Chuyên gia nêu lý do tại sao matcha lại giúp ngủ ngon hơn

Khi uống matcha, bạn tiêu thụ trực tiếp cả lá trà (dưới dạng bột), thay vì chỉ uống phần nước ngâm từ lá như trà truyền thống. (Nguồn: Vietnam+)

Matcha là một loại trà mang lại năng lượng và khả năng tập trung mà không gây lo âu, bồn chồn hay rối loạn giấc ngủ như càphê thường làm.

Điều này là nhờ sự hiện diện của L-theanine, một loại axit amin có khả năng điều chỉnh tác động kích thích của caffeine.

Theo Tiến sỹ Michael J. Breus, thành viên của Hội đồng Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ, các hợp chất tự nhiên trong matcha không chỉ có lợi cho giấc ngủ và chức năng nhận thức, mà còn mang đến nhiều lợi ích sức khỏe khác như giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường và thậm chí một số loại ung thư.

Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về cách hoạt động của matcha và cách sử dụng hiệu quả trong chế độ ăn uống.

Matcha hoạt động như thế nào?

Matcha chứa hàm lượng dinh dưỡng và hợp chất có lợi cao hơn so với trà xanh thông thường, nhờ hai yếu tố:

Quá trình trồng trọt đặc biệt giúp lá trà tích lũy nhiều hợp chất sinh học có lợi hơn.

Khi uống matcha, bạn tiêu thụ trực tiếp cả lá trà (dưới dạng bột), thay vì chỉ uống phần nước ngâm từ lá như trà truyền thống.

Matcha chứa hàm lượng dinh dưỡng và hợp chất có lợi cao hơn so với trà xanh thông thường. (Nguồn: Vietnam+)

Matcha đặc biệt giàu polyphenol - nhóm hợp chất thực vật có tác dụng chống ôxy hóa, chống viêm, kháng virus, điều hòa gen và cải thiện hệ vi sinh đường ruột.

Một loại polyphenol nổi bật trong matcha là catechin, đặc biệt là EGCG (epigallocatechin gallate) - hợp chất có khả năng chống ôxy hóa mạnh, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, làm chậm quá trình lão hóa, giảm viêm và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tim mạch, tiểu đường, thậm chí là ung thư.

Ngoài ra, matcha chứa tryptophan, một axit amin giúp cơ thể sản sinh serotonin và melatonin - hai hormone then chốt cho giấc ngủ khỏe mạnh và điều hòa nhịp sinh học. Nồng độ tryptophan trong matcha cao hơn các loại trà xanh khác.

Về Caffeine trong matcha

Matcha chứa nhiều caffeine hơn trà xanh thông thường, giúp tăng cường sự tỉnh táo, tập trung và thậm chí hỗ trợ phòng ngừa một số bệnh thoái hóa thần kinh.

Tuy nhiên, caffeine cũng có thể gây tăng huyết áp, nhịp tim, lo âu, trầm cảm, mất ngủ và rối loạn tiêu hóa nếu dùng quá liều hoặc sai thời điểm (như gần giờ đi ngủ).

Điểm đặc biệt của matcha là L-theanine – chất làm dịu tác động mạnh mẽ của caffeine. Nhờ đó, matcha mang lại cảm giác tỉnh táo nhẹ nhàng, không gây bồn chồn như càphê.

L-theanine: chìa khóa giúp cải thiện giấc ngủ và tinh thần

(Nguồn: Vietnam+)

L-theanine trong matcha giúp đạt trạng thái "tỉnh táo thư giãn" - vừa tỉnh táo, vừa bình tĩnh. Đây là một trong những hợp chất tự nhiên hiếm hoi vừa giúp tăng sự tập trung, vừa hỗ trợ giấc ngủ mà không gây buồn ngủ.

Cơ chế hoạt động của L-theanine:

Kích thích sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh "êm dịu" như GABA, serotonin và dopamine – giúp cải thiện tâm trạng, tăng sự thư giãn và hỗ trợ giấc ngủ.

Giảm các chất dẫn truyền thần kinh kích thích, từ đó làm dịu cảm giác lo âu và căng thẳng.

Tăng sóng não alpha - liên quan đến trạng thái tập trung thư giãn.

Giảm cortisol - hormone căng thẳng làm tăng sự tỉnh táo quá mức và gây khó ngủ.

Hạ huyết áp và nhịp tim, giúp cơ thể dễ đi vào giấc ngủ.

Khả năng làm dịu tâm trí của L-theanine khiến matcha trở thành một lựa chọn lý tưởng để hỗ trợ giấc ngủ. Cortisol - hormone gây căng thẳng - thường tăng cao vào ban đêm sẽ bị ức chế nhờ L-theanine, từ đó giúp melatonin (hormone gây buồn ngủ) hoạt động hiệu quả hơn.

Trong khi đó, một nghiên cứu năm 2019 cho thấy dùng L-theanine hàng ngày trong 8 tuần giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người bị rối loạn lo âu lan tỏa. Một nghiên cứu khác cũng cho kết quả tương tự ở người trầm cảm.

Matcha giàu tryptophan, giúp cơ thể tự sản xuất serotonin và melatonin – hai hormone điều hòa giấc ngủ và tâm trạng. Khi tuổi tác tăng lên, lượng hormone này suy giảm, gây ra các vấn đề về giấc ngủ. Bổ sung tryptophan qua matcha có thể giúp cải thiện tình trạng này.

Tuy nhiên, để tránh tác dụng phụ từ caffeine, nên sử dụng matcha một cách hợp lý – tốt nhất là vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều, và tránh dùng gần giờ đi ngủ.

Với sự kết hợp hài hòa giữa tỉnh táo và thư giãn, matcha không chỉ giúp bạn thức dậy minh mẫn mà còn hỗ trợ giấc ngủ sâu vào ban đêm nếu được sử dụng đúng cách./.

(Vietnam+)