Chuyên gia hàng không lý giải về mức độ an toàn của ghế 11A trên máy bay

Lực lượng chức năng điều tra tại hiện trường vụ máy bay của Hãng Air India rơi xuống khu dân cư tại thành phố Ahmedabad, bang Gujarat, ngày 14/6/2025. Ảnh: ANI/TTXVN

Theo các chuyên gia hàng không, vị trí ghế ngồi gần như không ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sống sót trong các vụ tai nạn hàng không.

Tờ New York Times dẫn lời ông Jeff Guzzetti – cựu điều tra viên của Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) – khẳng định: “Trong trường hợp tai nạn, mọi dự đoán về vị trí ghế đều trở nên vô nghĩa. Hành khách nên chọn chỗ ngồi mà họ cảm thấy thoải mái nhất”.

Ông Guzzetti cũng bác bỏ quan niệm phổ biến cho rằng ngồi ở phía đuôi máy bay sẽ an toàn hơn, bởi giả định này dựa trên nhận định sai lầm rằng phần đầu máy bay luôn chịu tác động đầu tiên trong mọi tình huống. Thực tế, rất khó để dự đoán chính xác máy bay sẽ va chạm như thế nào và hậu quả ra sao.

Hãng tin Reuters cũng dẫn lời các chuyên gia cho rằng mỗi loại máy bay có cấu trúc ghế riêng biệt, đồng thời các vụ tai nạn mang tính chất rất riêng biệt và khả năng sống sót phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp. Ông Mitchell Fox, Giám đốc Flight Safety Foundation tại Mỹ, nhận định: “Chưa từng có vụ tai nạn nào giống vụ tai nạn nào, và rất khó để dự đoán khả năng sống sót chỉ dựa trên vị trí ghế”.

Theo sơ đồ SeatGuru, ghế 11A trên chuyến bay Air India nằm gần cửa thoát hiểm bên trái – vị trí được xem là có thể giúp hành khách thoát hiểm nhanh hơn trong một số tình huống khẩn cấp. Tuy nhiên, anh Ramesh cho biết phần bên phải máy bay đã bị “đâm vào tường”, khiến cửa thoát hiểm bên đó không thể sử dụng, ngăn cản nhiều người có thể sống sót thoát ra ngoài.

Vị trế ghế ngồi 11A. Ảnh: Daily Mail

Ông Guzzetti nhấn mạnh trong những tình huống khẩn cấp như cháy nổ, khi máy bay còn trên bánh đáp và thân máy bay chưa bị phá hủy, vị trí gần cửa thoát hiểm là con đường thoát hiểm nhanh nhất. Tuy nhiên, trong vụ tai nạn của Air India, yếu tố may mắn đóng vai trò quyết định. Ông Ron Bartsch, Chủ tịch công ty tư vấn hàng không AvLaw tại Sydney, nhận định vị trí ghế 11A – gần cửa thoát hiểm – là nơi an toàn nhất trong trường hợp này, song vị trí an toàn không cố định mà phụ thuộc vào thiết kế cụ thể của từng loại máy bay.

Nghiên cứu năm 2007 của tạp chí Popular Mechanics, dựa trên phân tích các vụ tai nạn từ năm 1971, cho thấy hành khách ngồi ở phía cuối máy bay thường có tỷ lệ sống sót cao hơn. Một số chuyên gia cũng cho rằng khu vực cánh máy bay có thể ổn định hơn trong những tình huống nguy hiểm.

Ông Shawn Pruchnicki, cựu điều tra viên tai nạn của Hiệp hội Phi công Hàng không và trợ lý giáo sư an toàn hàng không tại Đại học bang Ohio, đánh giá sự sống sót của anh Ramesh “hoàn toàn là do may mắn”. Ông giải thích thêm: “Rất ít người sống sót khi ngồi gần phía trước, nơi chứa nhiều nhiên liệu”. Bình nhiên liệu của Boeing 787 được bố trí chủ yếu ở phần cánh và thân máy bay giữa hai cánh – những khu vực dễ bị tổn thương khi va chạm.

