Có nên bật điều hòa khi trời giông bão?

Theo các chuyên gia HVAC (hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí), tốt nhất nên tắt hẳn điều hòa khi có giông bão, kể cả khi nhà đã lắp thiết bị chống sốc điện.

“Nếu bạn thấy chớp giật và nghe tiếng sấm gần nhà, hãy tắt điều hòa ngay từ bộ điều chỉnh nhiệt và ngắt luôn cầu dao điện của dàn lạnh/dàn nóng tại bảng điện tổng. Ngay cả khi có lắp thiết bị chống sét lan truyền cũng không có gì đảm bảo máy lạnh được an toàn 100%”, ông Danny Pen – Chủ tịch công ty New Era Plumbing & HVAC, chuyên gia dày dạn kinh nghiệm trong ngành khuyến cáo.

Vì sao không nên bật điều hòa khi có bão?

Bão không chỉ mang theo gió mạnh và mưa lớn mà còn tiềm ẩn những nguy cơ khó lường cho thiết bị điện tử trong nhà, đặc biệt là máy lạnh. Ngay cả khi không bị sét đánh trực tiếp, một tia sét giáng xuống gần nhà cũng có thể gây ra sự cố điện áp lan truyền qua hệ thống điện và phá hủy các thiết bị đang cắm điện, bao gồm cả điều hòa.

“Một cú sốc điện do sét có thể làm hỏng máy nén khí – bộ phận quan trọng và đắt đỏ nhất của dàn nóng. Có khi tiền thay máy nén gần bằng mua dàn nóng mới”, ông Pen nói.

“Trong trường hợp xấu nhất, toàn bộ hệ thống điều hòa có thể bị chập cháy, dây điện bị thiêu hủy và thậm chí làm hỏng những thiết bị khác đang bật hoặc cắm điện”.

Ảnh minh họa

Không chỉ sét mà mưa lớn gây ngập và các mảnh vỡ (như cành cây, mái tôn, gạch ngói…) bị gió cuốn cũng có thể làm hư hại hệ thống đang vận hành, từ cản trở luồng khí đến làm móp vỡ lá tản nhiệt, quạt, bảng mạch.

Chuyên gia kỹ thuật Anthony Weinburg – giảng viên chính chương trình HVAC-R tại Cao đẳng Fortis, Salt Lake City – cảnh báo: “Những đợt tăng điện áp cực mạnh có thể làm nóng chảy các linh kiện như tụ điện, quạt, máy nén, bo mạch điều khiển… Thiệt hại có thể lan ra toàn hệ thống làm mát, kể cả bộ điều chỉnh nhiệt trong nhà. Tệ hơn, các chập mạch điện áp thấp còn có thể đốt cháy bảng điều khiển của lò sưởi”.

Không có chế độ "an toàn trong bão" cho máy lạnh

Nhiều người nghĩ rằng chuyển điều hòa sang chế độ “quạt” thì sẽ an toàn hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây chỉ là cảm giác yên tâm giả tạo.

“Điều quan trọng không nằm ở việc điều hòa có ‘hấp dẫn sét’ hay không, mà là hệ thống điện trong nhà sẽ bị ảnh hưởng nếu có dòng điện cực mạnh đi qua khi sét đánh gần”, ông Pen nhấn mạnh.

Không có chế độ nào trên điều hòa có thể bảo vệ hoàn toàn thiết bị khỏi sự cố điện khi có giông bão. Giải pháp duy nhất là tắt máy và ngắt cầu dao cho đến khi bão qua hẳn.

Cần chuẩn bị gì trước và sau cơn bão?

Nếu biết trước sẽ có bão trong vòng 12–24 giờ tới, bạn có thể giảm nhiệt độ điều hòa xuống vài độ để làm mát nhà trước. Khi đã tắt máy, hãy cân nhắc dùng bạt hoặc tấm ván che dàn nóng để hạn chế rủi ro từ mảnh vỡ bay va chạm.

Sau bão, đừng vội bật lại điều hòa. Hãy kiểm tra kỹ các bộ phận bên ngoài, dọn dẹp lá cây, rác, hoặc bất kỳ vật thể nào che kín dàn nóng hay cản trở luồng khí. Nếu khu vực quanh điều hòa bị ngập nước, nên mời kỹ thuật viên đến kiểm tra trước khi sử dụng lại nhằm tránh gây chập cháy toàn hệ thống.

Ảnh minh họa

Không chỉ trong giông bão, có nhiều thời điểm bạn nên cân nhắc ngừng sử dụng điều hòa để bảo vệ thiết bị:

Khi vắng nhà nhiều ngày: Việc tắt máy giúp tiết kiệm điện và tránh hỏng hóc ngoài ý muốn.

Khi ngoài trời có cháy rừng hoặc ô nhiễm không khí nghiêm trọng: Vì hệ thống điều hòa có thể hút không khí bẩn vào nhà, gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Khi nhiệt độ ngoài trời dưới 15°C: Đặc biệt với điều hòa truyền thống, vì khí lạnh dễ khiến dàn bay hơi bị đóng băng, dẫn đến hỏng hóc.

Khi mất điện: Cần tắt hẳn điều hòa để tránh sốc điện khi nguồn điện được cấp lại đột ngột.

T. Linh (Theo The Spruce)