Chuyên gia cảnh báo rủi ro khi 'phải lòng' chatbot AI

Biểu tượng Grok chatbot. Ảnh minh họa: REUTERS/TTXVN

Một cuộc khảo sát gần đây của YouGov cho thấy cứ 7 người Australia thì có một người nghĩ rằng họ "phải lòng" một Chatbot AI. Theo dữ liệu, nhóm người Australia trong độ tuổi từ 18-24 có nhiều khả năng gắn bó tình cảm với Chatbot AI nhất. 20% số người Australia được hỏi thừa nhận đã tâm sự hoặc trở nên "dễ bị tổn thương về mặt cảm xúc" với một chatbot AI.

Ông Mike Curtis, Hiệu trưởng trường Glasshouse Christian College ở bang Queensland, cho biết ông không quá lo lắng về việc ChatGPT viết luận văn giúp học sinh. Thay vào đó, ông cảnh báo các bậc phụ huynh rằng con em họ có thể đang âm thầm hình thành những mối quan hệ không lành mạnh với “người bạn đồng hành AI”, đặc biệt là việc AI có thể thâm nhập một cách tinh vi vào tâm trí của trẻ và thay đổi chúng theo cách đó.

Ông Curtis khuyên các bậc phụ huynh nên cảnh giác với việc con cái dành quá nhiều thời gian cho “người bạn đồng hành ảo”, khiến chúng trở nên khép kín hơn. Theo ông, biện pháp tốt nhất là cha mẹ cố gắng giao tiếp cởi mở và dành thời gian cho con cái.

Giáo sư, Tiến sĩ Catriona Davis-McCabe, chuyên gia về tâm lý học tại Viện Cairnmillar, cho biết trẻ em có thể tìm kiếm "sự bầu bạn", sự lãng mạn hoặc bất kỳ hình thức nào khác từ một bot AI, coi đó là cách để giải tỏa căng thẳng hoặc sự cô đơn. Bà nói: “Một số trẻ em đang sử dụng AI như một nguồn thông tin về sức khỏe tâm thần, chẳng hạn như tìm kiếm lời khuyên hoặc để giúp hiểu cảm xúc của chúng. Trong một số trường hợp, điều này có thể phù hợp, đặc biệt là khi giới trẻ chưa sẵn sàng hoặc không thể nói chuyện với người khác về trải nghiệm của chúng. Tuy nhiên, điều này còn tùy thuộc vào mô hình AI cung cấp thông tin chính xác, dựa trên bằng chứng và phù hợp với lứa tuổi”.

Bà Davis-McCabe cho biết nhiều người - ngay cả những người có mối quan hệ xã hội tốt - cũng có thể có nguy cơ phát triển sự gắn bó tình cảm với một Chatbot AI. Các chatbot thường được thiết kế để khuyến khích tương tác liên tục, điều này có thể tạo cảm giác “gây nghiện” và dẫn đến việc sử dụng quá mức, thậm chí là phụ thuộc.

Cũng giống như ông Curtis, lời khuyên của bà Davis-McCabe là các bậc phụ huynh nên nhẹ nhàng khuyến khích con cái rời xa màn hình và trở lại thế giới thực, giải thích cho chúng về sự khác biệt giữa các mối quan hệ ảo và mối quan hệ thực, nhắc nhở các em rằng chúng không đơn độc. Nếu có trải nghiệm trực tuyến nào khiến chúng lo ngại, hoặc nếu chúng mắc sai lầm và nhận ra rằng bản thân đang gặp rủi ro, các em thể nói chuyện với cha mẹ hoặc người lớn về điều đó và sẽ không bị trách phạt.

Hiệp hội Tâm lý học của Australia (APS) đang kêu gọi đầu tư và nghiên cứu nhiều hơn để hiểu "toàn bộ tác động tâm lý của việc sử dụng AI". Trong khi đó, người phát ngôn của Bộ Giáo dục bang Victoria cho biết họ coi trọng sự an toàn trực tuyến của trẻ em và sẽ hỗ trợ những phụ huynh đang lo ngại về việc con em họ sử dụng AI quá mức. Cụ thể, tất cả các trường học ở bang này tích cực tập trung vào việc hỗ trợ phát triển các mối quan hệ lành mạnh và tích cực, đồng thời cung cấp hỗ trợ về sức khỏe tâm thần và phúc lợi cho học sinh, giúp các gia đình khi con em họ gặp rủi ro do tương tác với Chatbot.

Thanh Tú (TTXVN)