'Cơn sốt' Matcha Nhật Bản: Cung không đủ cầu vì nắng nóng kỷ lục
Nhiệt độ cao kỷ lục tại Nhật Bản đang làm sản lượng trà xanh matcha sụt giảm nghiêm trọng, gây khan hiếm nguồn cung và đẩy giá lên mức cao chưa từng thấy.
Tình hình này càng trở nên gay gắt khi nhu cầu matcha toàn cầu liên tục tăng mạnh, đặc biệt từ thế hệ trẻ tìm kiếm lối sống lành mạnh.
Theo dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản, xuất khẩu trà xanh của Nhật Bản (bao gồm cả matcha) đã tăng 25% về giá trị lên 36,4 tỷ yen (252 triệu USD) vào năm 2024, chủ yếu là do nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại trà dạng bột như matcha. Tính theo khối lượng, xuất khẩu trà xanh của Nhật Bản đã tăng 16%.
Giá tencha (nguyên liệu làm matcha) cũng đã tăng lên mức cao kỷ lục, với phiên đấu giá vào tháng 5/2025 tại Kyoto đạt 8.235 yen/kg, tăng tới 170% so với cùng kỳ một năm trước đó. Con số này cũng cao hơn nhiều so với mức kỷ lục 4.862 yen/kg được thiết lập vào năm 2016.
Theo giới quan sát, giá có thể sẽ còn tăng cao hơn nữa. Vì vùng Kyoto, nơi cung cấp khoảng 1/4 sản lượng tencha, đã hứng chịu những đợt nắng nóng gay gắt vào mùa Hè năm ngoái - năm nóng nhất lịch sử Nhật Bản. Điều này dẫn đến năng suất thu hoạch vụ tháng 4-5/2025 giảm sút đáng kể.
Ông Masahiro Yoshida, một nông dân trồng trà chia sẻ rằng sản lượng tencha năm nay chỉ đạt 1,5 tấn, giảm 25% so với mức 2 tấn thông thường. Ông cho biết thêm mùa Hè năm ngoái nắng nóng gay gắt làm hư hại cây trà, khiến ông không thể thu hoạch được nhiều lá.
Sự lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội vào cuối năm ngoái đã đẩy nhu cầu matcha lên cao chưa từng thấy, khiến các nhà bán buôn trà như Tealife phải giới hạn mua hàng. Phía công ty cho biết nhu cầu đã tăng gấp 10 lần trong năm qua và vẫn tiếp tục leo thang, ngay cả khi nguồn cung từ Nhật Bản đang sụt giảm.
Mặc dù Nhật Bản đã tăng sản lượng tencha lên 5.336 tấn vào năm 2024 (gấp gần 2,7 lần so với thời điểm trước đó một thập kỷ), nhưng Hiệp hội Sản xuất Trà Nhật Bản lại dự báo sản lượng matcha năm nay sẽ giảm.
Trong bối cảnh đó, các nhà sản xuất Nhật Bản đang cố gắng tăng sản lượng matcha. Nhưng nỗ lực này sẽ không giải quyết được tình trạng thiếu hụt hiện tại, vì những cánh đồng mới trồng sẽ cần 5 năm trước khi có thể thu hoạch.