Trước đó, vào tháng 1 năm ngoái, một tấm panel bị thiếu bu-lông đã bung ra giữa chuyến bay trên máy bay Boeing 737 MAX, tạo thành lỗ hổng lớn làm hỏng chỗ ngồi liền kề. Rất may không có hành khách ngồi vị trí đó, và vụ việc không gây thương vong.

Ngoài ra, ngồi cạnh lối đi có thể giúp hành khách thoát hiểm nhanh hơn, nhưng cũng làm tăng nguy cơ bị hành lý rơi trúng đầu – một sự cố phổ biến hơn nhiều so với các tai nạn hàng không nghiêm trọng.

Hiện trường vụ tai nạn máy bay của Hãng hàng không Air India ở thành phố Ahmedabad, bang Gujarat, Ấn Độ ngày 12/6/2025. Ảnh: AA/TTXVN

Vụ tai nạn của Air India là sự cố hàng không mới nhất trong chuỗi thảm họa toàn cầu gần đây, bao gồm vụ va chạm trên không tại Washington hồi tháng 1 và các vụ rơi máy bay tại Hàn Quốc, Kazakhstan cuối năm ngoái. Những sự kiện này đã làm dấy lên lo ngại về mức độ an toàn của chuyến bay thương mại.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn khẳng định máy bay là phương tiện giao thông an toàn nhất hiện nay. Các vụ tai nạn dù được truyền thông đưa tin rộng rãi nhưng vẫn là những sự kiện hiếm hoi. Ngành hàng không không ngừng cải tiến công nghệ và quy trình an toàn nhằm bảo vệ hành khách tối đa.

Theo các chuyên gia, việc chú ý nghe kỹ hướng dẫn an toàn ngay từ đầu chuyến bay – điều thường bị hành khách xem nhẹ – mới là yếu tố then chốt giúp tăng khả năng sống sót. Việc tuân thủ nghiêm ngặt chỉ dẫn của tiếp viên, bao gồm việc bỏ lại hành lý khi sơ tán, đã giúp toàn bộ 379 hành khách và phi hành đoàn trên chuyến bay của Japan Airlines hồi tháng 1 năm ngoái thoát nạn sau vụ va chạm với máy bay của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển tại sân bay Haneda, Tokyo. Trong vụ việc này, 5 trên 6 thành viên phi hành đoàn trên chiếc máy bay nhỏ đã thiệt mạng.

Hướng dẫn an toàn thường bao gồm cách thắt dây an toàn đúng cách, tư thế bảo vệ khi va chạm và kế hoạch thoát hiểm nhanh chóng. Một mẹo phổ biến là đếm số hàng ghế từ vị trí ngồi của bạn đến cửa thoát hiểm gần nhất, bởi trong trường hợp khoang máy bay đầy khói và tầm nhìn hạn chế, việc này sẽ giúp hành khách xác định nhanh lối thoát.

Dù các vụ tai nạn như Air India vẫn xảy ra, thiết kế máy bay đã được cải tiến đáng kể để tăng khả năng sống sót cho hành khách trong các tình huống nguy hiểm, theo chuyên gia Fox. Những cải tiến gồm đèn báo hiệu đường đi trên sàn, hệ thống phát hiện và chữa cháy, vật liệu trong khoang ít cháy hơn và lối vào cửa thoát hiểm đã được thiết kế thuận tiện hơn.

“Những tiến bộ vượt bậc trong thiết kế khoang máy bay đã góp phần nâng cao đáng kể khả năng sống sót khi xảy ra tai nạn, đặc biệt là các vụ tai nạn trên mặt đất hoặc gần mặt đất”, ông Fox kết luận.

Hải Vân/Báo Tin tức và Dân tộc