'Cơn gió ngược' với thương mại thế giới

Doanh số bán máy pha cà phê của HiBrew tại châu Âu sụt giảm. Ảnh minh họa: hibrew-inc.com

Zeng Qiuping, Tổng Giám đốc của công ty sản xuất máy pha cà phê HiBrew có trụ sở tại Quảng Đông (Trung Quốc), cho biết doanh số bán hàng tại châu Âu của công ty này đã giảm dần, cụ thể là giảm từ 30%- 40% trong năm nay, trái ngược hẳn với mức tăng 70% hồi năm ngoái.

Theo ông Zeng, chi phí sinh hoạt tăng cao ở Mỹ và châu Âu cũng như việc các nhà nhập khẩu chờ các đợt cắt giảm thuế tiềm năng giữa Mỹ và Trung Quốc đã góp phần vào sự sụt giảm này. Tuy nhiên, ông lạc quan rằng sự suy giảm hiện nay chỉ là một “quãng nghỉ” và nhu cầu tại châu Âu và Mỹ sẽ tăng trở lại.

Ông Zeng cho biết không chỉ HiBrew bị giảm doanh số tại Mỹ mà nhiều nhà xuất khẩu khác cũng bị giảm số đơn đặt hàng từ Mỹ. Tuy nhiên, theo nhận định của giới phân tích, chi phí vận chuyển hàng hóa hiện bắt đầu giảm sau khi tăng lên mức kỷ lục trong thời kỳ đại dịch, báo hiệu nhu cầu về kho vận (logistics) cần thiết cho việc giao hàng đang tăng cao. Đó là tin tốt đối với các nhà xuất-nhập khẩu, nhưng cũng vẫn tiềm ẩn nguy cơ.

Mặc dù các nhà giao dịch trước đây phải đương đầu với những biến động và tắc nghẽn của chuỗi cung ứng, nhưng giờ đây, họ có thể phải vật lộn với nhu cầu giảm, đặc biệt là ở các nền kinh tế phát triển. Các nhà phân tích cảnh báo rằng những động lực này cho thấy áp lực suy thoái.

Shabsie Levy, người sáng lập Shifl - một nền tảng chuỗi cung ứng kỹ thuật số - cho biết trên thực tế, giá cước vận tải biển giao ngay giữa Trung Quốc và bờ biển phía Đông và phía Tây của Mỹ đã giảm. Ông cho rằng sự sụt giảm này là do nhu cầu tiêu dùng giảm ở Mỹ và nhiều nhà bán lẻ ở Mỹ đang rơi vào tình trạng dư thừa hàng tồn kho.

Theo ông, giá cước vận tải biển có mối liên hệ bản chất với ngành bán lẻ vì cước vận tải biển chiếm hơn một nửa tổng lượng hàng hóa nhập khẩu vào nước này. Ông Levy nói: “Nhu cầu bán lẻ giảm đã kéo giá cước vận tải biển giao ngay giảm.... Tôi sẽ không gọi sự giảm nhu cầu này là một cuộc suy thoái, nhưng mọi thứ dường như đang hướng tới tình cảnh khó khăn."

Trong thời gian đại dịch, chi phí vận chuyển tăng cao do sự gián đoạn và ngừng hoạt động của chuỗi cung ứng. Ông Shifl cho biết giá cước vận chuyển đường biển giao ngay giữa Trung Quốc và Mỹ đã cao hơn gần 3,5 lần trong khoảng thời gian từ tháng 1/2020 đến tháng 5/2022.

Chi phí kho vận cao hơn khiến các nhà sản xuất lao đao hoặc họ chuyển chi phí đó sang cho người tiêu dùng gánh, khiến lạm phát tăng. Tuy nhiên, hiện tại, các đơn đặt hàng nhập khẩu mới từ Mỹ đã chậm lại và các doanh nghiệp như Samsung U.S. - nhà nhập khẩu lớn thứ bảy - đã giảm một nửa đơn đặt hàng tồn kho theo kế hoạch cho tháng 7/2022, theo dữ liệu của Shifl.

Marc Levinson, một nhà kinh tế độc lập, cho biết “hàng tồn kho dư thừa là do người tiêu dùng đã ngừng chi tiêu” và xu hướng này có thể nhìn thấy ở châu Âu, Bắc Mỹ và một phần châu Á. Nathan Sheets, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại Citi, nói với CNBC: “Khi chi phí của các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm và điện nước tăng, người tiêu dùng Mỹ không còn nhiều tiền để chi tiêu cho các mặt hàng một cách tùy tiện”.

Jennifer McKeown, chuyên gia thuộc công ty nghiên cứu kinh tế quốc tế Capital Economics, cho biết mặc dù người tiêu dùng vẫn đang chi tiêu cho các dịch vụ như ăn uống, song nhu cầu về hàng hóa “bị ảnh hưởng bất lợi bởi giá cao và sự chuyển dịch tương đối mạnh sang chi tiêu cho những đồ tiêu dùng lâu năm”.

Yung-Yu Ma, Giám đốc phụ trách chiến lược đầu tư của công ty quản lý tài sản BMO Wealth Management, dự báo rằng nếu suy thoái kinh tế không kéo dài thì “có lẽ vào mùa Xuân năm sau, cung và cầu sẽ cân bằng hơn”.

Trong khi đó, nhà kinh tế toàn cầu của Capital Economics là Ariane Curtis nhận định rằng nhu cầu hàng hóa trên toàn cầu yếu hơn do chi tiêu của người dân ít hơn, thu nhập thực tế thấp hơn và lãi suất cao hơn…, và đây sẽ là “cơn gió ngược” đối với thương mại thế giới trong những tháng tới. Tuy nhiên, theo bà, sẽ không xảy ra một cuộc suy thoái toàn cầu./.

Thanh Tú (Theo CNBC)