỉnh giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Trung tâm Tuổi trẻ Thành Đạt và Công ty TNHH SAMSUNG ELECTRONICS Việt Nam để triển khai dự án Samsung Innovation Campus năm học 2022 - 2023 (dự án phát triển tài năng công nghệ SIC) cho trên 60 nhà giáo và trên 1.000 học sinh, sinh viên thuộc các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Thông qua việc tham gia đào tạo dự án SIC, người học được trang bị các kiến thức và kỹ năng quan trọng thông qua các bài học và dự án được xây dựng bám sát với thực tế, hướng tới các giải pháp của tương lai. Qua đó, giúp định hình nhận thức của học viên đối với thị trường lao động trong lĩnh vực công nghệ cao.

Năm 2025, Sở GD&ĐT đã tổ chức 2 lớp bồi dưỡng nâng cao năng lực về kỹ năng số cho khoảng 120 học viên là đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý GDNN các trường cao đẳng, trung cấp, các Trung tâm GDNN - Giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh. Các lớp bồi dưỡng được tổ chức theo hình thức trực tiếp, các học viên được trực tiếp thực hành trên máy tính cá nhân về các kỹ năng số cần thiết và cách sử dụng AI trong hỗ trợ các tác vụ công việc, đặc biệt là việc chuẩn bị slide thuyết trình, xây dựng giáo án, giáo trình, mô phỏng trong đào tạo các cấp trình độ GDNN, từ đó góp phần nâng cao năng lực kỹ năng số và hiệu quả công việc.

Các đại biểu tham gia lớp bồi dưỡng nâng cao năng lực về kỹ năng số cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý GDNN

Cùng với việc đào tạo thì việc triển khai hạ tầng, nền tảng, thiết bị và học liệu số cũng đã được quan tâm và đạt những kết quả tích cực. Trên địa bàn tỉnh hiện có 16 cơ sở tham gia hoạt động GDNN, các cơ sở triển khai thanh toán học phí, phí dịch vụ giáo dục bằng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, sử dụng phần mềm dạy học trực tuyến, phần mềm kiểm tra đánh giá, phần mềm kho học liệu số, phần mềm thư viện số theo hướng tổng thể, đồng bộ, kết nối trao đổi dữ liệu với phần mềm quản lý trường học theo mã định danh, phục vụ có hiệu quả việc tổ chức và quản lý các hoạt động dạy học trực tuyến góp phần thúc đẩy công tác chuyển đổi số của đơn vị. Đồng thời tổ chức dự giờ, kiểm tra bằng hình thức trực tuyến; xây dựng kế hoạch, tổ chức mô hình giờ học kết nối nhằm tăng cường trao đổi, kết nối về công tác dạy học tạo điều kiện để giáo viên, học sinh, sinh viên tại các cơ sở GDNN trong tỉnh được giao lưu, học hỏi với các cơ sở GDNN trong và ngoài tỉnh từ đó có cơ hội nắm bắt cũng như nâng cao kiến thức, kỹ năng số trong quản lý, giảng dạy và học tập tại các cơ sở GDNN.

Các cơ sở GDNN cập nhật phát triển chương trình đào tạo các ngành GDNN theo Thông tư số 01/2024/TT-BLĐTBXH ngày 19/02/2024 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tiếp tục thực hiện rà soát, chỉnh sửa, biên soạn chương trình đào tạo các cấp trình độ được tích hợp năng lực số, có nội dung đào tạo phù hợp với phương thức chuyển đổi số. Trong đó các chương trình đào tạo chuyên ngành công nghệ thông tin, công nghệ số tiếp tục được cập nhật phù hợp với ứng dụng khoa học công nghệ mới. Ước tính đến hết năm 2025, khoảng 90% số ngành nghề đào tạo trình độ cao đẳng, trung cấp sẽ có chuẩn đầu ra được lồng ghép, tích hợp năng lực số. Trong đó, Trường Cao đẳng Lạng Sơn dự kiến tích hợp năng lực số vào 15/15 ngành nghề hiện đang đào tạo tại trường.

Giờ học tại phòng máy của học sinh Trung cấp ngành công nghệ thông tin, Trường Cao đẳng Lạng Sơn

Cùng với đó, các cơ sở GDNN thực hiện xây dựng chuẩn đầu ra các chương trình đào tạo trình độ trung cấp được tích hợp kiến thức, kỹ năng liên quan đến công nghệ số, phần mềm chuyên ngành năng lực số; chương trình đào tạo nhóm nghề Công nghệ thông tin và Tự động hóa được cập nhật phù hợp với ứng dụng khoa học công nghệ mới. Xây dựng bài giảng điện tử các ngành nghề đào tạo; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong chương trình đào tạo. Với mục tiêu tiến tới chính quyền số, UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thường xuyên rà soát, cập nhật, công khai minh bạch đầy đủ các thủ tục hành chính (TTHC) thuộc thẩm quyền giải quyết; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, xây dựng văn hóa, văn minh công sở trong các cơ quan hành chính nhà nước. Đối với lĩnh vực GDNN hiện đang có tổng số 32 TTHC, các TTHC đều đã được tích hợp lên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Trong giai đoạn 2021-2025, các cơ sở GDNN trên địa bàn tỉnh đã thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tuyển sinh và dạy học, quản lý thông tin người học, quản lý tài chính, quản lý các hoạt động đào tạo và nghiên cứu khác, các hệ thống quản lý khác thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ các hồ sơ, quy trình quản lý, nâng cao hiệu quả công tác quản trị nhà trường; rà soát chương trình đào tạo nhằm điều chỉnh bổ sung nội dung đào tạo sát với yêu cầu sử dụng của doanh nghiệp.

Đánh giá về hiệu quả chuyển đổi số tại các cơ sở GDNN, ông Đặng Hồng Cường, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Tính đến thời điểm năm 2025, cơ bản các mục tiêu về: phát triển năng lực số cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý; đổi mới và phát triển chương trình đào tạo; hạ tầng, nền tảng và học liệu số; quản lý số và quản trị số cơ bản đều đạt chỉ tiêu đã đề ra theo Kế hoạch số 97/KH-UBND ngày 26/4/2022 của UBND tỉnh thực hiện Chương trình chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030. Cùng với đó tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất của các cấp quản lý và sự phối hợp đồng bộ giữa các sở, ngành liên quan; khuyến khích các nhà giáo, cán bộ quản lý GDNN chủ động nghiên cứu, cập nhật và ứng dụng nội dung chuyển đổi số vào thực tế công việc.

Những nỗ lực và kết quả chuyển đổi số trong GDNN đạt được trong giai đoạn 2021-2025 là động lực để tỉnh Lạng Sơn tiếp tục đề ra những mục tiêu trong giai đoạn 2025-2030, trong đó chú trọng việc tiếp tục phổ biến, tuyên truyền các nội dung của Quyết định số 2222 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời tăng cường nghiên cứu, đề ra các giải pháp để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực GDNN của tỉnh; xây dựng, hình thành hệ sinh thái số GDNN, đáp ứng nhu cầu của người học và mọi người dân trong nền kinh tế số, xã hội số, từng bước triển khai đảm bảo chủ trương và định hướng của Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.